Aantal mensen met dementie verdubbelt de komende 20 jaar, bekijk tips hoe u het herkent en het beste helpt

Op dit moment lijden er in Nederland volgens cijfers van Alzheimer Nederland ongeveer 270.000 mensen aan dementie. De komende 20 jaar verdubbelt dit aantal, is de verwachting. Daarom is het een goede zaak als steeds meer mensen de signalen herkennen en handvatten krijgen om er mee om te gaan wanneer zij iemand treffen met dementie. Want dat vinden we lang niet allemaal even makkelijk. Samen dementievriendelijk zet zich in om de kennis over dementie te vergroten en Nederland dementievriendelijk te maken.

Impact op de samenleving

Omdat we steeds ouder worden, stijgt ook het aantal mensen met dementie. Nu leven er naar schatting 270.000 mensen met dementie in ons land en dat aantal stijgt in 2040 naar 550.000. Mensen leven gemiddeld 8 jaar met dementie, waarvan de eerste 6 jaar thuis. Dat heeft impact op de samenleving en het helpt als mensen dementie niet alleen herkennen, maar ook weten hoe hier mee om te gaan.

Tips voor het omgaan met iemand met dementie

Wat kunt u het beste wel of juist niet doen? Met een aantal handvatten achter de hand wordt omgaan met iemand met dementie eenvoudiger gemaakt. Met onderstaande tips van Samen dementievriendelijk helpen wij u op weg:

Blijf in gesprek

• Praat in korte zinnen.
• Gebruik in elke zin maar 1 boodschap en stel 1 vraag per keer.
• Wacht even totdat u reactie krijgt en vraag of zij u begrepen hebben.
• Laat mensen met dementie in hun waarde en neem hen serieus. Wees belangstellend en toon betrokkenheid.
• Trek de aandacht wanneer u iets wilt zeggen. Maak oogcontact en leg voorzichtig even uw hand op de arm van de persoon met dementie.
• Maak geen onverwachte of snelle bewegingen.
• Sta open voor de ander en kijk hoe u het beste contact kunt maken.
• Vraag toestemming (“vindt u het goed als…”) voordat u handelt. Dat stelt gerust en zo laat u de regie bij de persoon met dementie.
• Geef complimentjes! Iemand kan zo het gevoel hebben iets (nog) goed te kunnen en iemands eigenwaarde kan daardoor groeien. Corrigeer zo min mogelijk.
• Vraag niet te veel naar feiten en gebeurtenissen van vandaag of gisteren. Vraag bijvoorbeeld: “Hoe was uw dag?” of: “Heeft u een prettige dag gehad?” in plaats van “Wat heeft u gisteren/vandaag allemaal gedaan?”

Kijk wat iemand nog wél kan

• Noem iemands naam, als u diegene kent. Stel uzelf voor en vertel wat u komt doen. Een naambordje kan helpen. Iemand met dementie herkent u mogelijk niet (meer).
• Benoem de gevoelens die u bij iemand ziet of hoort, bijvoorbeeld blijdschap of angst. “Ik zie dat u blij/bang bent”. Mensen met dementie huilen snel of krijgen juist sneller een opgejaagd gevoel. Die emoties mogen er gewoon zijn.
• Beelden zijn herkenbaarder dan woorden voor iemand met dementie. En beelden van vroeger zijn beter herkenbaar dan beelden van nu. Verzamel foto’s van vroeger en bekijk die samen.
• Iemand met dementie heeft op een dag regelmatig een rustmoment nodig om even tot rust te komen en prikkels en informatie te verwerken. Geef daar ruimte voor.
• Ga samen bewegen. Kijk wat degene met dementie het prettigst vindt. Is fietsen of wandelen te inspannend? Misschien kunnen jullie samen tuinieren of even de hond uitlaten.
• Laat iemand met dementie dingen ruiken of aanraken als u het ergens over heeft. Dan begrijpt hij of zij beter wat u bedoelt.
• Een kalender en een klok kunnen duidelijkheid scheppen. Stimuleer iemand met dementie om klok te kijken en gebeurtenissen af te strepen op de kalender zodra ze hebben plaatsgevonden.

Wat kunt u beter niet doen?

• Probeer niet te veel te corrigeren of tegen te spreken. Zo legt u de nadruk op wat iemand met dementie niet meer weet of kan.
• Praat niet te hard en ook niet te snel. Ga ook zeker niet fluisteren. Zorg dat u rustig praat en goed te verstaan bent.
• Gedraag u niet vrolijker dan u zich voelt. Iemand met dementie merkt meteen dat u niet echt vrolijk bent.
• Vraag niet teveel van iemand met dementie. Laat hem of haar bijvoorbeeld niet de namen van de kleinkinderen opnoemen. Bekijk wat er nog lukt en wat niet meer.

Training GOED omgaan met dementie

Er is ook een online training die u in een aantal stappen leert u hoe u contact maakt met iemand met dementie en hoe u hem of haar kunt helpen. De training GOED omgaan met dementie is gratis en u test er u in 15 minuten uw kennis over dementie mee. U vindt hem via de website van Samen dementievriendelijk. Samen dementievriendelijk is een gezamenlijk initiatief van Alzheimer Nederland, pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM en het ministerie van VWS en is onderdeel van het Deltaplan Dementie.

(Bron: Alzheimer Nederland, Samen dementievriendelijk)