Naar cookieinstellingen
schaamte

Waar komt gevoel voor schaamte vandaan?

Iedereen voelt weleens schaamte, bijvoorbeeld wanneer we terugdenken aan een ongemakkelijk moment. Maar waar komt dat beschamende gevoel eigenlijk vandaan?

Schaamte ontstaat in kindertijd

Schaamte is simpelweg een emotie die ontstaat wanneer u over uzelf nadenkt en de uitslag van die gedachte negatief is. Deze emotie ontwikkelt zich al vroeg in de kindertijd. “Soms zie je kinderen die heel boos worden als je ze uitlacht. Als die iets onhandigs doen en wij als volwassenen lachen, dan krijgen ze een soort besef dat er iets met hen is waar om wordt gelachen op dat moment. Daar beginnen schaamtegevoelens als”, legt Frans Schalkwijk, psychotherapeut en bijzonder hoogleraar forensische orthopedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam, uit aan tijdschrift Quest. De verdere ontwikkeling van schaamte hangt volgens de hoogleraar af van hoe ouders met hun kind omgaan. Wanneer zij zich bijvoorbeeld vaak negatief uitlaten tegen hun kind, kan een kind zichzelf negatief gaan evalueren als geheel. Dat kan leiden tot meer schaamtegevoeligheid. Maar dat is niet het enige. De mate waarin iemand gevoelig is voor schaamte heeft ook te maken met persoonlijkheid. Sommige mensen hebben nu eenmaal een positiever zelfbeeld en zullen daardoor ook minder gevoelig zijn voor schaamte.

Systematisch schamen

Mensen schamen zich over het algemeen het meest in de puberteit. Dit komt doordat pubers in die periode veel veranderingen doormaken, waardoor zij sneller onzeker worden over hun identiteit. Dit brengt vaak schaamte met zich mee, bijvoorbeeld over uiterlijk. Hoe ouder u wordt, hoe milder u voor uzelf bent en hoe minder u zich zult schamen. Dit komt doordat volwassenen zichzelf over het algemeen meer accepteren zoals zij zijn. Toch blijven ook sommige volwassenen veel schaamtegevoel kennen. Dit kan vele oorzaken hebben, maar wordt volgens Schalkwijk pas problematisch wanneer het echt om systematisch schamen gaat. Mensen die hier last van hebben zijn vaak in hun kindertijd getraumatiseerd, bijvoorbeeld door misbruik of mishandeling. Schalkwijk: “Die mensen hebben daardoor soms een beschadigd zelfbeeld. Ze denken dat ze zelf tekortschieten.”

Schaamte als zelfbescherming

Toch hoeft schaamte – tot op zekere hoogte – helemaal geen slechte emotie te zijn. Schaamte heeft namelijk als functie om u tegen uzelf te beschermen. Het gevoel is als het ware een signaal, waardoor u weet dat u mogelijk wat moet aanpassen. Zo voorkomt gevoel voor schaamte bijvoorbeeld dat u ongepaste dingen zult doen. En dat is niet het enige. “Op sociaal gebied hebben gevoelens van schaamte ook een belangrijke functie. Als u aan anderen laat zien dat u u schaamt voor wat u heeft gedaan, laat u zien dat u niet achter die slechte actie staat.” Ondanks dat schaamte soms dus een vervelend gevoel kan oproepen, is het zeker niet nutteloos.

(Bron: Quest, UvA, BNN VARA, Gezondnu.nl)

Geef een reactie

Reacties (3)

    2021 says:

    Het valt me steeds op dat er taal- en schrijffouten in de verschillende artikelen van MAX Vandaag staan. Dat is jammer. Gebruiken jullie wel het 4-ogen principe?

      Anngelique says:

      Dat vind ik nu altijd zo’n rare gewoonte van sommige mensen.
      Staat er een heel verhaal geschreven en dan gaan mensen niet op het verhaal reageren maar op schrijffouten,wat maakt dat nu uit ?

    Anngelique says:

    Helaas ben ik in mijn jeugd verwaarloosd en heel veel uitgelachen.
    Ik heb daar aan over gehouden dat ik na elk gesprek een soort schaamte over mijzelf voel en snel afzonder.
    Mensen, denk alsjeblieft na hoe je met kinderen omgaat.

Minder uitleg Meer uitleg

Cookies op de website van omroep MAX. Geef je toestemming!

Wij plaatsen Functionele cookies, om deze website naar behoren te laten functioneren en Analytische cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten. Deze cookies gebruiken geen persoonsgegevens. Voor cookies waarmee derden uw surfgedrag kunnen volgen, kunt u hieronder apart toestemming geven.

Meer uitleg

Waarom cookies?

