De hik
De hik wordt veroorzaakt door het samentrekken van het middenrif. Het geluid ontstaat doordat de stembanden tegen elkaar aangetrokken worden en de luchtweg afsluiten.
Het middenrif
Iedereen heeft wel eens de hik, ook dieren. De hik wordt veroorzaakt door het samentrekken van het middenrif. Het middenrif is een grote spier die de borstholte scheidt van de buikholte, een soort tussenschot. Wanneer die samentrekt, dan wordt het middenrif platter en wordt de ruimte in de borstholte groter en dan zuigen de longen vol met lucht. Bij de hik gebeurt dat plotseling en ongecontroleerd, zodat de stembanden tegen elkaar aangetrokken worden en de luchtweg afsluiten. Dat geeft dat typische geluid van de hik. De frequentie varieert van 4-60 keer per minuut. Soms duurt het een paar minuten, maar het kan ook dagen duren!
Functie van de hik
Volgens de evolutieleer waren er eerst amfibieën en toen pas de zoogdieren. De hik zou een evolutionair overblijfsel zijn van onze vroegere amfibie-ademhaling. Bij ongeboren baby’s is de hik een normaal verschijnsel, en komt voor vanaf de 8e week van de zwangerschap. Naarmate de longen van de baby rijpen, neemt het hikken af. Te vroeg geboren baby’s hikken relatief meer, tot zo’n 2,5% van de tijd, doordat hun longen bij de geboorte minder ontwikkeld zijn dan die van een voldragen pasgeborene. Hoe ouder we worden, hoe minder vaak het hikken voorkomt. Behalve die chronische hik; die komt juist vaker voor bij ouderen dan bij jongeren.
Niemand heeft ooit een functie verzonnen voor de hik. Voor hoesten en niezen is dat nog wel te bedenken, maar de hik lijkt zinloos. Iemand heeft ooit bedacht dat hikken bij ongeboren baby’s de ademhalingsspieren oefent. Of als een waarschuwing voor te grote brokken voedsel. De meeste mensen vinden de hik vervelend en soms is het ook pijnlijk als het aanhoudt. Men kan er pijn op de borst van krijgen, uitgeput van raken, uit de slaap houden en problemen geven met eten en drinken.
Oorzaak
Mogelijke oorzaken is het uitzetten van de maag of schrokkerig eten. Maar ook een plotselinge temperatuursverandering, bepaald voedsel (vooral gekruid), te veel eten, kauwgum, roken, alcohol, opwinding of koolzuurhoudende dranken. Allemaal dingen die het middenrif kunnen prikkelen. Aanhoudende hik kan worden veroorzaakt door aandoeningen van longen, nieren, hart, maag, darm, alvleesklier, lever of hersenen, door stofwisselingsziekten of bepaalde medicijnen.
Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 27 maart 2012.