WhatsApp-fraude floreert door coronacrisis: zo voorkomt u het

De Fraudehelpdesk heeft in 2020 al meer meldingen over WhatsApp-fraude binnengekregen dan in heel 2019. Ook de politie meldt een explosieve stijging, van 100 meldingen per week naar 100 per dag. Vooral sinds de coronacrisis gaat het hard. Hoewel het erg lastig kan zijn om te achterhalen of u spreekt met een potentiële oplichter, zijn er tips die kunnen voorkomen dat u het volgende slachtoffer wordt.

Overspoeld met meldingen 

Contact met elkaar onderhouden gaat in coronatijd anders dan normaal. Even langsgaan is moeilijker, waardoor berichtendiensten als WhatsApp uitkomst bieden. Ook internetcriminelen weten dit en slaan massaal hun slag. Uit de cijfers van de Fraudehelpdesk blijkt dat de instantie in maart 600 meldingen binnenkrijgt, wat op zich al indrukwekkend is in vergelijking met eerdere maanden. In april 2020 is dit aantal gestegen naar meer dan 1.000 en voor mei wordt opnieuw een record verwacht.

Zo werkt WhatsApp-fraude

Dat veel mensen in WhatsApp-fraude trappen komt vermoedelijk omdat het zo lastig is om het te herkennen. Er zijn meerdere varianten, maar de vorm waarbij u wordt benaderd door een onbekend nummer is de meest voorkomende. De internetcrimineel geeft zich uit als een bekende van u en zegt dat dit zijn of haar nieuwe nummer is. Vervolgens wordt er gevraagd om geld. Dit vragen om geld doen zij zo geraffineerd dat veel mensen erin trappen. Zij geven zich bijvoorbeeld uit als uw kind en zeggen dat er nog openstaande rekeningen zijn die zij door een storing in hun bankapp niet kunnen betalen. Of u het bedrag even wilt voldoen. De oplichter stuurt u  daarna een betaalverzoek of deelt de bankgegevens waarop u het bedrag zogenaamd moet overmaken.

Als u dit doet bent u uw geld daarna kwijt. In een heel enkel geval kan de bank de transactie nog tegenhouden, maar dit is zeer uitzonderlijk.

Word niet het volgende slachtoffer

Hoewel WhatsApp-fraude dus soms niet van echt te onderscheiden is, zijn er wel tips die het kunnen voorkomen.

• Vraag of degene die geld van u wilt om u te bellen. De persoon aan de andere kant zal dit altijd weigeren, wat dus een teken aan de wand is.
• Als iemand weigert te bellen kunt u vragen of hij of zij een gesproken bericht wil inspreken. Dit is heel eenvoudig en kan zelfs al iemand niet in de gelegenheid is om te bellen.
• Probeer degene voor wie de oplichter zich uitgeeft te bereiken en leg de situatie uit. U weet dan direct of u opgelicht wordt of niet. Neemt deze persoon niet direct op? Houd de oplichter dan zolang als nodig aan het lijntje.
• Spreek met uw familieleden af dat er nooit zomaar betalingen worden voldaan via WhatsApp. Betrek er dus eerst iemand anders bij voordat u daadwerkelijk betaalt, want 2 weten altijd meer dan 1.

Toch slachtoffer geworden? Meld dit dan altijd bij de politie en bij de fraudehelpdesk.

Andere vorm van WhatsApp-fraude

Naast deze vorm van WhatApp-oplichting, zijn er nog 2 andere varianten in opmars. Bij beide vormen kapen criminelen een WhatsApp-account, waardoor zij zich dus echt als een bekende kunnen uitgeven, inclusief het goede telefoonnummer. Deze vorm is helemaal lastig te herkennen. Het kapen van een WhatsApp-account kan op 2 manieren: of de crimineel breekt in via uw voicemail-box of hij of zij zegt dat er per ongeluk een WhatsApp-verificatiecode naar u is gestuurd en vraagt u vervolgens de code door te sturen. In het geval van de voicemail-box gaat het ook om een WhatsApp-verificatiecode die hiernaartoe gestuurd kan worden als de app voor het eerst op een telefoon wordt geïnstalleerd. Een voicemail-box is meestal eenvoudig te kraken. Het enige wat de crimineel hoeft te doen is te bellen naar het voicemail-nummer van de provider en het telefoonnummer en een wachtwoord in te voeren. Omdat veel mensen ‘0000’ of ‘1234’ als wachtwoord gebruiken zijn oplichters zo binnen.

Bij deze vorm van WhatsApp-fraude kan het dus helpen om uw voicemailbox beter te beveiligen en nooit een plotseling verkregen verificatiecode door te sturen.

In het MAX-radioprogramma Haandrikman! vertelt een slachtoffer van WhatsApp-fraude haar verhaal. Luister het fragment van 27 mei 2020 hier terug. 

Lees ook: 

Explosieve stijging Whatsapp-fraude: zo herkent én voorkomt u het

Ouderen, pas op voor corona-babbeltrucs en internet oplichting

‘Mijn dochter’ licht mij op

(Bron: Fraudehelpdesk, NRC, NOS)