Jong én oud verzetten zich tegen ‘interne migratie’ Utrechts verzorgingshuis
Publicatiedatum: 18 juli 2018
In het Utrechtse verzorgingshuis Tuindorp-Oost is grote onrust ontstaan. Bewoners moeten binnen anderhalf jaar 2 keer verhuizen. De jongeren die er afgelopen jaren kwamen wonen worden nog dit jaar op straat gezet. MAX-journalist Cees Grimbergen woont in de buurt en kent enkele bewoners. Hij is prettig verbaasd hoe jong en oud elkaar vinden in het verzet tegen de zorgmanagers van Careyn.
100-plussers in actie
“Eerst waren we bewoners. Toen werden we cliënten. Daarna werden we producten en nu zijn we afvalproducten.” De typering van de ouderen in het Utrechtse verzorgingshuis Tuindorp-Oost was glashelder. Hij kwam uit de mond van de nu 100-jarige Maria Piël tijdens het vorig jaar door MAX uitgezonden Nationaal Zorgdebat. Maria leerde ik in 2016 kennen nadat zij mij een lange brief over het verzorgingshuis schreef. In de zomer van 2018 is Maria Piël ‘product’ van een verhuisplan. De leiding van het huis noemt deze verhuizing ‘interne migratie’.
Werkelijkheid haalt MAX-fictie in
De zorgmanagers van Careyn, waar Tuindorp-Oost onder valt, overvielen de bewoners van het huis eind juni 2018 met een besluit dat totaal verkeerd viel. Alle ouderen moeten binnen anderhalf jaar 2 keer verhuizen en alle jongeren moeten vertrekken. Het leidt de afgelopen weken tot taferelen en beelden uit bekende MAX-dramaseries. Daadkracht en taalgebruik van Careyn-directeur Jacqueline Scheidsbach doen Tuindorp-Oost-bewoners denken aan directeur Stelwagen uit de razend populaire serie Het geheime dagboek van Hendrik Groen. Het verzet van de afgelopen weken is als een scène uit de MAX-telefilm Nooit te Oud (2013). Daarin leidt de licht dementerende Marius Koolman, gespeeld door Aart Staartjes, de ouderenopstand in een verzorgingshuis.
De werkelijkheid van Zorgcentrum Tuindorp-Oost haalde de fictie in. In Utrecht kwamen jong en oud de afgelopen weken in opstand. Maar de Careyn-top houdt vooralsnog de poot stijf.
Wat is er precies aan de hand?
Dit is de kwestie. Zorgorganisatie Careyn heeft besloten dat de 42 oudere bewoners van Tuindorp-Oost voor 1 januari 2019 moeten verhuizen naar de laagbouw van het 12 verdiepingen tellende gebouw. Om begin 2020 nogmaals te verhuizen naar nieuwbouw. De bewoners mochten over deze plannen niet meedenken. 4 bewoners zijn 100 jaar of ouder, het merendeel is tussen de 90 en 100 jaar.
Careyn besliste bovendien dat 95 jongeren in Tuindorp-Oost voor 1 november 2018 moeten vertrekken. Daarmee komt een eind aan een woonvorm waarover jonge en oude bewoners zonder uitzondering enthousiast zijn. In een brief van eind juni licht de Careyn-directie haar besluit toe: “Gedurende enkele jaren zijn er aan de oudere bewoners jongeren toegevoegd. Dit was en is goed voor mooie ervaringen. Inmiddels is het aantal ouderen fors geslonken. De verhouding tussen de ouderen en de jongeren wordt nu niet meer als evenwichtig ervaren. Evengoed is dit niet de primaire reden om te kiezen voor de interne migratie van de oudere bewoners.”
Wat de primaire reden dan wel is? De senioren wonen te veel verspreid over de 12 verdiepingen. Dat is onveilig en maakt de verzorging lastig. Zo zou bij mogelijk brandalarm het personeel niet tijdig de kamers van de oudere bewoners kunnen bereiken. Dat alles zou blijken uit diverse rapporten die Careyn geheim houdt. De bewoners en MAX mogen die rapporten niet inzien.
Schimmigheid
Eén van de jonge bewoners, Wouter Smink (26), is verbaasd over deze schimmig aandoende opstelling van Careyn. Ook Maria Piël verbaasde zich dinsdagmiddag 17 juli in een korte toespraak in de recreatiezaal over het handelen van Careyn. Ze zei: “Careyn is niet geïnteresseerd in mensen. Niet in de jonge bewoners, niet in hun eigen personeel en al helemaal niet in de ouderen.” En Piël vervolgde: “Wij als ouderen voelen ons veiliger met de jongeren om ons heen. Als het gebouw nu niet veilig is, dan is het met z’n allen in de laagbouw net zo min veilig.”
