Het taboe op zelfdoding
Publicatiedatum: 24 augustus 2016
Praten over zelfdoding moet niet langer taboe zijn zegt hulporganisatie 113Online. In Nederland maken dagelijks gemiddeld 5 mensen een eind aan hun leven en een veelvoud doet een poging. In Hollandse Zaken een gesprek over een gevoelig thema met mensen die een poging deden, nabestaanden en hulpverleners.
Aandacht
Sinds 2007 stijgt het aantal zelfdodingen in Nederland. In 2015 pleegden 1871 mensen zelfmoord. Onder hen bijna 1300 mannen, voornamelijk twintigers en zestigplussers. Hoe reageer je op mensen met een ernstige depressie? Of op mensen die grote tegenslagen ervaren? Spreek je zo’n vriend of familielid aan? En wat zeg je dan? Lang werd gedacht: aan zelfmoord besteed je in het openbaar geen aandacht. Dat brengt mensen op een idee. Maar volgens deskundigen helpt het stellen van nuchtere en betrokken vragen om mensen van hun zelfmoordgedachten af te brengen.
Hulp
Hebt u vragen over het onderwerp zelfdoding of wilt u graag met iemand praten naar aanleiding van de uitzending? Ga naar www.113online.nl of bel met 0900-0113 (lokaal tarief). Psychiater en directeur van 113Online Jan Mokkenstorm schreef het boek Hoop doet leven – De 113Online Suicide Survival Guide (ISBN: 9789461055163).
In de voorbereidingen voor de uitzending heeft de redactie van Hollandse Zaken met een aantal hiervan contact gehad, waaronder:
– www.stichtingsacha.nl: hulp aan nabestaanden van zelfdoding middels lotgenotencontact en bijeenkomsten.
– www.ivonnevandevenstichting.nl: organisatie van nabestaanden voor betere suïcidepreventie.
– www.zorgenzelfdoding.nl: organisatie voor onder andere lotgenotencontact en kennisontwikkeling.
– www.euthanasieindepsychiatrie.nl: stichting voor een menswaardig sterven bij ondraaglijk geestelijk lijden van een psychiatrisch patiënt.
In januari en augustus 2013 stond Cees Grimbergen stil bij het overlijden van Thijs Kuiper. Hij schreef er 2 columns in het AD/Utrechts Nieuwsblad over: Thijs, een echte kampongjongen en Geen teken van zwakte!
Aan het woord
In Hollandse Zaken komen diverse gasten aan het woord.
Monique van Raan is casemanager suïcidepreventie bij de GGD in Amsterdam. Jaarlijks begeleidt ze zo’n 90 cliënten die na een poging tot zelfdoding in het ziekenhuis zijn beland. “Je moet luisteren en oprecht vragen wat ze denken en voelen: denk je vaak aan de dood, hoe denk je het te gaan doen?” In mei maakte Moniques zus een eind aan haar leven. “Ik heb nu van dichtbij ervaren hoe vernietigend suïcide is. Het verscheurt, verrot.”
Manon Preuter verloor 11 jaar geleden haar man door zelfdoding. Toen Manon zei dat ze van hem wilde scheiden, dreigde hij een eind aan zijn leven te maken. Dat heeft hij ook gedaan. “Hij nam de trein”, zegt Manon. Zij bleef achter met 2 jonge kinderen. “Ik wilde me niet laten chanteren”. Tegenwoordig staat Manon als therapeut nabestaanden van suïcideplegers bij. “Het taboe rond zelfmoord moet eraf.”
Aafje Kuiper is de moeder van Thijs Kuiper die in 2013 op 22-jarige leeftijd totaal onverwacht zelfmoord pleegde. “Ze zeggen wel eens: zelfmoord is een definitieve oplossing voor een tijdelijk probleem. Dat is inderdaad zo. Het is een dubbeltje op z’n kant. Het had net zo goed de andere kant op kunnen vallen. Dat is wat het ook zo moeilijk maakt. Ik ontving geen alarm. Had hij er maar over gepraat over zijn depressie. Praten, praten, praten.”
Over Hollandse Zaken
Hollandse Zaken staat voor live-televisie over kwesties die verder gaan dan de actualiteit van de dag. Dilemma’s rond de liefde, opvoeding en relaties, maar ook de ondraaglijke kant van dementie en overbelaste mantelzorgers. Hollandse Zaken is een van de weinige televisieprogramma’s waar de gewone burger aan het woord komt. De ‘bestuurlijke elite’ schuift alleen bij noodzaak aan.
Hollandse Zaken is te zien op woensdag 24 augustus 2016 om 21.10 uur op NPO 2.
Discussieer mee over dit onderwerp! Om de discussie vriendelijk te houden heeft MAX Vandaag een aantal spelregels opgesteld.
