Waarom komt de 1 altijd te laat en is de ander altijd op tijd?
Publicatiedatum: 21 november 2022
We kennen allemaal wel die ene vriend(in) of een familielid die áltijd te laat komt. Heel vervelend voor u, maar ook voor hem of haar. Ze kunnen er niet altijd zelf iets aan doen. We leggen uit hoe het zit.
Onderzoek Amerikaanse psycholoog
Er zijn meerdere onderzoeken gedaan naar waarom iemand structureel te laat komt. En de uitkomst verschilt ook nog wel. Quest baseert zich op een onderzoek van de Amerikaanse psycholoog Jeff Conte. Hij deelt mensen in 2 groepen in: polychroon en monochroon. Polychronen doen het liefst meerdere dingen tegelijk, monochronen werken het liefst aan 1 taak tegelijk en beginnen pas aan iets nieuws als het 1e afgerond is.
Dat vertaalt zich ook naar het op tijd komen. Monochronen houden zich aan de zogenoemde kloktijd, zegt de psycholoog. Zij komen dus eigenlijk altijd op tijd. Polychronen zijn de laatkomers. Ze houden meer een schatting van de tijd aan, evenemententijd noemt hij het ook wel.
Engels onderzoek
Mensen die te laat komen zijn niet altijd te beschrijven als chaotisch, ongeorganiseerd of onbeschoft, blijkt uit een Engels onderzoek, waar RTL Nieuws over schrijft. “We moeten ook naar het brein van de laatkomers kijken”, zegt de Engelse onderzoeker Harriet Mellotte tegen de BBC. Een andere Engelse onderzoeker, Diana DeLonzor, legt uit dat mensen die vaak niet in staat zijn om op tijd te komen er eigenlijk al vanuit gaan dat ze te laat komen. Dat kan het gevolg zijn van psychische problemen zoals ergens tegenop zien. “Door de angst schuiven ze het werk of de afspraak zo vaak voor zich uit, dat ze het niet op tijd afkrijgen”, stelt DeLonzor.
Ook zijn er mensen die de tijd niet goed kunnen inschatten. Bijvoorbeeld hoe lang hij of zij erover doet om van huis naar werk te rijden of hoeveel tijd iemand nou echt nodig heeft om de deur uit te gaan. Denk aan schoenen aantrekken, jas aan doen, misschien nog even naar de toilet en eventuele huisgenoten gedag zeggen. Dat heeft een wetenschappelijke naam, planning fallacy. Het lukt deze mensen gewoon echt niet om in te schatten hoe lang iets duurt.
Consequenties voor te laat komen
Toch kunnen notoire laatkomers in sommige gevallen wél op tijd komen. Denk bijvoorbeeld aan een vliegtuig wat gehaald moet worden en niet wacht. Of in sommige gevallen ook een bruiloft of begrafenis van een speciaal iemand. Dan lukt het vaak wel. Volgens Grace Pacie, schrijver van een boek over laatkomers, heeft dat te maken met momenten dat het confronterend wordt. “We kunnen wel op tijd zijn, als het er maar toe doet. Zodra er consequenties verbonden zijn aan te laat komen, zoals een vliegtuig missen, zijn we ons sneller bewust van de tijd”, schrijft Men’s Health. “Op het moment dat die consequenties wegvallen, vallen we ook sneller terug in de gewoonte om te laat te komen. Dat is bijvoorbeeld terug te zien bij sociale aangelegenheden, waar het minder erg is om te laat te komen. Dat is de reden dat sommige vrienden veelal laat zijn op feestjes of borrels, maar minder op het werk.”
7 soorten laatkomers
Volgens Psychologie Magazine zijn laatkomers er in verschillende soorten. Ze benoemen 7 verschillende types, waarvan echte laatkomers zich misschien wel in meerdere types herkennen. Het gaat om goedpraters, regelaars, deadlinesurfers, hedonisten, rebellen, verstrooide professors en vermijders. Oftewel: mensen die altijd voor alles een smoes hebben, veel dingen tegelijk doen, alles op het laatste moment plannen en afronden, geen opofferingen willen doen, niet aan de regels van de maatschappij willen voldoen, snel afgeleid zijn of bang zijn en een slecht zelfbeeld hebben.
Tips voor omgaan met anderen die te laat komen
Voor wie zich snel stoort aan anderen die te laat komen, zijn er tips. Zoals hierboven te lezen valt, kan iemand er niet altijd wat aan doen om te laat te komen. Het is vaak niet bewust en de ander wil uw tijd niet verdoen. Vat het daarom niet persoonlijk op als iemand te laat komt. Zeg het ook tegen degene, als u zich stoort aan het te laat komen. U kunt er ook consequenties aan verbinden, door af te spreken dat u een bepaald aantal minuten blijft wachten en dan weer vertrekt als degene er niet is.
Wat ook goed kan werken is degene complimentjes te geven als het wel een keer lukt om op tijd te zijn. En heb ook geduld. Als iemand het gedrag wil aanpassen, heeft dat tijd nodig. Mocht het allemaal echt niet lukken, kunt u ook wat sjoemelen met de aanvangstijd. Stel dat iemand standaard 15 minuten te laat is, spreek dan die tijd eerder af. Zo zit u niet onnodig lang te wachten en is de ander ‘op tijd’.
(Bron: Quest, RTL Nieuws, Men’s Health, Psychologie Magazine. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Als je wel op tijd kan zijn voor het vliegtuig naar Spanje maar niet op je werk, kan ik daar geen begrip voor opbrengen. Hoe leuk het ook verdedigd wordt..
