Week zonder geweld: pas op voor financieel misbruik

De komende week is de internationale week zonder geweld. Het is misschien niet het eerste waar u aan denkt, maar ook financieel misbruik valt onder geweld.

Slachtoffers

We worden allemaal ouder. En vaak komt het voor dat we dan afhankelijk worden van anderen voor huishoudelijk werk, verzorging of financiële zaken. Dit brengt risico’s met zich mee. Er wordt geschat dat zo’n 30.000 mensen jaarlijks slachtoffer worden van financieel misbruik. De meeste zaken worden echter niet gemeld: het steunpunt Huiselijk Geweld ontving in 2014 slechts 430 meldingen van financieel misbruik. Lang niet alle ouderen zijn kwetsbaar, maar het is belangrijk om mogelijke risico’s tijdig te signaleren en te herkennen.

‘Omgeving let op!’

Vooral de omgeving moet zich bewust zijn van de risico’s en onduidelijke signalen goed interpreteren. Daarnaast moet u zich goed voorbereiden op het moment dat het zelfstandig beheren van de financiën niet meer lukt. Maak goede afspraken, leg deze op papier vast en maak niet één persoon eindverantwoordelijk, maar laat meerdere mensen meekijken.

Wat is financiële uitbuiting?

Financiële uitbuiting is het ongepast gebruik maken van bezittingen. Dat kan zijn dat er extra geld gepind wordt tijdens het boodschappen doen, maar het kan ook zijn dat er sieraden, geld of spullen verdwijnen. Maar ook dat er zonder toestemming of medeweten eigendommen verkocht worden, dat er zonder toestemming of medeweten diensten en producten gekocht worden of dat de bewindvoerder of mantelzorger iemand financieel kort houdt terwijl er wel geld beschikbaar is. Het onder druk veranderen van een testament of wilsbeschikking is ook een belangrijk signaal. Om dit te voorkomen moet ook de notaris scherp zijn op signalen van misbruik.

Bereid u voor

Door u goed voor te bereiden op uw toekomst, kunt u het risico op financieel misbruik verkleinen:

• Denk bijvoorbeeld alvast na aan wie u uw bankzaken zou willen en kunnen overlaten. Laat bijvoorbeeld een levenstestament opstellen. Zo regelt u onder meer hoe geldzaken moeten worden geregeld als u het niet meer zelf kunt.
• Zorg dat u niet van één persoon alleen geheel afhankelijk word van uw geldzaken. Benoem een gevolmachtigde maar regel daar wel toezicht op. Als u geen vertrouwenspersoon heeft dan kunt u denken aan een mentor of bewindvoerder.
• Leg wat u wilt vast op papier. Dat kan bijvoorbeeld via de notaris.
• Praktische maatregelen kunt u ook treffen met uw bank. Bij veel banken kunt u bijvoorbeeld afspraken maken over machtigingen op uw bankrekening, zogenaamde ‘zakgeldrekeningen’ of opnamelimieten. Stel een daglimiet in voor pinbedragen en zet uw spaargeld op een aparte rekening.

Vermoedens van financieel misbruik?

Heeft u het vermoeden dat er financieel misbruik wordt gemaakt van u of van iemand die u kent? Praat erover met iemand die u vertrouwt, praat met de betrokkene(n) en neem contact op met Veilig Thuis. Bel 0800-2000 en vraag naar een medewerker die deskundig is op het gebied van ouderenmishandeling. In het geval van directe nood, neem dan contact op met de politie via 112.

Hallo Nederland besteedt maandag 21 november 2016 ook aandacht aan het onderwerp financieel misbruik. De uitzending is te zien om 18.30 uur op NPO 2.

(Bron: ANBO, Volkskrant.nl)