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Mij lijkt dat er niet meer zo’n heel groot taboe rust op praten over zelfdoding. Werk in de thuiszorg en krijg daardoor regelmatig te horen over euthanasie of anderszins de wens niet meer te willen of hoeven leven. Ik vind dat bepaald een kwestie van gewicht dus zet mijn oren wijd open, probeer zo onbevangen mogelijk te luisteren en weeg alles wat ik zeg twéé keer. En de kwestie déélbaar maken. Da’s voor mij de belangrijkste; iemand vinden die competent is en meelevend reageert. Ik twijfel aan de competentie van mijzelf. Maar dan voorbeeld dus ook aan die van zo’n religieus gestoorde arts die van mening is dat we de schepper niet voor de voeten mogen lopen. Als ik het goed begrijp is de politiek ook gediend met de opheffing van dit “taboe”. Als ik het goed bedenk hebben D66 en VVD iets over de zelfbeschikking over een einde aan je leven “op de politieke agenda gezet” en zal er op korte termijn over zo’n “levenseindepil” gedebatteerd worden in de tweede kamer. Da’s dan de opmaat voor wetsvoorstellen waarna wetgéving en dié zal gezien de afwikkelingen in de zorg voor het kabinet gunstige “effecten hebben”. Verder vraag ik me af of de aanstaande uitzending iets opheldert over de stijging van het aantal succesvolle zelfdodingen in de laatste jaren. Of dat ook een gevolg zou zijn van het zeer verziekte sociale klimaat zoals het de afgelopen jaren door de Haagse Staat is ingericht?
Het taboe op zelfdoding, zal een keer plaatsmaken op het propageren op zelfdoding. Het sociaal klimaat in Europa zal zo negatief worden, dat steeds meer mensen, verder leven, niet meer zinvol vinden. Ook de regering ziet in dat zelfdoding een oplossing is voor al die niet-rendabelen, die nu de kosten van de gezondheidszorg en de bijstandskosten van levensonderhoud extra belasten. Net als euthanasie, jaren geleden nog een taboe was, is dit nu veranderd in een recht. Zelfdoding hoeft alleen maar gereguleerd te worden met de zelfdoding pil, zodat niet langer de trein gebruikt hoeft te worden. Zelfdoding is voor de NS erg kostbaar en lastig, met al dat oponthoud en het schoonmaken van de treinen. Ooit was cremeren ook een taboe en moesten de voorstanders knokken om het legaal te maken, nu is het dé oplossing voor ruimtegebrek met al die kerkhoven. En de meeste overledenen worden nu gecremeerd. De kunst is om met publicaties en aandacht schenken, de massa in de juiste richting te bewegen.
Erover praten is lang niet altijd goed. Ik ben er veel door kwijtgeraakt, waaronder mijn kinderen. Dus houd het voor jezelf.
Ik waardeer het bijzonder dat jullie aan dit soort existentiele vragen aandacht geven.
Ik betreur dat jullie het woord ‘zelfmoord’ laten bestaan. Als daaop geklikt zou worden, zou ik een tekst hebben laten verschijnen waar gevraagd werd om op ‘zelfdoding’ te klikken. Met als uitleleg dat ‘moord’ juridisch gezien een misdaad is die bestraft dient te worden. Zelfdoding is in NL toegstaan en dus niet strafbaar, alleen de hulp daarbij door niet-artsen. Daarom wordt er voor ‘zelfdoding’ gekozen en wordt het woord ‘zelfmoord’ niet meer gebruikt Daarom vind ik het spiijtig dat de gesreksleider beide woorden door elkaar gebruikte en daarbij in zijn woordkeus niet konsekwent genoeg was. Ik ben benieuwd naar jullie mening hierover. Hartelijke groet, Willem van Katwijk, filosofisch practicus. !2 jaar lid van de Werkgroep Politiek NVVE, 11 jaar lid VVD-Werkgroep Ethiek.
Meneer van Katwijk,
Zou graag bij deze aan u kenbaar maken dat het mijn vermoeden is dat er in de afdeling Ethiek bij de VVD toch iets niet goed lijkt te gaan.
Wat is er ethisch goed aan om iemand bewust te willen doden, ook al heeft de persoon in kwestie er zelf om gevraagd? Ik heb gezien hoe een dokter op televisie een oudere dame een dodelijk spuitje gaf. Gek, om getuige te zijn hoe een dokter, die levensreddend moet zijn, iemand een spuitje geeft, omdat ze dat zelf zou willen, terwijl in het nagesprek duidelijk naar voren kwam, dat het nog zo duidelijk niet was. Want toen puntje bij paaltje kwam, wilde ze naar een andere kamer gaan. Ze zocht een uitvlucht om er toch onderuit te komen. En opeens moest het toch gebeuren. Dit is krankzinnig. Van een liefdevolle arts was ineens geen sprake meer.
Meneer van Katwijk, ik heb nog eens teruggelezen, maar ik zie nergens het woord zelfmoord. Overal wordt het woord, “Zelfdoding”, gebezigd. Misschien is 11 jaar lid van de VVD toch iets te veel voor je geweest. Daar worden wel meer woorden en begrippen verdraaid en anders (verkeerd) begrepen.
Zelfdoding is in wezen het zelfde als zelfmoord. Wat is het verschil dan? Alleen hoe iets klinkt. Dat lijkt op een smoes om iets, wat niet goed is, te verbloemen.