Inderdaad. Dat laat komen is bij sommige mensen ook “selectief”. Maar aan de andere kant ook cultureel bepaald. In sommige landen is het ook gewoon normaal en wordt er al rekening mee gehouden.
hoewel ik er zelf al mijn hele leven van Baal en ik ler last van heb heb dat ik altijd 1 tot 5 minuten overal te laat kom moet ik toch lachen over die opmerking van het vliegtuig. ik heb namelijk wel tot 2x toe een vliegtuig gemist. meerdere schoolreisjes als kind, zelfs ontslag gekregen… en ik kan er niemand anders de schuld van geven behalve mezelf. ben inmiddels 40 en heb mijn hele leven hier dus al last van en het brengt heel veel stress met zich mee door altijd maar overal achter aan te hollen….
Nogmaals ik ben de enige die aan mijn te laat komen schuldig is. maar ik hoop wel hiermee duidelijk te maken dat het echt niet bij iedereen selectief is en hoewel ik als puber dit wel soms had, ik kom nooit te laat met de gedachte “fuck it”… Ik kom altijd zwetend en buiten adem overal 2 minuten te laat…. vervelend voor mij en heel vervelend voor de mensen die op me wachten… de vliegtuigen en de treinen etc boeit het niet gelukkig… mijn portemonnee helaas wel…
Op tijd zijn is een keuze. Heeft te maken met respect. Niks meer, niks minder. De rest is bla bla….
Ach toch, hoe fijn als er een beetje begrip is voor en door iedereen. Het maakt de wereld een stukje mooier. Tijd is relatief, Einstein zei het al 😉
Als er gezegd word: “zo is het en niet anders” zeg je daarmee dat de wetenschap het fout heeft en dat je alleen rekening houdt met jezelf. Het kan maken dat je erg alleen bent. Dat is jammer toch.
onzin, in het artikel staat duidelijk dat je er soms niets aan kunt doen!!! niet iedereen kan het allemaal zo goed inschatten, dat blijkt duidelijk uit dit artikel. Zelf ben ik vaak veel te vroeg, soms precies op tijd, maar ook wel eens te laat op een afspraak. heeft met bovenstaande dingen te maken, slecht kunnen inschatten vooral.
helemaal met jou eens!! en mensen moeten ook maar een beetje flexibel zijn hierin. ik heb een vriendin die altijd te laat komt op een afspraak. Inmiddels reken ik er gewoon op en neem het haar niet kwalijk.
Ben het helemaal eens met bovenstaande reacties. Wij hebben een familielid die structureel 1- 2 uur te laat komt. Als je wil dat diegene op tijd komt moet je het tijdstip vervroegen tot 2 uur voor aanvang. Zelfs op belangrijke diploma uitreikingen zijn te ruim te laat. Doodmoe word ik ervan en vind het rete onbeschoft om zoveel mensen te laten wachten. En idd. het vliegtuig is nog nooit gemist. Al die zg onderzoeken….. flauwekul! Als baas zijn ze gewend dat het personeel op hen wacht. Het is a sociaal om te beschikken over andermans tijd. Want dat doen ze uiteindelijk. Een ander familie lid is structureel altijd ruim op tijd en zijn relaties weten het inmiddels . Ben je te laat dan worden er geen zaken gedaan. BIj seintje het wordt een kwartiertje later dan wacht hij wel. maar anders is hij echt weg.
hoewel ik er zelf al mijn hele leven van Baal en ik ler last van heb heb dat ik altijd 1 tot 5 minuten overal te laat kom moet ik toch lachen over die opmerking van het vliegtuig. ik heb namelijk wel tot 2x toe een vliegtuig gemist. meerdere schoolreisjes als kind, zelfs ontslag gekregen… en ik kan er niemand anders de schuld van geven behalve mezelf. ben inmiddels 40 en heb mijn hele leven hier dus al last van en het brengt heel veel stress met zich mee door altijd maar overal achter aan te hollen….
Nogmaals ik ben de enige die aan mijn te laat komen schuldig is. maar ik hoop wel hiermee duidelijk te maken dat het echt niet bij iedereen selectief is en hoewel ik als puber dit wel soms had, ik kom nooit te laat met de gedachte “fuck it”… Ik kom altijd zwetend en buiten adem overal 2 minuten te laat…. vervelend voor mij en heel vervelend voor de mensen die op me wachten… de vliegtuigen en de treinen etc boeit het niet gelukkig… mijn portemonnee helaas wel…
Ik ben geen ochtendmens en kom daardoor vaak net iets later. Tot het einde van de middelbare school heb ik drie mokken bambix gedronken, zodat ik mijn ontbijt binnen een minuut kon maken en opdrinken. Andere mensen staan een uur eerder op zodat ze op hun gemak kunnen ontbijten en de krant lezen.
Als ik net op tijd of iets te laat op mijn werk aankom, ga ik wel meteen aan het werk. Als ik ergens mee bezig ben en het is pauze, maak ik het het liefst even af. Als er overgewerkt moet worden, dan doe ik dat. Ik ben netjes op tijd als ik bijvoorbeeld in een ploeg werk. Maar als niemand direct afhankelijk van me is, zie ik het grote probleem niet als ik twee of vijf minuten te laat ben. Mijn huidige baas hield standaard een kwartier op je loon in als je 1 tot 15 minuten te laat kwam en wilde er ook bij mijn beoordeling een probleem van maken. Ik heb toen gezegd dat hij moest kiezen, of afstraffen door loon in te houden of een slechte beoordeling, maar niet allebei. Omdat ik verder ook altijd bereid was over te werken of een stapje harder te gaan als dat nodig was, is er nooit meer een punt van gemaakt.
Het is geven en nemen. Te laat komen is een min, dan moet daar een plus tegenover staan. Met alleen maar personeel dat elke dag netjes op tijd is, op tijd hun pauze houden en op tijd naar huis gaan, kom je er ook niet.