Voedingstip: gluten

Gluten komt voor in bepaalde granen. Het zorgt ervoor dat het deeg van bijvoorbeeld brood elastisch wordt en goed kan rijzen. Een klein deel van de bevolking is intolerant of gevoelig voor gluten. Gelukkig kan het grootste deel van de mensen gluten gewoon verteren. Vermijden is meestal niet nodig. Sterker nog: gluten vermijden kan juist gezondheidsproblemen veroorzaken.

Wat is glutenintolerantie?

Coeliakie (glutenintolerantie) is een chronische aandoening waarbij het lichaam heftig reageert op de inname van gluten. Zo’n 1 procent van de mensen heeft deze aandoening. Bij coeliakie treedt een ontstekingsreactie op in de dunne darm, als gevolg van de inname van gluten. De ontstekingsreactie in de dunne darm beschadigt het slijmvlies. Daardoor kunnen klachten ontstaan zoals diarree, buikpijn, vermoeidheid, depressie en gewichtsverlies. Ook worden bepaalde voedingsstoffen niet meer goed opgenomen, met als mogelijk gevolg vitamine- en mineralen tekorten en bloedarmoede. De enige oplossing hiervoor is alle gluten in het dieet vermijden.

Wat is gevoeligheid voor gluten?

Glutensensitiviteit of non-celiac gluten sensitivity (NCGS) is een erkende aandoening waarover nog veel onduidelijkheden bestaan. Het komt iets vaker voor dan coeliakie, het gaat waarschijnlijk om een paar procent van de bevolking. Mensen met glutensensitiviteit krijgen klachten zoals buikpijn en vermoeidheid na het eten van graanproducten. Hoewel deze mensen geen aantoonbare coeliakie (glutenintolerantie) hebben, leidt het vermijden van glutenbevattende producten wel tot vermindering van de klachten.

Gluten vermijden nodig?

Als u geen coeliakie heeft en niet sensitief bent voor gluten, dan is vermijden niet nodig. Het is ook erg ingewikkeld. Gluten zit namelijk in veel etenswaren, zoals brood en pasta, maar ook gebak, koek en crackers. Ook wordt het als bindmiddel gebruikt in soep, saus, worst en gehakt. Gebak en koek heeft u natuurlijk niet nodig, maar in volkorenbrood en volkoren pasta zitten veel vezels, die belangrijk zijn voor de werking van de darmen. Daarnaast leveren volkoren graanproducten andere voedingstoffen, zoals eiwit, B-vitamines en ijzer. Als u volkoren graanproducten vermijdt, loopt u het risico dat u niet genoeg belangrijke voedingsstoffen en mineralen binnenkrijgt.

Ga bij klachten naar de huisarts

Heeft u regelmatig last van buikpijn, diarree of andere klachten en denkt u dat het te maken heeft met het eten van gluten? U kunt het beste contact opnemen met uw huisarts. Alleen een arts of diëtist kan vaststellen of er sprake is van coeliakie of glutensensitiviteit. Of dat de klachten wellicht ergens anders vandaan komen. Hij of zij kan u ook doorverwijzen naar een diëtist als u een glutenvrij dieet moet volgen.

(Bron: Voedingscentrum)