Brandend maagzuur, oorzaken en oplossingen

Een opgeblazen gevoel, kramp en maagzuur dat weer naar boven komt, goede kans dat u last heeft van brandend maagzuur. Een vervelende kwaal, maar wat is het precies? En is er iets aan te doen? We leggen de vraag voor aan dokter Ted. 

Zuur is nodig

Maagzuur, de naam zegt het al, is zuur van zichzelf. Dit zuur is nodig voor het verteren van voedsel. In de maag zit een beschermlaag die er voor zorgt dat we van het zuur geen last hebben. De maagwand kan wel beschadigd zijn, bijvoorbeeld bij een maagzweer, waardoor het zuur wel kan opspelen en al in de maag voor overlast kan zorgen. Maar in principe blijft het maagzuur in de maag.

“Brandend maagzuur is een typische welvaartsaandoening. We eten teveel en bewegen te weinig. Maar soms is het aangeboren. Het komt ook bij baby’s voor. Iedereen weet dat die een boertje moeten laten na het drinken en vaak komt er wat melk mee. Als dat heel vaak gebeurt, kan dat irritatie van de slokdarm geven en leiden tot veel huilen. Ook dan moeten soms zuurremmers gegeven worden.”

Reflux

Bij brandend maagzuur stroomt er toch een deel van de maaginhoud omhoog de slokdarm in. Dat geeft een brandend en pijnlijk gevoel. Dit wordt ook wel reflux genoemd, terugstroom. Dat het zuur terugstroomt komt doordat de sluitspier tussen de maag en slokdarm het niet goed doet. Dat kan incidenteel zijn. Bij wie dat sluitspiertje, die loopt door het middenrif, het permanent niet goed doet, kan een breukje ontstaan. Hierdoor ontstaat er te veel ruimte waardoor de klep lekt. Waarom het in de slokdarm wel dit brandende gevoel geeft en in de maag niet, is omdat de slokdarm geen beschermlaagje heeft en het zuur dus in de slokdarmwand brandt.

Middenrifbreuk

Het is een veel voorkomende klacht en bijna iedereen heeft het wel eens gehad. Al was het maar na een stevig diner. Af en toe last van brandend maagzuur kan geen kwaad. “Voor incidentele klachten van zuurbranden kan een maagzuurremmer helpen. Die bindt het maagzuur tijdelijk zodat de klachten even weggaan. Trouwens, een beker melk werkt ook. Bij blijvende klachten zijn maagzuurremmers niet goed, want die versterken op den duur de klachten.”

Maar als het structureel wordt, dan kan de slokdarm beschadigen. Neem contact met de huisarts op om te bespreken wat u dan het beste kunt doen. Deze kan maagzuurremmers voorschrijven of eventueel verder onderzoek voorschrijven. Bij zo’n maagonderzoek kan worden vastgesteld hoe de maag eruit ziet en of het gaat om een middenrifbreuk. Is de breuk groot, dan kan het zijn dat daar operatief iets aan gedaan moet worden. “Dat klinkt best zwaar, maar dat gaat tegenwoordig altijd via een kijkoperatie en dan ben je snel weer thuis.” Een breuk kan een enorme beperking zijn. Mensen die nagenoeg rechtop moeten slapen omdat anders het zuur terugloopt, of nauwelijks meer iets kunnen eten.

Overgewicht

Maar u kunt in sommige gevallen ook zelf iets doen. Heeft u bijvoorbeeld overgewicht, dan kan afvallen een oplossing zijn. “Dat afvallen helpt echt. Ik ken patiënten die boven een bepaald gewicht gelijk klachten krijgen en na een paar kilo afvallen weer klachtenvrij zijn.” Want hoe zwaarder u bent in de buikstreek, en er dus vet in de buikholte zit, hoe groter de kans op brandend maagzuur. Door het vet komt er meer druk op de maag en wordt daarom gemakkelijker omhoog gedrukt als u bijvoorbeeld zit of bukt. Ook verstopping van de darmen kan een aanzet geven. Als de darmen vol zitten drukken ze ook op maag. Draag kleding die niet te strak rond de maag zit, want ook dat kan de reflux stimuleren. Blijf dus vooral goed bewegen om de darmen in beweging te houden.

Voedingspatroon aanpassen

Naast het verliezen van gewicht zijn er ook producten die u beter niet kunt eten en drinken als u last heeft van brandend maagzuur. Bijvoorbeeld alcohol, koolzuurhoudende dranken en vruchtensappen kunt u beter vervangen. Ook scherpe kruiden, citrusvruchten, chocola, pepermunt en gerookte levensmiddelen kunnen klachten geven. Heeft u veel last, eet dan vaker kleinere porties. Want grote hoeveelheden eten zijn voor de maag minder goed te verteren, waardoor hij sneller opspeelt. Heeft u vooral ’s nachts last van oprispingen, zet dan het hoofdeinde (met behulp van klossen) iets hoger.

Lees ook: Maagzweer, Mondbranden, Dit zegt winderigheid over uw gezondheid

(Bron: Thuisarts, Voedingscentrum, Margriet)