Grote problemen rondom ziekteverzuim in de zorg
Publicatiedatum: 17 april 2018
Wie ziek is, kan zich ziekmelden en krijgt vanaf de eerste ziektedag doorbetaald. Althans, dat gaat doorgaans zo. In de zorg wordt deze regel vaak niet nageleefd. Veel klachten bij de vakbonden zijn het resultaat. Wat precies de aard is van deze klachten? En hoe het komt dat de zorgsector massaal de regels rondom ziekteverzuim aan de laars lapt? Wij vragen het aan Wim van der Hoorn, CAO-onderhandelaar bij FNV.
Groot probleem
Eerder dit jaar duiken er in de media berichten op over het ziekteverzuim in de zorg. Zieke werknemers krijgen op grote schaal te horen dat zij de ziektedagen moeten inhalen of anders hun vrije dagen moeten inleveren. Ook het consequent doorbetalen van ziektedagen en het onder druk zetten van werknemers om snel weer aan het werk te gaan is aan de orde van de dag, zo blijkt. Vakbond CNV richt een meldpunt op waar elke zorgmedewerker die te maken krijgt met dit soort praktijken zich kan melden en de politiek verbaast zich ook over deze manier van werken. Bij die andere grote vakbond, de FNV, komen ook veel klachten binnen, vertelt Wim van der Hoorn. Namens FNV voert hij gesprekken met werknemers en werkgevers in de zorgsector en onderhandeld hij over de cao’s. “Het is echt een groot probleem”, laat hij weten als wij hem bellen.
Voorbeelden
Van der Hoorn barst van de voorbeelden uit de thuiszorg, verpleeg- en verzorgingshuizen. “Ik hoor echt uit het hele land verhalen. Bijvoorbeeld van een zorginstelling in Maastricht. Dat een interim-directeur daar bepaalt dat ziekteverzuim alleen is toegestaan als je kanker hebt of in het ziekenhuis ligt. In elk ander geval moet je gewoon komen.” Ook een grote thuiszorgorganisatie die opereert in heel Nederland heeft volgens Van der Hoorn een slecht protocol als het gaat om ziekteverzuim. “Daar moet de zieke werknemers zich binnen 24 uur melden op het hoofdkantoor, om te laten zien dat hij of zij wel echt ziek is. Het maakt dan niet uit of je niet kan autorijden omdat je daar te ziek voor bent. Je komt maar gewoon.” Ook worden werknemers hier elke dag dat zij als ziek zijn gebeld met de vraag wanneer zij denken weer aan de slag te gaan, weet Van der Hoorn te vertellen.
Half uur in de wacht
Weer ergens anders worden werknemers in plaats van ziekgemeld, uitgeroosterd. Zo staan zij te boek als vrij en worden zij niet doorbetaald. ”Ook is ziekmelden via de telefoon soms niet eens mogelijk”, vertelt Van der Hoorn. “Dan moeten ze zich vóór half 9 ziekmelden en dan staan ze al vanaf 8 uur in de wacht. Als ze dan om iets over half 9 iemand aan de telefoon krijgen zegt diegene: jammer, het is na half 9, je kan je nu niet meer ziekmelden. Je komt maar of je geeft een vrije dag op.”
Rigoureuze aanpak
Hoe het komt dat dit soort praktijken op grote schaal plaatsvinden in de zorgsector? Allereerst omdat het ziekteverzuim in de zorg al jaren aan de hoge kant is. 3,8 procent is het landelijk gemiddelde, maar in de zorg is dit 6,7 procent. Dit kan voor organisaties een groot probleem vormen en daardoor gaan zij soms over tot de rigoureuze aanpak. “Sommige instellingen zeggen dat 20 procent het verpest voor de overige 80 procent die nooit ziek is”, aldus van der Hoorn.
