C-support voor Covid-19 patiënten met langdurig klachten

Uit een grootschalig onderzoek blijkt dat een derde van de corona-patiënten na 6 maanden nog neurologische en mentale klachten heeft. Klachten waarbij zij (medische) hulp nodig hebben. Want ze grijpen in op alle leefgebieden. Voor wie te maken heeft met deze langdurige klachten is er C-support. Zij adviseren en ondersteunen om samen te kijken waar de hulp echt nodig is. Voormalig huisarts en zoönose-expert Alfons Olde Loohuis is medisch adviseur van het landelijk expertisecentrum C-support, dat de langdurige covid-19 patiënten nazorg biedt.

Q-koorts

Olde Loohuis is huisarts als in 2007 de Q-koorts uitbreekt. Hij heeft als een van de eersten in de gaten dat patiënten in Brabant met onverklaarbare klachten het slachtoffer zijn van Q-koorts. Zo ontstaat Q-support, een soort voorloper van het C-support. Want veel van de klachten met de covid-patiënten met langdurige klachten zijn vergelijkbaar. “Mensen hadden destijds onverklaarbare klachten, zoals hoesten, koude rillingen, koorts, hoofdpijn, spierpijn en veel van die klachten bleven bestaan nog lang nadat de infectie zo op het oog uit het bloedbeeld was verdwenen. Ze bleven onbegrijpelijke ernstige gezondheidsklachten houden. Ze gingen daar sociaal en financieel aan ten onder, omdat er vanuit de medische en sociale hoek weinig begrip voor was. Ze waren immers beter verklaard.

Ziekte maakt eenzaam

De nood en eenzaamheid van die mensen was groot. Ziek maakt eenzaam. En dat dreigt volgens Olde Loohuis nu weer. “Natuurlijk beperkte de Q-koorts zich tot een gebied onder de grote rivieren. De corona-epidemie is van een heel andere schaal. Maar juist daarom moeten we leren uit die periode uit 2007. We moeten het niet opnieuw laten gebeuren dat een groot deel van de mensen die corona hebben gehad voor langere tijd buiten de maatschappij blijven staan. Dat is voor de mensen zelf heel erg, maar ook als maatschappij kunnen we ons dat niet veroorloven.” Onlangs heeft de Wereldgezondheidsorganisatie WHO gezegd dat als we niet op tijd maatregelen nemen een bevolkingsgroep ter grootte van het inwonersaantal van Ierland voor langere tijd uit de running is.

Klachten long covid-patiënten

De zogeheten ‘long covid-patiënten’ hebben klachten als extreme vermoeidheid, longproblemen, problemen met hun ademhaling en conditie. Ze melden pijn op de borst, spierpijn, hoofdpijn, hartkloppingen, aanhoudende verhoging, langdurig verlies van reukvermogen, of kampen met een depressie of vergeetachtigheid. Zowel fysieke als mentale klachten dus. Deelnemen aan sociale activiteiten of terugkeren op hun werk zit er in sommige gevallen al maanden niet meer in.

Vaak niet ernstig ziek geweest

Het opvallende is dat het bij long covid vaak niet om mensen gaat die op de IC terecht zijn gekomen of zelfs heel erg ziek zijn geweest van hun corona-infectie. Het gaat vaak om relatief jonge mensen, tussen 20 en 50 jaar oud, opvallend veel zorgverleners, veelal niet opgenomen geweest in het ziekenhuis en vaak ook geen officiële testuitslag, maar een diagnose van de huisarts. “In allerlei landen wordt hier onderzoek naar gedaan en daarbij worden verschillende accenten gelegd. Naar longklachten en hartklachten na corona is al veel onderzoek gaande. Zelf zou ik graag meer onderzoek willen zien naar de ernstige hoofdpijnklachten die we na corona zien ontstaan, dat is echt iets nieuws en heel specifiek voor corona”, aldus Olde Loohuis.

Nog weinig bekend

Expertisecentrum C-support

Sinds vorig jaar is het expertisecentrum C-support in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) opgezet. C-support is er niet zozeer om reguliere medische zorg te verlenen, maar is er om de patiënten te begeleiden in hun herstel. Zorgen dat ze de juiste hulp krijgen. Niet alleen medisch en psychisch. Maar als dat nodig is ook financiële begeleiding regelen. Of zorgen voor hulp bij een dreigend arbeidsconflict, omdat de werkgever een patiënt wil dwingen te vroeg aan het werk te gaan. We willen zo breed mogelijk kijken naar de gevolgen van de ziekte.

Bredere blik

Via videobellen komen we bij de mensen thuis en als mensen er echt slecht aan toe zijn gaan we ook daadwerkelijk bij ze langs. Nu er meer gevaccineerd wordt is dat ook iets eenvoudiger geworden. Die brede, integrale blik is gestoeld op het Q-support-model. “Kenmerkend voor die aanpak is het domein overstijgende karakter. De medisch adviseurs ondersteunen bij de gezondheidsvragen. Dat doen we altijd in samenwerking met het reguliere veld. Zo verbinden we domeinen waartussen samenwerking niet vanzelfsprekend is: medisch, psychosociaal en werk en inkomen. De ervaring binnen Q-support heeft ons geleerd dat een postinfectieuze aandoening ingrijpt op alle facetten van het leven. Het is onvoldoende om uitsluitend aandacht te hebben voor het medische, fysieke aspect.”

Samenwerken

Wanneer mensen zich grote zorgen maken over hun inkomen, hun werk dreigen kwijt te raken of in een sociaal isolement zitten, heeft dat ook negatieve gevolgen voor hun herstel. “Gemiddeld raadplegen patiënten 6 verschillende hulpverleners, dat werkt niet. Er moet een betere samenwerking komen tussen de zorg in de eerste en tweede lijn, en tussen het medische domein en dat van werk en inkomen.  Binnen Q-support is dit inmiddels staande praktijk en dat zal het binnen C-support ook worden. Kijk op de website van het expertisecentrum C-support voor meer informatie.

Voormalig huisarts en zoönose-expert Alfons Olde Loohuis is medisch adviseur van het landelijk expertisecentrum C-support en is 14 april 2021 te gast in Tijd voor MAX.