Zzp’er in de bouw vaak niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, maar waarom?

Zzp’ers in de bouwsector kunnen maar moeilijk een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten. Verzekeraars willen hen vanaf een bepaalde leeftijd liever niet meer verzekeren. Daarnaast zijn de premies voor degenen die wél geaccepteerd worden torenhoog én zitten er nogal wat haken en ogen aan de polis. Een logisch gevolg van overheidsbeleid, zegt MAX Ombudsman Rogier de Haan.

Verhoogd risico op arbeidsongeschiktheid

Nederland telt steeds meer zzp’ers in de bouwsector. Veel van deze mensen zijn jong, maar er zijn ook behoorlijk wat zelfstandig werkende bouwvakkers, schilders, timmermannen en stukadoors die wat ouder zijn. Met ‘wat ouder’ bedoelen we hier mensen boven de 45. Voor de personen die tot die laatste groep behoren is het behoorlijk lastig én kostbaar om een goede arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten. Verzekeraars zijn er immers totaal niet happig op om zzp’ers in de bouwsector van boven de 45 jaar een dergelijke verzekering te verkopen. Vaak werken deze mensen al lange tijd in deze sector, waardoor het lichaam vaak al behoorlijk wat klappen te verduren heeft gehad. Daardoor is de kans dat zij arbeidsongeschikt raken vele malen groter dan bij bijvoorbeeld ouder kantoorpersoneel.

Premie van 600 euro

Omdat het verzekeren van oudere zpp’ers met zware beroepen een dure aangelegenheid is, proberen verzekeraars zich in te dekken. Dit doen zij onder meer door de premies heel hoog te maken. 600 euro is eerder regel dan uitzondering. Bijna niemand kan zomaar 600 euro per maand uitgeven aan een verzekering, maar wie dit wel kan, doet er goed aan om de polis goed door te lezen. Die staan immers vaak vol met mitsen en maren. Zo is de verzekering vaak kortlopend en is de verzekeraar helemaal niet verplicht om een verzekerde meteen bij de ingang van de arbeidsongeschiktheid te betalen. De meeste beginnen pas met uitkeren nadat de zzp’er al een aantal weken of maanden thuis zit. In sommige gevallen wordt er zelfs helemaal niet uitgekeerd.

Bijstand als enige uitweg

Kortom: als ‘oudere’ zzp’er een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten is erg onaantrekkelijk. Daardoor loopt er behoorlijk wat bouwpersoneel onverzekerd rond. Volgens belangenclub Zelfstandigen Bouw is in 2010 nog 71 procent van haar leden verzekerd, tegenover 31 procent in 2017. Onverzekerden die arbeidsongeschikt raken krijgen geen geld van de overheid en kunnen alleen aanspraak maken op bijstand. Dat dit geen vetpot is, is algemeen bekend.

Terugtrekkende overheid

Die onaantrekkelijke verzekeringen voor arbeidsongeschikte zzp’ ers zijn volgens MAX Ombudsman Rogier de Haan een logisch gevolg van de terugtrekkende overheid. “Tot het begin van deze eeuw kwamen arbeidsongeschikte zzp’ers automatisch terecht in de Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekering Zelfstandigen (WAZ). Dat was een soort WAO voor zelfstandigen. Toen de overheid de WAZ per 1 augustus 2004 afschafte, werd dit overgelaten aan de vrije markt. Het resultaat: dure verzekeringen met ongunstige voorwaarden.” Deze situatie is volgens hem niet zo makkelijk terug te draaien: “Zoiets keer je om door de terugkeer van een wet die lijkt op de WAZ”, zegt De Haan.

Alternatieven

Zolang dit niet gebeurt, zijn er volgens de MAX Ombudsman nog een paar andere alternatieven waar de zzp’ers in de bouw zich tot kunnen wenden. Hij noemt het voorbeeld van een verzekeringscoöperatie, opgezet door de zzp’ers zelf: “Zo’n coöperatie heeft geen winstoogmerk, en je bepaalt zelf de voorwaarden. Boeren gebruikten dit soort constructies eeuwen geleden al.”

Ook zou het helpen als meer zzp’ers in de bouw een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten, zodat de verzekeraars de risico’s kunnen spreiden over meer mensen. Als dit gebeurt, gaan de premies naar beneden. De zelfstandigen moeten echter niet denken aan een daling van honderden euro’s per maand, want duur zal het altijd blijven.

(Bron: Trouw, Rogier de Haan, UWV, Rijksoverheid)