Herdenken en vrijheid vieren: dit is er te zien en te doen

Op 4 mei herdenken we in heel het land alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en slachtoffers van oorlogssituaties en vredesoperaties waarbij Nederland betrokken was na de Tweede Wereldoorlog. Op 5 mei vieren we dat we sinds 1945 in vrijheid mogen leven, want dat is niet vanzelfsprekend. Herdenken en vieren kan in 2023 op veel plekken. En ook op tv en online is er veel aandacht om bij deze momenten stil te staan. 

Thema: Leven met oorlog

Net als voorgaande herdenkingsjaren heeft ook dit jaar van herdenken en vieren van vrijheid een thema: Leven met oorlog. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei vraagt met dit thema aandacht voor de impact van oorlog op individuen, families en op de samenleving. Want leven in vrijheid is niet vanzelfsprekend.

Nationale Herdenking

De herdenkingsbijeenkomst komt vanuit De Nieuwe Kerk in Amsterdam en wordt bijgewoond door koning Willem-Alexander en koningin Máxima. De 4 mei-voordracht wordt dit jaar verzorgd door schrijver Marcel Möring. Na deze bijeenkomst is de Nationale Herdenking op de dam. Ten slotte zullen na de 2 minuten stilte de 17-jarige Loewana Weiss en presentator Diewertje Blok spreken op de Dam. De Nationale Herdenking wordt door de NOS vanaf 18.45 uur rechtstreeks uitgezonden op NPO 1.

Vrijheid vieren in Zwolle

Dit jaar is Overijssel de gastprovincie voor de Nationale Viering van de Bevrijding. De viering gaat van start in de Dominicanenkerk in Zwolle. Vervolgens houdt voormalig voorzitter van de Europese Raad en oud-premier van België Herman Van Rompuy de 5 mei-lezing in het provinciehuis. Daarnaast onsteekt premier Rutte om 13.00 uur het Bevrijdingsvuur in Zwolle. Dit doet hij samen ambassadeur van de Vrijheid Froukje en de Oekraïense zangeres Roxolana.

Door het hele land worden Vrijheidsmaaltijden georganiseerd. Kijk op vrijheidsmaaltijden.nl waar en hoe laat de maaltijden plaatsvinden. Het recept voor de Vrijheidssoep is dit jaar van chef London Loy. De dag wordt traditiegetrouw afgesloten met het 5 mei-concert. Dit wordt door de NOS vanaf 20.30 uur live uitgezonden op NPO 1.

Bij MAX op tv

Vanaf 5 mei kunt u kijken naar de serie Vergeten Helden. Presentator Jörgen Tjon vertelt de verhalen van heldhaftige strijders de voormalige Nederlandse koloniën. Mannen en vrouwen die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog met gevaar voor eigen leven aansloten bij het Nederlands verzet. De serie is te zien vanaf 5 mei om 22.10 uur op NPO 2.

Op 29 april zond MAX de indrukwekkende documentaire De Onbekende Bevrijders uit. De documentaire vertelt het verhaal van 6 Tsjechische bemanningsleden die met hun RAF-bommenwerper tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Noord-Hollandse Nieuwe Niedorp neerstortten. Heeft u de uitzending gemist? Kijk hem hier terug. De documentaire De Onbekende Bevrijders is een vervolg op de documentaire ‘Liever dood dan vermist’, die MAX in 2018 uitzond.

De afgelopen weken kon u al kijken naar de serie Sporen van Oorlog. In de serie gaan kleinkinderen van oorlogsslachtoffers op zoek naar antwoorden op vragen over het oorlogsverleden van hun grootouders. Heeft u de serie gemist? Kijk hem hier terug. Wilt u zelf onderzoek doen naar het oorlogsverleden van uw familieleden? De makers van het programma vertellen hoe u dat zelf kunt doen.

Oorlogsverhalen

Herdenken en het vieren van vrijheid doen we ook op MAX Vandaag. Op Oorlogsverhalen zijn producties uit binnen- en buitenland terug te zien. Verhalen uit de Tweede Wereldoorlog en over (vredes)missies uit de zeer recente geschiedenis. Van de documentaire Twee zussen in verzet tot het verhaal van Selma van de Perre in Selma’s oorlog en een reportage over Struikelstelen. Of beluister de podcast Leven na de Oorlog en Verstilde Verhalen.

Vlagprotocol

Uit eerbied en respect voor de oorlogsslachtoffers hangt in Nederland de vlag op 4 mei halfstok. Dit mag de gehele dag, van zonsopgang tot -ondergang. Op 5 mei vieren we de vrijheid mag de vlag voluit wapperen. Gebruik alleen de driekleuren vlag en geen wimpel op deze dagen. Kijk hier voor de vlaginstructies.

(Bron: Nationaal Comité 4 en 5 mei, archief. Foto: Shutterstock)