Dit moet u weten over de NAVO-top: wat houdt het in en welke impact heeft het op ons land?

Op dinsdag 24 en woensdag 25 juni 2025 vindt de NAVO-top plaats in het World Forum in Den Haag. Tientallen wereldleiders en ministers en duizenden delegatieleden bezoeken ons land dan. Dit vergt vergaande veiligheidsmaatregelen, waar een groot deel van de Randstad hinder door ondervindt. Maar ook in de rest van het land blijft het niet onopgemerkt. Wat houdt de top precies in en met welke maatregelen moeten we rekening houden? We zetten voor u op een rij welke impact het op ons land heeft.

Waarvoor staat de NAVO en wat houdt de top in?

De NAVO (NATO in het Engels) is in 1949 opgericht en is een politieke en militaire samenwerking van tegenwoordig 32 landen uit Europa en Noord-Amerika. NAVO staat voor Noord-Atlantische Verdragsorganisatie. Het is bedoeld om de vrede en veiligheid van de deelnemende landen te waarborgen. Wanneer één van de landen wordt aangevallen, geldt dat als een aanval op iedereen.

De NAVO organiseert een top als daar aanleiding toe is. Zoals de inval van Rusland in Oekraïne, vanwege de veranderde veiligheidssituatie in Europa. Elke keer vindt de top in een ander land plaats en deze keer is het, voor het eerst, de beurt aan Nederland. Tijdens deze tweedaagse conferentie worden de belangrijkste zaken op het gebied van vrede en veiligheid besproken in het World Forum. Buiten de NAVO-landen worden er ook vaak andere landen en organisaties uitgenodigd, die van belang zijn. Bijvoorbeeld uit Azië of de Europese Unie. In totaal worden er zo’n 8.500 bezoekers verwacht. Waaronder 6.000 delegaties uit 45 landen en in elk geval 2.000 journalisten. Onder de gasten bevinden zich onder andere Emmanuel Macron (Frankrijk), Recep Tayyip Erdoğan (Turkije) en Donald Trump (Verenigde Staten).

Verkeershinder: afzettingen en omleidingen tijdens NAVO-top

De NAVO-top is de grootste politieoperatie in de Nederlandse geschiedenis. Er worden 27.000 agenten ingezet om de veiligheid van de aanwezige wereldleiders te garanderen. Om de duizenden deelnemers van de top veilig en ongestoord in Den Haag te laten komen, zijn verkeers- en veiligheidsmaatregelen nodig via een noodverordening. De hinder beperkt zich niet alleen tot Den Haag zelf, de gehele Randstad kan hiermee te maken krijgen. Niet alleen op de dinsdag en woensdag zelf, maar ook in de dagen eromheen.

Weggebruikers tussen Amsterdam, Den Haag en Rotterdam moeten vanaf zondagmiddag 22 juni al rekening houden met hinder op de weg. Dan beginnen de voorbereidingen, zoals het plaatsen van afzettingen. Door (tijdelijke en gedeeltelijke) afsluitingen van (snel)wegen, op- en afritten en viaducten en tunnels op de wegen A5, A4, A44 en N44 is er vanaf dat moment tot en met donderdag 26 juni kans op ernstige hinder. De zogenoemde corridor tussen Schiphol en Den Haag wordt grotendeels afgesloten. De verwachting is een verdrievoudiging van de normale verkeersdrukte tijdens de spits. Speciale omleidingsroutes leiden tot 30 procent minder verkeer op de weg, maar dat is niet afdoende om ernstige vertraging te voorkomen. Daarom adviseert de overheid om de Randstad in die periode te mijden.

Regionale hinder

Ook op regionale en lokale wegen rondom en in Den Haag, Wassenaar, Katwijk, Noordwijk, Haarlemmermeer, Leiden en Rotterdam is veel hinder te verwachten. In Den Haag is de Johan de Wittlaan, waaraan het World Forum ligt, sinds maandag 14 april al afgesloten. Voor bewoners binnen dit gebied gelden daarnaast tijdens de top verdere maatregelen, die op de website van Den Haag terug te lezen zijn.

Voor hulpdiensten, zoals politie, ambulance en brandweer, geldt een vrije doorgang, zodat ze ondanks afzettingen snel hun bestemming bereiken. Ook blijft het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) bereikbaar.

De verwachting is dat het in de OV-lijnen drukker wordt dan normaal. De openbare vervoersmaatschappijen rijden via de normale dienstregeling, maar er is geen extra capaciteit om de drukte te verminderen en er kunnen mogelijk lijnen uitvallen.

Vliegt u in de week van de NAVO-top van of naar Schiphol, houd dan ook daar rekening met drukte op het vliegveld en de wegen eromheen.

Overige impact: ook evenementen verplaatst of afgelast

Aangezien er enorm veel politiepersoneel nodig is om alles in goede en veilige banen te leiden, heeft dit ook impact op evenementen. Zo vervallen er verschillende wielerwedstrijden, zoals de ZLM Tour, de Omloop van Borsele, de Omloop van Valkenswaard en de Arno Wallaard Memorial (Vijfheerenlanden). Andere wielerwedstrijden zijn op een ingekort parcours, waar minder beveiliging nodig is. Dit omdat er in de aanloop naar de top al erg veel politie-inzet nodig is in Den Haag en de benodigde agenten uit het hele land worden gehaald. Hierdoor is niet genoeg mankracht over om alle evenementen te beveiligen.

In Zutphen is het vieren van Koningsnacht vervallen en in Zoetermeer 8 festivals, waaronder Love & Peace op 31 mei en het ZoeterMeerFestival op 6 juni. In het Zuid-Hollandse Warmond is De Kaagweek afgelast, in Voorschoten het Dweilfestival ff Blazen, de Portdagen in Goedereede op Goeree-Overflakkee en het muziekfeest in Hillegom. En in Leiden is het bevrijdingsfestival kleiner opgezet en zijn de Lakenfeesten verplaatst. Eerder zijn ook het Varend Corso Westland en de Veteranendag-parade afgelast.

Deze grote events gaan wél door: de Amstel Gold Race in april, de TT van Assen in het weekend na de NAVO-top en de Vierdaagse van Nijmegen in juli. Verder nemen evenementen die wel doorgaan zelf maatregelen, door meer particuliere beveiligers in te huren.

Cybercrime en sabotage

Met de komst van de NAVO-top in ons land moeten we, volgens ingewijden in verschillende ministeries en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), ook rekening houden met sabotage, cyberaanvallen en desinformatiecampagnes. Tegenover Nu.nl legt Koen Aartsma van Instituut Clingendael uit dat de komende tijd alle aandacht op Nederland gericht is en daarmee is ons land een interessant doelwit. Volgens Aartsma vormt Rusland de grootste dreiging. Dat land is er volgens hem bij gebaat wanneer onze samenleving, maar ook de NAVO uiteen gedreven wordt. Grote risico’s zijn volgens Willem Zeeman, expert in cybersecurity, desinformatie en sabotageacties: “Een moment als de NAVO-top zou in theorie benut kunnen worden om zaken als een elektriciteitsnet of het mobiele telefoonnetwerk te verstoren, mochten ze die toegang hebben,” aldus Zeeman tegenover Nu.nl.

De dreiging wordt zo serieus genomen dat de overheid mensen in Nederland daar binnenkort over zal informeren.

(Bron: Rijksoverheid, Denhaag.nl, AD, Nu.nl, Omroep West. Foto: ANP)