Voedingsmisverstand: zijn E-nummers schadelijk?

Jaap Seidell is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de VU in Amsterdam. Iedere maand helpt hij in Tijd voor MAX een voedingsmisverstand de wereld uit. Dit keer geeft Jaap Seidell antwoord op de vraag of E-nummers echt zo schadelijk zijn. 

E-nummers in plaats van de stofnaam

In een gekookt eitje zitten van nature honderden chemische stoffen met afschrikwekkende namen als docosahexaeenzuur, threonine en phenylacetaldehyde. Het zijn de stofnamen van respectievelijk een gezond vetzuur, een onmisbaar aminozuur en een natuurlijke smaakstof. Als de hele lijst van stoffen op de verpakking van onbewerkte groente, fruit of vlees zou staan liep de gemiddelde kritische consument er met een boog omheen. De gedachte dat er chemische stoffen in ons voedsel zitten maakt ons ongerust. Dat geldt nog veel meer als ze daar niet van nature in zitten. De Europese Unie heeft laten uitzoeken welke stoffen veilig toegevoegd kunnen worden aan ons voedsel. Die stoffen hebben een zogenoemd E-nummer. Zo’n nummer is kort (bijvoorbeeld E-306), maar net als de uitgeschreven stofnaam (in dit geval alfa tocoferol, oftewel vitamine E) zegt het de gemiddelde consument niets. Aan de naam kunt u niet zien of het stoffen zijn die ons lichaam van nature nodig heeft om goed te functioneren,  of dat het in principe onnodige en mogelijk schadelijke stoffen betreft.

Minder aantrekkelijk

Sommige stoffen worden aan voedingsmiddelen toegevoegd om ze veiliger te maken. Die stoffen voorkomen voedselvergiftiging en verminderen voedselverspilling. Andere stoffen, zoals kleurstoffen en smaakversterkers, zitten er alleen in om de consument te verleiden. Zonder zijn ze minder aantrekkelijke producten om te eten. Met name die categorie bevat stoffen waarvan de veiligheid betwijfeld wordt. Van sommige kleurstoffen zoals briljantblauw FCF (E-133, in onder meer ‘smurfenijs’) en de gele kleurstof tartrazine (E-102, in bijvoorbeeld vanillevla en snoep) zijn sterke overgevoeligheidsreacties zoals hyperactiviteit, astma en huiduitslag gemeld.11

Erin als het moet, eruit als het kan

Meest voor de hand liggen is om stoffen die ons voedsel veiliger en houdbaarder maken blijven toestaan en stoffen die er alleen zijn voor het uiterlijk en de smaak verbieden. Zoals iemand uit de voedingsmiddelen industrie ooit zei; “Stoffen met E-nummers in voedsel; erin als het moet, eruit als het kan.” Nu is er een levensmiddelenfabrikant die de E-nummers heeft geschrapt. Dat klinkt lekker: tegen additieven, voor natuurlijk. Maar wie denkt dat we nu middels actieve burgerparticipatie het bedrijfsleven ter verantwoording hebben geroepen, komt bedrogen uit. Want wat gebeurt er: E621 gaat eruit. Maar de soep moet wel lekker blijven. Dus stoppen ze er gistextract in. Daar zit ook MSG in (mono-natriumglutamaat = ve-tsin = E621). Alleen, dat hoeft er dan niet bij te staan. Dat het in werkelijkheid echt zeer onwaarschijnlijk is dat uw hoofdpijn/vermoeidheid/winderigheid daadwerkelijk door die ve-tsin veroorzaakt wordt, is niet relevant. Waar het om gaat, is dat u nu ook niet meer kunt controleren of het erin zit.

Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 7 december 2016.

—

Stel uw vraag aan hoogleraar Jaap Seidell

U kunt van woensdag 7 december tot en met donderdag 8 december 2016 10.00 uur hieronder vragen stellen aan Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, over E-nummers  Andere vragen worden niet beantwoord. Na donderdag 8 december mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord.

U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.