Falke & Verbaan
Naast het feit dat de nood hoog is in de zorg, ligt een deel van de oorzaak ook bij het externe HRM-bureau dat volgens Van der Hoorn deze rigoureuze aanpak adviseert. Falke & Verbaan, zoals het heet, wordt ingeschakeld door zorginstellingen met een hoog ziekteverzuim en zij trainen de HR-medewerkers hoe zij het ziekteverzuim kunnen terugdringen. Volgens van der Hoorn wordt de medewerkers onder meer geleerd hoe zij een telefoongesprek moeten voeren met iemand die zich ziek wil melden. Falke & Verbaan is een gerenommeerd bureau dat klanten door het hele land heeft. Hun slogan is ‘ziekte overkomt je, verzuim is een keuze’ en er wordt bij hun aanpak gekeken naar wat de zieke werknemer nog wel kan, in plaats van wat niet gaat.
Deze trainingen werken volgens Wim van der Hoorn verzuimprotocollen in de hand die hoge drempels opwerpen voor de zieke werknemers en zorgen dat personeel zich bijna niet meer ziek durft te melden. “Ik krijg de signalen direct van onze leden die werken bij de klanten van Falke & Verbaan. Die verhalen verzinnen ze echt niet, hoor.”
Reactie Falke & Verbaan
Falke & Verbaan-directeur Reijer Pille spreekt deze bewering tegen in een reactie aan maxvandaag.nl. “Het verhaal dat kennelijk door de FNV gesignaleerd wordt is ons niet bekend en is geen werkwijze die geadviseerd wordt in onze trainingen waarbij goed werkgeverschap en goed werknemerschap centraal staan.”
Van der Hoorn heeft laten weten dat hij en zijn collega bij vakbond CNV in gesprek gaan met Falke & Verbaan.
Hallo Nederland besteedt op 17 april 2018 aandacht aan dit probleem. Onder meer Wim van der Hoorn komt aan het woord in de reportage. Hallo Nederland, 18.30 uur NPO 2.
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Dat komt niet alleen voor dat gedrag bij de zorgsector ook in de toerwagen vervoer .Je bent al gelijk verdacht als je je ziek meld,bij ons in die sector preseerde de chef(manager)om bij de werknemer aan huis tegaan om te kijken of hij wel in bed ligt,en o wee al ben je ziek en je moet je kind helpen dan word er gelijk gezegt je kan wel werken,terwijl de koorts door je lijf giert.Dit aso gedrag van die chefs loopt de spuigaten uit en geeft op alle andere werknemenrs een hele negatieven invloed op de werkvloer.Men krijgt zo een hekel aan dat figuur dat het werk er ook gaat onderlijden.Meestal zijn figuren die van gewone werknemer op geklommen zijn naar hogere positie’s die lui zijn het ergst en hebben totaal geen gevoel meer voor sociaal beleid en vergeten dat als je je werknemers goed behandeld er veel meer geprodiceert word.Dat hebben zelfs onderzoeken uit gewezen.Daarom dat bedrijf die ze in huren die dat gedrag vertoond moeten ze weren en niemand meer in dienst nemen een stelletje aso’s.
Schandalig dat het zo gaat in de zorg ze moeten al zoveel doen voor het weinige wat ze verdienen en wat als ze de griep hebben of een darm virus moeten ze alle bewoners maar aansteken want dat gebeurt er dan die bewoners die er zitten zijn meestal zwak en vatbaar voor alles wat er rond zweef
Als die directeuren eens een paar weken zouden meelopen en meewerken op de werkvloer zouden ze eens zien hoe het gaat en als ze dan een beetje gevoel hebben voor de medemens en niet alleen aan hun inkomen zouden denken zouden ze er heel anders over denken maar dat zal wel nooit gebeuren alleen hun loon word hoger en het personeel verdient steeds minder en moet harder werken
Ik ben nu 65 maar met 60 met vervroegd pensioen gegaan wegens burn out. Werkte op kantoor bij Zuidzorg, een thuiszorg organisatie. Bij ziekmelden moest je eerst naar de verpleegkundige op het hoofdkantoor. Deze stond in direct contact met mijn locatiemanager en zij waren 4 handen op 1 buik. Op mijn vraag of ik naar de bedrijfsarts mocht werd er gezegd dat die op vakantie was, hetgeen naderhand niet waar bleek; men wilde mij zsm aan het werk hebben ondanks mijn burn out. Na aandringen bleek de bedrijfsarts niet op vakantie en hoefde ik pas na 6 weken weer bij de bedrijfsarts terug te komen. De arbeidsrelatie was verknoeid en ik ben vervroegd met pensioen gegaan wat anders nog niet gebeurd zou zijn.
