Waarom wordt een pinda-allergie zo gevreesd?

Mensen kunnen voor veel verschillende soorten voedingsmiddelen allergisch zijn, maar de pinda is daar wel een zeer berucht voorbeeld van. Minimale hoeveelheden kunnen al tot zeer ernstige klachten lijden of zelfs de dood. Hoe komt het dat de pinda zo gevaarlijk kan zijn voor de mens?

In Nederland zijn veel liefhebbers van pinda’s en pindakaas, maar er lijken steeds meer mensen met een allergie voor de aardnoot te komen. Vanuit botanisch oogpunt is de pinda overigens geen noot, maar een peulvrucht. Volgens de Stichting Voedselallergie is het aantal mensen met een pinda-allergie de afgelopen 10 jaar verdubbeld. Zo’n 0,5 tot 2 procent van de kinderen in westerse landen heeft tegenwoordig een pinda-allergie. In Nederland gaat het om 1 op de 100 kinderen. Het is mogelijk er overheen te groeien, maar in ongeveer 75 procent van de gevallen gebeurt dat niet.

Allergische reactie

Wie allergisch is kan te maken krijgen met verschillende reacties, tot een anafylactische shock aan toe. Die shock wordt veroorzaakt door eiwitten in de pinda. In elke pinda zit ongeveer 200 milligram eiwit en bij mensen met een ernstige allergie is 2 milligram al genoeg voor een heftige reactie. De meest voorkomende reacties na het binnen krijgen van pinda’s zijn huidklachten, angio-oedeem en luchtwegklachten. Een tintelend gevoel in de mond geeft vaak een eerste waarschuwingssignaal.

Levensbedreigend

Er zijn 8 voedingsmiddelen verantwoordelijk voor 90 procent van alle voedselallergieën: melk, vis, noten, schaaldieren, eieren, soja, tarwe én pinda’s. Maar pinda’s geven het vaakst aanleiding tot een anafylactische (levensbedreigende) reactie. Door de allergische reactie maakt het lichaam grote hoeveelheden histamine aan. Dit versterkt de afweerreactie van het lichaam nog eens. De bloedvaten verwijden, waardoor de bloeddruk plotseling daalt. In zeer ernstige gevallen kan het lichaam opzwellen en kan iemand binnen een paar minuten overlijden. Ernstige reacties moeten met adrenaline worden behandeld. Dit gebeurt met een adrenalinepen (EpiPen, JEXT of Anapen). Dit kan iemands leven redden.

Dodelijke afloop pinda-allergie

Niet elk sterfgeval door een pinda-allergie wordt gerapporteerd, dus het precieze aantal pinda-overledenen per jaar is niet duidelijk. Volgens Stichting Voedselallergie overlijden er zo’n 100 Europeanen per jaar aan niet-behandelde voedselallergieën. Waarvan een klein deel pinda gerelateerd zijn. Het loopt dus niet de spuigaten uit, maar dat mensen met een allergie de pinda vrezen is logisch, gezien de hevigheid die al een kleine hoeveelheid kan veroorzaken. In zeldzame gevallen reageren mensen zelfs op inhalatie van de geur van pinda’s of minimaal huidcontact. Zo is een geval bekend van een vrouw die haar geliefde kuste die net daarvoor een broodje pindakaas gegeten had. Zij heeft dat niet overleefd.

Producten met pinda’s

Het vervelende is ook dat ondanks dat inmiddels duidelijk bekend is hoe gevaarlijk pinda’s voor veel mensen zijn, ze nog steeds in heel veel producten verwerkt worden. Ook in onverwachtse producten, zoals snoep, margarine en zeep.

Pinda-allergie voorkomen

Door de vrees voor een pinda-allergie zijn ouders vaak geneigd hun kinderen pas op wat latere leeftijd voor het eerst pinda’s te geven. Dat is echter af te raden. Juist door baby’s al vroeg kennis te laten maken met pinda’s, ontwikkelen zij er een tolerantie voor. Het immuunsysteem bouwt een tolerantie vooral tussen de 4 en 8 maanden op. Krijgen kinderen tijdens deze periode al pinda’s, dan lopen ze een kleinere kans er op latere leeftijd een allergie tegen te ontwikkelen. Hetzelfde geldt voor voedingsmiddelen als melk en eieren. Dat is inmiddels het officiële standpunt van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde.

(Bron: Stichting Voedselallergie, Nederlands Anafylaxis Netwerk, Quest, Zorg.nu, Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde)