Voedingstip: roomboter

Roomboter, kortweg boter, wordt gemaakt van melk. Het is te gebruiken op brood, bij bakken en braden, in deeg of als smaakmaker voor bijvoorbeeld sauzen. Maar is het ook gezond? Het bevat veel verzadigd vet. Daarom staat het niet in de Schijf van Vijf.

Roomboter is een smeerbaar vet dat grotendeels bestaat uit afgeroomd melkvet, dus room, en een beetje water. Roomboter komt meestal uit Nederland. Bijna alle Nederlandse boter gaat naar het buitenland, vooral naar België, Frankrijk en Duitsland.

Is roomboter gezond?

Roomboter staat niet de Schijf van Vijf omdat er veel verzadigd vet in zit. Roomboter heeft een vetgehalte van tussen de 80 en 90 procent.

Verzadigd vet staat erom bekend niet goed te zijn voor de gezondheid. Het verhoogt het LDL-cholesterol van het bloed. Een te hoog LDL-cholesterol is niet goed voor de bloedvaten. Het advies van het Voedingscentrum is daarom om roomboter bij uitzondering te eten.

Roomboter bevat veel minder vitamine D dan halvarine en margarine. Gebruikt u dagelijks roomboter op brood? Dan is het goed om erop te letten dat u voldoende vitamine D binnenkrijgt en minder verzadigd vet uit andere producten.

Alternatieven

Het vervangen van verzadigd vet door onverzadigd vet verlaagt het LDL-cholesterol van het bloed. Daarmee daalt de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk. U kunt bijvoorbeeld roomboter vervangen voor halvarine, zachte en vloeibare margarine of oliën zoals olijfolie of zonnebloemolie. Er bestaat ook halfvolle boter met een vetgehalte van 40 procent, maar deze bevat nog steeds veel verzadigd vet.

Bewaren

Roomboter is een maand houdbaar in de koelkast. Het kan langer worden bewaard, maar let er dan vooral op of de boter nog goed ruikt, eruit ziet en smaakt. Een beetje geel is geen probleem. U kunt roomboter invriezen, het kan dan langer worden bewaard.

Tip: U kunt het beter niet buiten de koelkast bewaren. Door de hogere temperatuur krijgen bacteriën meer kans op uit te groeien. Dit verhoogt de kans op een voedselinfectie.

Wanneer is iets ‘boter’

Boter is altijd gemaakt van melk. Halvarine en margarine niet en mag daarom dus ook geen boter heten. Roomboter wordt gezouten en ongezouten verkocht.

Grasboter

Soms staat er grasboter op de verpakking. Grasboter is roomboter, maar het is gemaakt van melk uit de periode dat de koeien in de wei lopen en vers gras eten.

Roomboter en het milieu

Voor elke kilo boter is ongeveer 25 liter melk nodig. De milieudruk van roomboter is fors hoger dan van halvarine, margarine of olijfolie. De klimaatbelasting van roomboter is zo’n 9 keer hoger dan halvarine, energiegebruik 6 keer en landgebruik 5 keer.

(Bron: Voedingscentrum)