Omroep MAX plaatst specifieke cookies om het gebruiksgemak voor bezoekers te vergroten. Ze helpen in functionaliteit en zijn bedoeld om inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van de websites.

Hiermee kunnen we de bezochte website zo gebruiksvriendelijke en interessant mogelijk maken voor de bezoeker. Hierbij worden geen gegevens verzameld die gebruikt kunnen worden om individuele gebruikers te volgen.

Functionele cookies

Cookies die er voor zorgen dat deze website naar behoren functioneert

De websites van Omroep MAX gebruiken cookies om er voor te zorgen dat onze websites naar behoren werken. Zo gebruiken wij cookies voor:

  • het onthouden van informatie die je invult op de verschillende pagina’s, zodat je niet steeds al je gegevens opnieuw hoeft in te vullen
  • het doorgeven van informatie van de ene pagina aan de volgende pagina, bijvoorbeeld als er een lange enquête wordt ingevuld of als je veel gegevens moet invullen bij een online bestelling
  • het opslaan van voorkeuren, zoals de taal, locatie, het gewenste aantal te tonen zoekresultaten, etc.
  • het opslaan van instellingen voor een optimale videoweergave, zoals de gewenste buffergrootte en de resolutiegegevens van je scherm
  • het uitlezen van je browserinstellingen om onze website optimaal op je beeldscherm te kunnen weergeven
  • het opsporen van misbruik van onze website en diensten, door bijvoorbeeld een aantal opeenvolgende mislukte inlogpogingen te registreren
  • het gelijkmatig belasten van de website, waardoor de site bereikbaar blijft
  • het aanbieden van de mogelijkheid om inloggegevens op te slaan, zodat je die niet elke keer opnieuw hoeft in te voeren
  • het mogelijk maken om te reageren op onze websites

Webstatistieken

Cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten.

Om te bepalen welke onderdelen van de website het meest interessant zijn voor onze bezoekers, proberen wij continu te meten met behulp van de software van comScore Digital Analytix hoeveel bezoekers er op onze website komen en welke onderdelen van de website het meest bekeken worden. Hiervoor gebruiken wij cookies.

Het is onderdeel van de (wettelijke) taak van Omroep MAX als Publieke Omroep om te rapporteren over onze prestaties. Daarvoor is het nodig om webstatistieken bij te houden. Ook nemen wij deel aan het landelijke internetbereikonderzoek STIR. Hiervoor gebruiken wij cookies, zodat wij de browser kunnen herkennen en op die manier het aantal bezoekers aan onze websites kunnen meten.

Van de informatie die wij zo verzamelen worden statistieken gemaakt. Deze statistieken geven ons inzicht in hoe vaak onze webpagina's bezocht worden, waar bezoekers de meeste tijd doorbrengen, enzovoort. Hierdoor zijn wij in staat structuur, navigatie en inhoud van de website zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken. De statistieken en overige rapportages kunnen wij niet herleiden tot personen.

Wij gebruiken cookies voor:

  • het bijhouden van het aantal bezoekers op onze webpagina’s
  • het bijhouden van de tijdsduur die elke bezoeker doorbrengt op onze webpagina’s
  • het bepalen van de volgorde waarin een bezoeker de verschillende pagina’s van onze website bezoekt
  • het beoordelen welke delen van onze site aanpassing behoeven
  • het optimaliseren van de website

Voor gebruik van deze cookies is geen toestemming vereist en deze kunnen dan ook niet worden uitgeschakeld.

Sociale media

Sociale cookies verzamelen gegevens over de activiteiten van gebruikers. Dit maakt het onder andere mogelijk om fragmenten van sociale platforms te bekijken, inhoud van onze websites te delen met je vrienden, te reageren op berichten van andere gebruikers en de makers of actief mee te discussiëren op onze forums. Sommige sociale cookies die geplaatst worden, kunnen door sociale medianetwerken ingezet worden om jouw internetgedrag te gebruiken voor commerciële doeleinden. Hier heeft Omroep MAX geen invloed op.

Voor meer informatie over de manier waarop deze derden omgaan met jouw persoonsgegevens, verwijzen wij je door naar het privacy beleid van deze derden. De meest voorkomende zijn:

Cookie-instellingen aanpassen en meer informatie

De cookie-instellingen voor deze website zijn te allen tijde naar je persoonlijke voorkeur te wijzigen. De pagina waarop je deze instellingen kunt wijzigen is te bereiken via deze link Cookie instellingen. Hier is ook gedetailleerde informatie vinden over welke cookies we specifiek plaatsen.

  • Ik wil Sociale Media koppelingen:

    hiermee staat u het plaatsen van Social media Cookies toe, deze netwerken kunnen u volgen en kan uw internetgedrag monitoren voor commerciële doeleinden.