Column Cees Grimbergen: ‘De Nederlandsche Bank weet alles van de fraude’, aldus FNV-er Leonne Jansen

Er zijn momenten in een journalistenleven dat je denkt: ‘Dit kan niet waar zijn.’ Terwijl de feiten onomstotelijk zijn.

De feiten over fraude en malversaties met pensioengeld in Zwarte Zwanen 4 waren adembenemend. Net als het wegkijken door de verantwoordelijke gezagsdragers. Het gebeurde met het geld van miljoenen gewone Nederlandse pensioenpremiebetalers. Deel 4 in 2016 heette De Schimmigheid blijft. In die titel lag de suggestie: niks nieuws onder de zon. Geheime overeenkomsten en niet openbare transacties met de pensioenmiljarden van Nederlandse burgers waren -en zijn- aan de orde van de dag.

Lastig

Van 2012 tot 2017 ging Jetta Klijnsma (PvdA) over pensioenen. Ze had een goede relatie met de pensioensector. Aan onze kritische vragen had mevrouw Klijnsma niet een uitgesproken hekel. Maar als het haar voor de MAX-camera te lastig werd, bedacht ze een smoes als deze: ‘Nu moet ik echt naar het Binnenhof, anders ben ik daar te laat.’

Tijdens een bijeenkomst van de Nationale Pensioendialoog stuurde ze onze MAX-cameraploeg de zaal uit. Die bijeenkomst werd uitsluitend bezocht door werkers uit de pensioensector. Zij verzochten Klijnsma de MAX-ploeg te verwijderen. Wat ze deed.

Gebrek aan pensioenkennis

In de bijna 5 jaar dat ik de staatssecretaris volgde, verborg haar vriendelijke uitstraling haar gebrek aan pensioenkennis. Zo sprak ik haar aan op een grootschalige fraude, die wij via documenten van de Londense rechtbank boven water haalden. Met Nederlands pensioengeld misleidde de Amerikaanse bank Goldman Sachs Pensioenfonds Vervoer op grote schaal. Ook met ABP-geld werd gerommeld, bleek uit weer andere documenten.

Jetta Klijnsma was niet op de hoogte van de fraude. Zo werd pensioengeld van onze vrachtwagenchauffeurs ingezet om bankiersbonussen te verhogen. Toen we haar daarover informeerden, verschool de staatssecretaris zich achter de toezichthouder: ‘De Nederlandsche Bank kan altijd alles opvragen’, zei ze vol vertrouwen.

Vertrouwen op niets gebaseerd

Haar vertrouwen bleek op niets gebaseerd. Ik leg het uit. Pensioenfonds Vervoer stelde het misdrijf fraude door Goldman Sachs vast. We toonden in Zwarte Zwanen het officiële rechtbankstuk. Daarop besloot het pensioenfondsbestuur een minnelijke schikking met de frauderende bank te treffen. In dat bestuur ook vakbondsbestuurders van FNV en CNV. Goldman Sachs en de vakbonden spraken af dat de inhoud van de schikking geheim moest blijven. Ook de vrachtwagenchauffeurs van wie in het fonds meer dan 20 miljard euro lag, mochten er niets over horen.

Wat zei de Nederlandsche Bank-directeur Elderson (foto)? ‘Wij kennen de inhoud van die schikking niet’, luidde zijn reactie. En wat was het commentaar van de FNV-vakbondsbestuurder die betrokken was bij de geheime overeenkomst? Zij, Leonne Jansen, zei tegen ons: ‘De Nederlandsche Bank weet alles van de fraude. En ging akkoord met de schikking.’ Verbijsterde vrachtwagenchauffeurs reageerden zoals ik in het begin van dit stukje: ‘Dit kan niet waar zijn.’ Bekijk het fragment.

Tot op de dag van vandaag laten deze vrachtwagenchauffeurs MAX weten dat hun vertrouwen in pensioenfonds en controlerende overheid tot bijna nul gedaald is. Ik begrijp dat. En vind het schrijnend.

Bekijk hier de hele uitzending van Zwarte Zwanen 4 – De schimmigheid blijft. In Dossier Zwarte Zwanen zijn alle columns van Cees Grimbergen en berichten over Zwarte Zwanen te lezen.

(Foto: Frank Elderson, Nederlandsche Bank: ‘Wij kennen de inhoud van die schikking niet.’)