Beter om leren gaan met kou, dankzij bruin vet in uw lichaam: wat is dit en hoe stimuleert u het?

Is kou goed of slecht voor u? Dat hangt ervan af hoe u het bekijkt. Want kou kan onprettig zijn, maar het heeft wel degelijk gezondheidsvoordelen. Dit heeft te maken met het gehalte bruin vet in uw lichaam. Hoe zit het precies?

Wat is bruin vet?

Bruin vetweefsel zit opgeslagen in uw lichaam en speelt een belangrijke rol bij de vetverbranding. Het is de gezondere tegenhanger van wit vet, dat juist calorieën opslaat, in plaats van te verbranden. In feite fungeert bruin vet als ‘centrale verwarming’ van het lichaam, zoals u in een eerder artikel kunt lezen. Hoe actiever het bruine vet in uw lichaam, hoe sneller de verbranding. “Wanneer je veel eet en het wordt omgezet in warmte, dan wordt het niet opgeslagen in de vorm van vet. En als je veel bruin vet hebt, word je niet zo dik”, vertelt voedingswetenschapper Jaap Seidell aan MAX Vandaag. Bij mensen met obesitas is het bruine vet dan weer minder actief, heeft het Erasmus MC onderzocht.

Bovendien: als u in aanraking komt met kou, zorgt het bruine vet ervoor dat uw lichaam weer opwarmt. Hoe dit precies werkt, hebben onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum begin 2023 ontdekt. “Als we het koud hebben, sturen onze hersenen via zenuwen een signaal naar bruin vetweefsel”, aldus onderzoeker Patrick Rensen. “Dit signaal activeert bruine vetcellen, die op hun beurt suiker en vetmoleculen uit het bloed verbranden.”

Lees ook: ‘Sunset anxiety’ tijdens de wintermaanden: wat is het en wat kunt u eraan doen?

Hoe leert u beter om te gaan met kou?

Uw lichaam verbrandt dus vet zodra het koud wordt, waardoor u alsnog warm blijft. Ook lichaamsbeweging helpt om het bruine vet in uw lichaam te activeren. Een wandeling in de buitenlucht kan al grote betekenis hebben voor uw gezondheid, ook als het eigenlijk niet zulk lekker wandelweer is. Of beter gezegd: juist als het eigenlijk niet zulk lekker wandelweer is. Daarnaast zijn er veel Nederlanders die nog een stapje verder gaan: de koudwaterzwemmers. Omroep MAX zendt op nieuwjaarsdag de documentaire Kouwe Koppen uit, waarin deze zwemmers vertellen over hun beweegredenen om het koude water in te duiken.

Verwarmde huizen zijn in de loop der eeuwen een vanzelfsprekendheid voor ons geworden, waardoor het minder noodzakelijk is om goed tegen kou te kunnen. Toch kunt u ook in uw eigen woning leren om te gaan met lage temperaturen, zoals u in dit artikel kunt lezen. Koud douchen is een redelijk extreme oplossing, maar u kunt er eveneens voor kiezen om geleidelijk de thermostaat lager te zetten. Want misschien is het bij u thuis 21 graden, maar is 19 graden ook een prima temperatuur binnenshuis? Door de thermostaat elke 2 weken een halve graad lager te zetten, kunt u langzaam wennen aan deze lagere temperatuur. Pas hier wel goed mee op als u hartklachten heeft en/of op leeftijd bent. Want hoe ouder u bent, hoe minder bruin vet u heeft.

Lees ook: Slaapproblemen door koude voeten? Zo krijgt en houdt u ze warm

Met wat voor soort eten stimuleert u vetverbranding?

Ook met uw voedingspatroon kunt u de verbranding in uw lichaam stimuleren. Denk bijvoorbeeld aan rode pepers, die de stof capsaïcine bevatten. Van deze pepers krijgt u het warm, maar u stimuleert er ook het bruine vet in uw lichaam mee. In dit artikel leest u hoe u pittig kunt leren eten als u dat niet gewend bent. Vindt u deze pepers te pittig, dan kunt u ook kiezen voor een dieet met weinig koolhydraten, een zogeheten ketogeen dieet.

“Want dan moet je lichaam wel vetten gaan verbranden, om energie te hebben”, verklaart Seidell. “Als je wel koolhydraten eet – suikers, zetmeel en dat soort dingen – dan gebruikt je lichaam dat als energievoorraad. En dan blijft dat vet in je vetcellen zitten.” Zo’n ketogeen dieet is een manier om snel af te vallen. Maar het Voedingscentrum waarschuwt om niet te lang door te gaan met dit ketogeen dieet. Ook Seidell benadrukt dat de lange termijneffecten van het ketogeen dieet nog niet bekend zijn. “Misschien is het op lange termijn ongunstig qua hart- en vaatziekten.”

(Bron: Archief, Jaap Seidell, Algemeen Dagblad, NU.nl, Voedingscentrum, Erasmus MC, Leids Universitair Medisch Centrum, RTL Nieuws, Dokterdokter.nl, Cardiologie Centra Nederland, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, Reumazorg Nederland, Tijdschrift voor Praktijkondersteuners en Praktijkverpleegkundigen. Foto: Shutterstock)