MAX Seniorencoach: ‘Flappie’

“Het was kerstochtend 1961. Ik weet ‘t nog heel goed, mijn konijnenhok was leeg”.  Het liedje Flappie van Youp van ’t Hek hoor ik alweer voorbijkomen op de radio deze maand. Ik krijg er altijd een glimlach van rond mijn mond. Wij aten thuis nooit konijn met kerst. Maar nu weet ik hoeveel ouderen zich in het kind herkennen als met kerst ‘hun konijn’ op tafel staat, luister ik toch anders.

Rituelen en tradities

Het thema van ons gespreksgroepje deze ochtend is ‘rituelen en tradities’. We zijn nog niet zo lang geleden gestart met elkaar en nog niet helemaal vertrouwd.  Aanvankelijk praten we over de chocoladeletters met Sinterklaas, de traditie van Allerzielen en hoe een aantal als vaste ritueel ‘s morgens een kaarsje aansteekt bij de foto van een overleden dierbare. Dan neemt een deelneemster het woord, als we komen te praten over de kersttraditie.

Geen fijne herinneringen aan het konijn

“Voor mij gewoon rollade met spruitjes en een stoofpeertje!”, begint ze, “Als kind aten wij thuis vaak konijn en daar heb ik geen fijne herinneringen aan. Dat zal ik nooit meer op tafel zetten. Aten jullie ook vroeger konijn met kerst?” vraagt ze de anderen. De één na de ander knikt. Eén mevrouw had een oom die slager was, met wie ze altijd graag mee mocht om nietsvermoedend konijntjes op te halen. Tot ze ontdekt dat haar favoriete konijn Witje erbij zat en ze doorkreeg wat er met hem gebeurde. Ze weet nu nog hoe verdrietig ze toen was.  Weer een ander vertelt dat ze thuis veel konijnen in hokken hadden en ze ook ontdekte, dat vader konijn tijdens kerst niet meer bij de kleintjes in het hok zat. De herkenbaarheid is groot.

‘Goed bedoeld, maar het voelde verschrikkelijk’

Ze vervolgt haar verhaal en begint te vertellen over december 1944, de Hongerwinter. Ze is 8 jaar en ze weet alles nog precies. Er is geen eten en ze gaat lopend met haar moeder naar de boer 15 kilometer verderop om melk te halen. Haar ouders hebben weinig geld om het grote gezin te voorzien van een goede maaltijd.  Toch willen ze met kerst iets speciaals doen voor de kinderen. Het wordt konijn. Niet van de boer, maar hun eigen lieve konijn, die ze in de tuin grootbrengen. Goedbedoeld bereidt vader het konijn. Maar als het dier eenmaal op tafel komt, kan geen kind nog een hap door zijn keel krijgen. Er valt stilte aan tafel, de kinderen kijken elkaar aan, kijken naar papa. Dat hun lieve konijntje daar ligt, voelt verschrikkelijk. Uiteindelijk besluit vader het dier bij de buren te brengen, nu hij nog warm is. Wat rest is een sober kerstmaal.

Als ze dit zo vertelt en het tafereel weer helemaal voor zich ziet, zie ik dat het haar raakt. “Mijn ouders deden hun stinkende best in die onzekere, angstige oorlogstijd om het voor ons kinderen zo zorgeloos mogelijk te maken. ”We praten nog even door met elkaar over welk gerecht er deze kerst op tafel komt. Maar de herinnering heeft bij haar, vermoed ik, toch iets losgemaakt als ze voorstelt, de volgende keer over de wereldpolitiek te praten.

Mieke Schouten schrijft over haar leven en over haar werk als MAX Seniorencoach. Komt u graag met haar in contact bel dan op werkdagen tussen 10.00 en 14.00 uur naar 035 – 677 0710 of neem online contact op.

(Foto ter illustratie: Shutterstock)