Borstkankermaand: zo kunt u zelf uw borsten checken

Oktober is borstkankermaand. In deze maand wordt er extra stilgestaan bij degene die borstkanker hebben, bij de naasten en aandacht gevraagd voor de ziekte zelf. Vroegtijdige opsporing van borstkanker is belangrijk, daarom wordt aangeraden om zelfonderzoek te doen. Bekijk en voel uw borsten regelmatig, dit geldt voor zowel vrouwen als mannen. We leggen uit hoe u dit kunt doen.  

Bekijk regelmatig uw borsten

Elke borst is anders. Groot, klein, stevig of al wat slapper, man en vrouw. En uw borsten veranderen ook in de loop der jaren. Ze zien er niet alleen anders uit, ze voelen ook anders. Daarom is het belangrijk om uw borsten te leren kennen. Door regelmatig in de spiegel te kijken en ook te voelen, weet u wat normaal is en wanneer iets afwijkt. Dit geldt ook voor mannen, want ook zij kunnen borstkanker krijgen.

De regel van 3

In 2023 wordt de ‘regel van 3’ als campagne gelanceerd. Controleer met 3 vingers, 3 plekken op de borst, voor 3 minuten. De 3 plekken zijn rond de oksel, de volledige borst rond en de tepels. Doe dit regelmatig, is het advies. Maandelijks hoeft niet. Let als vrouw die nog niet in de overgang is geweest op dat u dit niet tijdens de menstruatie doet. Het beste is om het dan een week later te doen. Tijdens de menstruatie veranderen borsten namelijk.

Hoe herkent u afwijkingen in uw borsten?

In totaal zijn er 12 symptomen om op te letten. Een van de meest voorkomende is het knobbeltje. Dit is een verdikking of verharding in de borst die anders aanvoelt. Deze kan verschillend voelen. Het kan zijn zoals een knikker, dus hard en glad. Maar het kan ook een harder of stugger plekje zijn dan de rest van de borst.

De andere symptomen zijn:

• Een deuk
• Een bult(je)
• Verharding
• Huidverandering
• Een sinaasappelhuid
• Verandering van vorm of grootte (geldt niet voor mannen)
• Roodheid of warmte
• Een dikke ader (geldt niet voor mannen)
• Tepelkorst
• Een ingetrokken tepel
• Vochtverlies uit de tepel

Hoe controleert u uw borsten?

Het is niet moeilijk om zelf uw borsten te controleren. Ga voor de spiegel staan en bekijk uw borsten. Ziet u iets opvallends? Daarnaast is het belangrijk om te voelen. Doe dit door 1 arm in de nek te leggen en met de andere vlakke hand de borst te voelen. Ga met zachte, draaiende bewegingen over elk gedeelte van de borst. Doe dit van buiten naar binnen. Pak ook de oksel tot aan de sleutelbeen mee. Herhaal dit met de andere kant.

Voelt iets anders dan normaal of maakt u zich zorgen? Bel dan de huisarts. Die kijkt en voelt dan ook en kan u eventueel doorsturen naar het ziekenhuis. Dan wordt er een echo of mammografie gemaakt. Dit is afhankelijk van uw leeftijd. De mammografie kan pas vanaf 50 jaar gemaakt worden, omdat vrouwen die jonger zijn nog te veel klierweefsel hebben. Dat maakt het beoordelen van de röntgenfoto’s moeilijk. Bij mannen wordt vaak een mammografie gemaakt.

Goed om te weten

Borsten bestaan uit klierweefsel. Dit verandert nog weleens, helemaal bij vrouwen die nog menstrueren. Een klein bobbeltje kan dus voorkomen. Dit kan naast een tumor ook een cyste, bindweefselknobbel of een met vocht gevulde holte zijn. Zit u in de menstruatieweek? Bekijk en voel de plek een week later nog een keer. Maar ook hier geldt: vertrouwt u het niet? Neem dan contact op met de huisarts.

Landelijk bevolkingsonderzoek borstkanker

Vrouwen van 50 tot en met 75 jaar krijgen een uitnodiging om mee te doen aan het landelijk bevolkingsonderzoek voor borstkanker. Dit is een preventief borstonderzoek. Er worden röntgenfoto’s van de borsten gemaakt, een mammografie. Elke 2 jaar krijgen vrouwen in deze leeftijdscategorie een uitnodiging.

(Bron: KWF, Pink Ribbon, Borstkanker Vereniging Nederland, kanker.nl. Hoofdfoto: Shutterstock, foto in artikel: KWF.)