Ik ben arbeidsongeschikt geworden (PTSS) doordat de werkgever (een Gemeentelijk bedrijf) mij 4 jaar lang gesard en getreiterd heeft. Door een bezuinigingsmaatregel wilde de manager van mij af en had bedacht, dat een conflict uitlokken, en gedwongen ontslag, de goedkoopste oplossing was. De bedrijfsarts, wimpelde mij af met verdachtmakingen en speelde onder een hoedje met de manager en mijn klachten werden lange tijd genegeerd. Na vier jaar, heb ik een klacht ingediend bij de inspecteur van de volksgezondheid en de media ingeschakeld. Vervolgens is de manager ontslagen vanwege fraude en de bedrijfsarts is uit zijn ambt gezet, vanwege valsheid in geschrifte en het verbreken van het ambtsgeheim. Er kwam vanaf toen een externe bedrijfsarts. Ik ben in de WAO terechtgekomen, tot op heden. Ik heb hierover een boek geschreven, maar niemand wil het uitgeven.
Wat jammer dat het bedrijf Falke en Verbaan hier door het slijk wordt gehaald. In de zorgorganisatie waar ik als arts al vele jaren werkzaam ben hebben zij vorig jaar ook een cursus verzuimbegeleiding gedaan voor onze vakgroep (bestaande uit artsen en verpleegkundigen). Er zijn ons duidelijke handvatten aangereikt om om te gaan met verzuim van een collega, waarbij ik geen van de ellendige en inderdaad schandalige verhalen herken die hier staan beschreven. En juist ook handvatten waar wij ons allemaal prettig bij voelen. En wat is er eigenlijk mis met het motto? Wanneer je te ziek bent om naar het werk te gaan dan kies je er toch voor om het niet te doen? Die keuze heb je toch gewoon?En het is toch fijn om even te contacten met je collega wanneer je ziek bent? Niet met als doel je onder druk te zetten maar je collega’s weten op die manier beter wat ze moeten overnemen (kunnen hun agenda’s daarop aanpassen) en zo hou je toch feeling met elkaar, betrokkenheid en de mogelijkheid hulp te bieden waar nodig. En even praktisch gezien een voorbeeldje: als je polsklachten hebt waardoor je tijdelijk niet in de zorg kan werken, dan is het toch niet raar voor een 100% uitbetalende werkgever dat je komt voor wat je nog wel kan doen? Protocollen maken, huiskamerklusjes, individuele aandacht schenken aan iemand die het nodig heeft, enz. Dat is toch ook wederkerigheid in de afspraken die je met elkaar hebt? Ik vind dat persoonlijk niet teveel gevraagd. Wanneer iemand met plezier naar zijn werk gaat omdat het werk veel voldoening geeft zal diegene niet langer thuisblijven dan noodzakelijk is, daar ben ik van overtuigd. En te ziek om te werken is gewoon te ziek om te werken, en dat kun je best als werknemer zelf bepalen. Falke en Verbaan zijn het daar helemaal mee eens en die propageren geen van de beschreven rare acties om zieke werknemers het moeilijk te maken. Dus: prima gedaan bij ons hoor! Zonder scheve gezichten heeft het de organisatie veel verzuimreductie opgeleverd.