Prijsplafond, vast contract terug en hogere opzegvergoeding: waar moet u nog meer rekening mee houden?

Het prijsplafond voor gas en elektriciteit heeft zijn vuurdoop beleefd. De overheid heeft per 1 januari 2023 een maximumtarief van 1,45 euro per kubieke meter gas (m3) en 0,40 euro per kilowattuur (kWh) vastgesteld. Nu is het zaak om onder het verbruiksplafond te blijven, zodat u zoveel mogelijk geld kunt besparen. Maar kunnen we al direct profiteren van het prijsplafond? Waar moet u nog meer rekening mee houden? En wat staat er op energiegebied verder nog te gebeuren in 2023?

Prijsplafond valt uiteen in 2 delen

Op papier spreekt het prijsplafond redelijk voor zich. Minder dan 1.200 m3 en/of 2.900 kWh per jaar verbruiken en dan weet u waar u aan toe bent. Maar dat is dus alleen op papier zo. De praktijk is weerbarstiger, want u zit in 2023 feitelijk met 2 prijsplafonds, afhankelijk van wanneer uw jaarrekening binnenkomt. Als dat op 1 april is, moet u kijken naar uw verbruik in de periode 1 januari-31 maart én de periode 1 april-31 december.

Omdat u in de wintermaanden meer energie verbruikt dan in de zomer, gelden er voor elke maand andere richtlijnen. Van 1 januari tot 31 maart ligt het plafond bijvoorbeeld op 568 m3 en 886 kWh. Per extra verbruikte m3 en kWh betaalt u het reguliere tarief van uw energieleverancier. En wat als uw jaarrekening midden in de maand binnenkomt, bijvoorbeeld op 8 mei? Naast richtlijnen per maand zijn er ook richtlijnen per dag, waar u in dit artikel meer over kunt lezen.

Lees ook: Wat betekent het prijsplafond voor u als u geen slimme meter heeft?

Hoe eenvoudig is het om onder het prijsplafond te blijven?

Bovendien zijn er, naast de datum van uw jaarrekening, nog meer factoren die de hoogte van uw energierekening bepalen. Dat zijn het type woning waarin u woont, hoe deze geïsoleerd is, de samenstelling van uw huishouden én de weersomstandigheden. De laatste maanden van 2022 zijn namelijk overwegend mild geweest, volgend op een zomer met zeer hoge temperaturen. Dat is terug te zien in ons gasverbruik, dat in 50 jaar niet zo laag is geweest.

Volgens Vattenfall-woordvoerder Hidde Kuik komt dit ook doordat consumenten meer waarde hechten aan energie besparen. “Wat betreft elektriciteit blijft in dat geval ruim 85 procent van de huishoudens (het gaat hier om Vattenfall-klanten, red.) onder of zeer dicht bij de volumegrens van het prijsplafond. En voor gas gaat dat om ruim 75 procent”, laat hij weten aan RTL Nieuws.

Hoe zit het met blokverwarming en stadsverwarming?

Lang niet alle huishoudens in Nederland hebben een eigen gas- en elektriciteitsaansluiting. Veel woningen zijn namelijk niet aangesloten op gas, maar op stadsverwarming, restwarmte die afkomstig is uit bijvoorbeeld de industrie. En huishoudens met blokverwarming, zoals flatbewoners, maken samen met andere huishoudens gebruik van 1 centrale energiebron. Deze groepen hebben enige tijd in onzekerheid gezeten, omdat ze niet kunnen profiteren van het prijsplafond. Maar inmiddels is er voor hen meer duidelijk geworden. Voor stadsverwarming geldt ook een prijsplafond, van 47,38 euro per gigajoule (GJ) en een maximumverbruik van 37 GJ per jaar. De tarieven voor stadsverwarming blijven het hele jaar gelijk. Huishoudens met blokverwarming kunnen nog altijd niet meeprofiteren van het prijsplafond, maar krijgen wel financiële tegemoetkomingen. Daarover kunt u in onderstaand artikel meer lezen.

