Column Cees Grimbergen: Gepensioneerde Koos Voogt probeert ABP te overtuigen en verzucht: ‘Het is triest.’

Afgelopen 7 weken keek Cees Grimbergen terug op de documentaireserie Zwarte Zwanen. In deze column blikt hij terug op aflevering 8 van Zwarte Zwanen. Deze aflevering is uitgezonden op 28 juni 2022 en had als titel: Pensioen? Veel sparen, weinig krijgen. Hierin aandacht voor het niet indexeren van de pensioenen in de periode 2008 tot en met 2021. Maar liefst 55,5 miljard euro bleef in die periode in de pensioenfondsen achter en kwam niet bij de gepensioneerden terecht. Gevolg van een foutieve rekenmethode.

Niet-indexeren de regel

Nederlandse werkenden en gepensioneerden kwamen in de 8e aflevering uitvoerig aan het woord. Oud-minister Koolmees en De Nederlandsche Bank legden uit dat niet-indexeren nu eenmaal de regel is. Maar de Brabantse dames Riet Vermeijlen en Margo Dobma en miljoenen anderen denken daar anders over. Hier een fragment met Riet, Marga en oud-minister Koolmees uit Zwarte Zwanen 8.

Ik kreeg reacties van honderden kijkers. Een van hen, Koos Voogt uit Hoogland, vroeg mij hem te vergezellen naar een zitting van de ABP-Commissie van Beroep.

 Ontoegankelijke wereld

Het pensioenthema hangt aan elkaar van saaie nota’s, slaapverwekkende vergaderingen en vreugdeloze gedachtewisselingen. Ik kan het niet vaak genoeg zeggen. En tóch blijft het belangrijk deze ontoegankelijke wereld voor miljoenen Nederlandse burgers te tonen. Want als het aan de pensioenwereld zelf ligt, houden ze zo veel mogelijk geheim. En dat doen ze met andermans geld.

Koos Voogt

Koos Voogt is een krasse gepensioneerde van 78 jaar. Vader, grootvader en echtgenoot. Hij was werkzaam bij de Raad van Arbeid en andere instellingen voor sociale zekerheid. Koos is oud-VVD-raadslid in Amersfoort. Geen man die ontploft van verontwaardiging over het onrechtvaardige niet-indexeren. Onrechtvaardig vindt ie het wel. Maar daar moet je op een nette wijze iets aan veranderen. Zo staat Voogt in het leven.

Premiebetalers in de kou

Hij vroeg mij hem te vergezellen naar een zitting van de ABP-Commissie van Beroep. Koos Voogt vindt dat het grootste pensioenfonds van Nederland zich had moeten inzetten voor een verhoging van de pensioenen in de afgelopen 14 jaar. Zijn hoofdbezwaar is dat het grootste fonds van Nederland haar eigen premiebetalers in de kou liet staan. Dáár voert hij de procedure over. Die ABP-Commissie van Beroep opereert in alle zaken die ze behandelt in het geheim. Op één punt na. De bezwaarmaker mag naar de zitting een zogeheten toehoorder meenemen. En bezwaar tegen een toehoorder, die toevallig journalist is, kon de commissie niet maken.

Niet onafhankelijk

Zo zat ik op 2 september in het nieuwe ABP/APG-pand in Amsterdam-West. ABP en APG verlieten de Vastgoedfraude-kantoortorens aan de Zuid-as eerder dit jaar. De poenerige uitstraling van de vorige locatie deed de reputatie van ABP geen goed.

Via een andere gepensioneerde die ooit bezwaar maakte bij de Commissie van Beroep hadden Koos en ik ons ingelezen. ABP zelf stelt dat dit ‘een onafhankelijk commissie van externe deskundigen is’. Een eerdere bezwaarmaker, oud-journalist Frans Nijhof, concludeerde al in 2018 dat de ABP-Commissie van Beroep juist níét onafhankelijk is. ‘De commissie wordt namelijk aangestuurd, geïnstrueerd en geadviseerd door ABP/APG’, constateerde Nijhof. Na eigen onderzoek kan ik u zeggen: Nijhof spreekt de waarheid. Ik zat er dus met enige scepsis.

Harry Borghouts

Op 2 september was Harry Borghouts voorzitter van de ABP-Commissie van Beroep. Borghouts was ooit bekend als commissaris van de koningin in Noord-Holland. Hij -GroenLinkser- had tientallen nevenfuncties, onder andere in …. het ABP-bestuur. In 2009 moest hij aftreden als Commissaris van de Koningin, nadat hij meerdere keren in opspraak kwam.

Tijdens de zitting van Koos Voogt toonde Borghouts zich een streng voorzitter. Hoe ik het als ‘begeleider’ van Koos Voogt waagde de commissieleden aan de andere kant van de tafel aan te kijken terwijl ik Koos toesprak. Niet toegestaan! En een foto van Voogt, zélfs met de commissieleden alleen op de rug gezien? Uit den boze.

Verrassend openhartig

Maar Borghouts was ook verrassend openhartig. Hij zei: ‘Het ABP-bestuur stapte natuurlijk naar de mensen die aan de knoppen draaien, zoals de minister. Het bestuur ziet dat er een probleem is.’ Maar de wet overtreden? Dat mag ABP nu eenmaal niet. En twee ABP-medewerkers, die commissievoorzitter Borghouts vergezelden, zeiden met spijt in hun stem: ‘Wij van ABP mochten nu eenmaal van de wet niet indexeren.’

Alle tekortkomingen op een rij

Het mooie van deze zaak vind ik de opstelling van de beschaafde Koos Voogt. Hij zette nog eens keurig alle tekortkomingen van de huidige rekenmethoden op een rijtje. Tekortkomingen en fouten die wij in Zwarte Zwanen 8 behandelden.

Voogt: ‘Ze zeggen dat het onmogelijk is om iets aan die foutieve rekenregels te doen. Er zijn dus regels die niet deugen. We maken duidelijk dat dat miljoenen burgers schade berokkent. Regering en parlement lossen dit niet op. Wat ooit eenmaal besloten werd, móét ten koste van alles blijven bestaan. Het is triest. We zitten in een fuik. En concrete oplossingen zijn onmogelijk. Heel erg, vind ik.’

Nuttig

Tegen beter weten in maakte burger Koos de gang naar de commissie. Wat het nut van zo’n zitting dan toch is? Voogt: ‘De zin hiervan is dat wij pensioengerechtigden weer eens duidelijk maakten hoe wij dat ervaren.’ De commissie doet een dezer dagen uitspraak.

Dit was mijn 8e column over de actuele stand van de pensioendiscussie. De regering probeert nu een nieuwe pensioenwet er door te drukken. Deze week en op 28 september 2022 vindt de behandeling van die Wet Toekomst Pensioenen plaats. Ik zal hier voor MAX Vandaag later op terug komen. 

(Foto: Koos Voogt na de zitting in de hal van het nieuwe ABP/APG-gebouw)