Actievoerders mevrouw Gerards (links) en mevrouw Adams.
Ook familieleden van bewoners zijn verbijsterd over het gesol met hun ouders. Zo zegt Annemieke van der Vorst: “Hoe oud en jong hier de afgelopen jaren samen leefden, is zonder meer geweldig. Het is overduidelijk dat niemand blij is met deze besluiten.” Uit diverse families wonen grootouders én kleinkinderen in dit huis.
De factor geld
Volgens de actieve jongeren en ouderen in Tuindorp-Oost spelen financiële belangen een forse rol in deze operatie. Een projectontwikkelaar zou de grond onder het huidige gebouw al gekocht hebben. Maria Piël daarover: “Deze hele operatie gaat alleen maar om geld. De argumenten veiligheid en kwaliteit zijn drogredenen.” Afgelopen dinsdag verscheen zelfs de Utrechtse wethouder Van Ooijen bij de boze bewoners in de recreatiezaal. Hij hoorde de mensen geduldig aan. Zei: “Ik neem dit zeer serieus.” En eufemistisch: “De communicatie bij Careyn had beter gekund.” Op de vraag of hij de geheime rapporten over veiligheid en kwaliteit wél had mogen inzien, wilde wethouder Van Ooijen geen antwoord geven.
Ouderen en jongeren, familieleden en personeel, vrijwilligers en buurtbewoners moeten nu afwachten. Verzorgingshuis Tuindorp-Oost zit in een impasse. De volgende zet is aan de Careyn-top.
(Beeld: Angeliek de Jonge)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Goed geschreven en geresearched stuk! Heel correcte vergelijking die getrokken wordt tussen het Dagboek van Hendrik Groen en deze situatie. Echt jammer dat winstoogmerk, efficientie en besparingen een geweldig project zoals dit onderuit halen. Ik hoop dat de Utrechtse politiek de komende jaren voortbouwt op dit geslaagde experiment.
Wat is dat toch? Waar nog temidden van de rokende puinhopen en voortschrijdende kaalslag op het zorgveld initiatieven ontstaan om tegenwicht te bieden aan de VVD zorgterreur, is het weer het “management” en de “zorgtop” om de algehele toestand te verzieken. Zonder bekend te zijn met alle “raporten” en “details” zit ik toch weer boven op de kast. Gedonderjaag met eeuwelingen, ontmoediging van binding tussen de diverse leeftijdsgroepen in een voorziening. Schaamteloos tot stand gebrachte besluiten die de mensen worden opgelegd en aangedaan zonder ook maar één enkel geldig argument. Laat staan dat de “rol” van bewoners, oud of jong, ook maar enigzins een rol speelt. In dit artikel lees ik over een vergelijking met het geheime dagboek van Hendrik Groen vanwege de gruweldirectrice – een rol die moeiteloos had kunnen worden ingevuld door Heleen Dupuis, bestuursheks van VVD huize, naar wij allen mogen hopen inmiddels eindelijk met haar riante pensioen. – maar niets over het geheime kasboek van Rutte. Wat zijn dat voor donkere, bittere zielen met Audi of BMW, die in hun riante vrijstaande woning in een gegoede buurt, op hun i-pad, niet eens meer achter een bureau, dit soort kostenbesparingen bedenken. Wie houdt ze aan de gang en hoé? Worden er topsalarissen en burgemeestersbenoemingen in het vooruitzicht gesteld? En wie doen dat dan? Zijn deze bestuurders en dollers van hetzelfde slag als degenen die de inmiddels beruchte kazerneverhuizing blijven voorstaan? Het is niet te snappen dat de samenleving niet in de gaten heeft aan welke politiek en hebzucht wij onze ouderen – ik bedoel eigenlijk ons allemaal! – hebben uitgeleverd. En ik kan me gewoon niet akkoord verklaren met dat door massaal VVD te stemmen de samenleving heeft aangegeven dit allemaal echt te willen. Het nederlandse volk wordt in alle openheid misbruikt en voorgelogen en staat dat toe. Ik beschouw deze gedwongen interne verplaatsingen en sociale ontregelingen als het inmiddels gebruikelijke onfatsoen. Onfatsoen van dezelfde soort als waarmee de uitbreiding van Schiphol wordt “geregeld” of wat dacht u van de ellende rond Liegveld Veelystad? Dat wethouders of andere betrokkenen van statuur geen zier zullen veranderen is duidelijk. Deze artikelen zijn geen aanzetten tot discussie meer. Geen verhelderende schrijfsels die zaken ten goede zullen doen keren. Het zijn meldingen. Optekeningen. Opdat we weten dat dit allemaal bestaat om het vanmiddag al te zijn vergeten. Ik mis mijn vader en moederland.