Lees ook: Heeft u blokverwarming? Dan heeft u recht op deze tegemoetkomingen

Termijnbedragen vaak (nog) niet veranderd in januari 2023

Onderzoekers van ING hebben de in januari 2023 betaalde termijnbedragen in kaart gebracht. Deze wijken nauwelijks af van de bedragen van december 2022, is de belangrijkste conclusie. Bij een gemiddeld huishouden is het termijnbedrag van 212 naar 207 euro gedaald. 68 procent betaalt hetzelfde termijnbedrag, 16 procent betaalt meer en 16 procent betaalt minder. Maar deze cijfers hebben logische verklaringen. Volgens ING zijn de huishoudens die duurder uit zijn, degenen van wie het vaste energiecontract net is afgelopen. En de vele huishoudens voor wie (nog) niets is veranderd na de jaarwisseling? Dat komt doordat lang niet alle energieleveranciers hun tarieven op 1 januari 2023 al hebben afgestemd op het prijsplafond. Mogelijk heeft uw leverancier dit in de loop van de maand alsnog gedaan. Of we massaal profiteren van het prijsplafond? Dat is na de 1e maand van 2023 dus nog niet te zeggen.

Gasprijs blijft dalen en vaste contracten keren terug

De gasprijs bereikt in augustus 2022 een recordhoogte en is daarna spectaculair gedaald. Een paar energiemaatschappijen hebben hun tarieven ook laten zakken, tot onder het prijsplafond. Maar het is belangrijk om te weten dat u altijd het laagst mogelijke bedrag voor uw energieverbruik betaalt. Als uw contracttarief lager is dan het prijsplafond, dan betaalt u dus het contracttarief. Verder willen grote energiemaatschappijen als Vattenfall en Eneco weer vaste contracten uitdelen, voor een heel of een half jaar.

Ben Woldring van vergelijkingssite Gaslicht.com juicht dit alleen maar toe. “Als je nú een jaarcontract afsluit, dan heb je nog wel het voordeel van de oude regels én ben je zeker van de huidige prijzen – die een stuk lager zijn dan een paar maanden geleden – tot en met volgende winter”, vertelt hij aan het Dagblad van het Noorden. Als de contracttarieven hoger liggen dan het prijsplafond, is dit alleen relevant als uw verbruik boven het plafond uitkomt. Maar met een vast contract bent u wel beschermd tegen eventuele prijsstijgingen in de loop van 2023. Want hoe de energieprijzen zich in 2023 en daarna gaan ontwikkelen, is nog maar zeer de vraag.

Lees ook: Hoe werkt een warmtepomp en wat betekent het voor uw prijsplafond?

Hogere opzegvergoeding per 1 april 2023

Over vaste contracten gesproken… Vanaf 1 april 2023 moeten er nieuwe regels gaan gelden voor het opzeggen van zo’n vast energiecontract. Het huidige systeem is nog gunstig voor de consument. Als ze nog minder dan anderhalf jaar contracttijd overhebben, kost het afkopen slechts 50 euro. Deze opzegvergoeding kunnen ze vrijwel altijd compenseren door bij een andere energieleverancier lagere tarieven te betalen. Maar na 1 april 2023 moet u hoogstwaarschijnlijk de resterende contracttijd volledig afkopen. Dat wil zeggen: als u uw vaste contract opzegt, betaalt u voor de energie die u tot het aflopen van uw contract nog zou ontvangen.

Heeft u recht op toeslagen en kunt u hulp inschakelen?

Heeft u zelf problemen met het betalen van uw energierekening? Als u binnen een bepaalde inkomensgrens valt, kunt u energietoeslag bij uw gemeente aanvragen. Hoe hoog die grens precies is, hangt af van de gemeente waar u woont. Daarnaast is er een Tijdelijk Noodfonds Energie van kracht. Als u met succes een aanvraag doet, kunt u met een bijdrage uit dit fonds een deel van uw energierekening betalen. En als u door de bomen het bos niet meer ziet, kunt u terecht bij de website Geldfit. Daar vindt u niet alleen informatie over de toeslagen die u kunt aanvragen, maar ook bespaartips en mogelijkheden om hulp in te roepen.

(Bron: Archief, Rijksoverheid, ING, ANP, EenVandaag, Autoriteit Consument & Markt, Dagblad van het Noorden, RTL Nieuws, Centraal Bureau voor de Statistiek, Algemeen Dagblad, NU.nl, Geldfit.nl. Foto: Shutterstock)