Spanning stijgt in de VS door Midterms: wat staat er op het spel bij de tussentijdse verkiezingen?
Publicatiedatum: 5 november 2022
De Verenigde Staten maken zich op voor een spannende politieke week. Op 8 november 2022 zijn er Midterms, tussentijdse verkiezingen met de verdeling van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden als inzet. De bestorming van het Capitool in januari 2021 ligt nog vers in het geheugen, terwijl de presidentsverkiezingen van 2024 – wellicht mét Donald Trump – hun schaduw vooruitwerpen. Wat staat er op het spel?
Waar zijn de Midterms voor?
De zogeheten Midterm Elections vinden eens in de 4 jaar plaats, tussen de presidentsverkiezingen in. Ook in de Midterms gaat het tussen de 2 grote partijen van het land, de Democraten en de Republikeinen. De uitslag van deze tussentijdse verkiezingen bepaalt de zetelverdeling in 2 belangrijke politieke organen. Wat voor betekenis hebben deze 2, de Senaat en het Huis van Afgevaardigden?
Wat doet de Senaat?
De Amerikaanse Senaat biedt plaats aan 100 senatoren, 2 per staat. Dit wetgevende machtsorgaan controleert de wetten en besluiten van de president. Daarbij heeft het een verregaande bevoegdheid. Voor de goedkeuring van wetsvoorstellen en belangrijke benoemingen is immers een meerderheid in de Senaat nodig. En als de president een veto uitspreekt, kan de Senaat met een meerderheid van minstens 67 procent dit veto weer overrulen. Tijdens de Midterms van november 2022 staan 34 van de 100 zetels ter beschikking. De overige senatoren vertrekken of moeten voor een herverkiezing zien te zorgen.
Wat doet het Huis van Afgevaardigden?
Het Huis van Afgevaardigden heeft liefst 435 leden. Zij kunnen, net als de senatoren, wetsvoorstellen indienen en goedkeuren of verwerpen. Want om een wet tot stand te laten komen, is ook een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden nodig. De Senaat heeft van oudsher wel meer invloed, omdat het verloop groter is in het Huis van Afgevaardigden. De leden van het Huis dienen namelijk in termijnen van 2 jaar en de grootste staten leveren de meeste afgevaardigden. In november 2022 staan alle 435 zetels ter beschikking, maar afgevaardigden kunnen bij voortdurende herverkiezingen wel jarenlang aanblijven.
Hoe zijn de vorige Midterms afgelopen?
In 2018 zijn de verschillen tussen beide partijen bijzonder klein. De verdeling in de Senaat is zelfs 50-50, al hebben de Democraten met vicepresident Kamala Harris een extra stem. In 2022 vertrekken er meer Republikeinse dan Democratische senatoren. De Republikeinen kunnen dus slechts beperkt terreinwinst boeken, maar het is wel degelijk mogelijk dat ze een meerderheid in de Senaat gaan halen. Ook in het Huis van Afgevaardigden is de verdeling redelijk gelijkmatig. Na de verkiezingen van 2018 – en het tussentijdse vertrek van 3 senatoren – zijn er 220 Democratische en 212 Republikeinse afgevaardigden. Met Nancy Pelosi is er bovendien een Democratische voorzitter. Maar na de Midterms in november 2022 kan het alle kanten op.
Waarom zijn juist deze verkiezingen zo spannend?
Zowel de Senaat als het Huis van Afgevaardigden zetelt in het Capitool, in hoofdstad Washington DC. Daar wordt begin 2021 een beruchte bladzijde aan de Amerikaanse geschiedenis toegevoegd. Trump accepteert niet dat hij de presidentsverkiezingen van Joe Biden heeft verloren, waarna zijn aanhangers het Capitool bestormen. Dat gebeurt tijdens de bekrachtiging van de verkiezingsuitslag, die normaal gesproken een formaliteit is. Maar deze bestorming werpt een heel ander licht op de volgende grote verkiezingen. Loopt het opnieuw uit de hand als de Republikeinen verliezen? Of gaat het hele democratische stelsel op de schop als de Republikeinen juist een meerderheid behalen? En krijgen de nieuwe presidentsambities van Trump een impuls, mocht de meerderheid van de Senaat en/of het Huis van Afgevaardigden op zijn hand zijn? Het antwoord op die vragen zal snel volgen.
(Bron: NOS, Senate.gov, House.gov, Amerika.nl, Verenigdestaten.info. Foto: Shutterstock)
