De lach zegt veel, zoals waar u vandaan komt

Een lach is iets heel persoonlijks. Althans, zo lijkt het. Een onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UvA) wijst immers uit dat iemands cultuur invloed heeft op hoe er gelachen wordt.

Nederlandse of Japanse lach?

De onderzoekers van de UvA weten dit te bewijzen aan de hand van een proef onder bezoekers van wetenschapsmusea in Amsterdam en de Japanse hoofdstad Tokio. In beide musea luistert men naar opnames van gelach en vervolgens moeten zij zeggen of de lach toebehoort aan iemand uit Japan of Nederland. De Japanse en Nederlandse cultuur verschilt immers nogal van elkaar, dus de wetenschappers proberen op deze manier vast te stellen of dit ook weerslag heeft op de manier van lachen en of men een lach uit de eigen cultuur eruit weet te pikken. Dit laatste blijkt zeker het geval te zijn. Vaak weten de deelnemers al heel snel of een lach van een Nederlander of Japanner is. Opvallend is dat de meeste Nederlanders de lach van een andere Nederlander positiever ervaren dan een Japanse lach. De Japanners ervaren Japans gelach niet per se als positiever.

Hoe het komt dat men de lach uit de eigen culturele groep er zo feilloos uit weet te filteren? Dat is niet onderzocht tijdens deze studie. Eerder is al wel eens gekeken naar of Europeanen elkaars afkomst kunnen raden aan de hand van gelach, maar dat bleek nog knap lastig. Of dat komt omdat veel Europese landen enigszins dezelfde culturele waardes hebben, is onduidelijk.

Glimlachen

Culturele verschillen hebben niet alleen invloed op de manier waarop er hoorbaar gelachen wordt. Ook waar en wanneer iemand glimlacht is per cultuur verschillend, zo blijkt onder meer uit een Poolse studie. Zo is lachen naar vreemden iets wat niet wordt gedaan in landen waar corruptie nog aan de orde van de dag is. Volgens de Poolse wetenschappers wordt lachen naar iemand die u niet kent in dit soort gebieden gezien als een manier om iemand om de tuin te leiden. Om deze reden is het bijvoorbeeld in Rusland absoluut geen goed idee om met goede intenties de mondhoeken op te trekken naar de buschauffeur, bakker of loketmedewerker. Lachen naar iemand die u wel kent, is wel geaccepteerd.

Ook in de welvarende en stabiele Scandinavische landen is lachen naar vreemden niet echt iets wat ‘normaal’ is, maar het roept doorgaans minder sterke gevoelens van afkeur op dan in relatief onstabiele gebieden.

(Bron: UvA, Nieuwe Feiten, Springer, Folia)