Voedingsmisverstand: wel of geen eiwitshakes?
Publicatiedatum: 21 maart 2018
Jaap Seidell is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de VU in Amsterdam. Elkemaand helpt hij in Tijd voor MAX een voedingsmisverstand de wereld uit. Dit keer gaat het over eiwitshakes. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid (RIVM) waarschuwde vorige week voor dit supplement. Hoe goed of slecht zijn deze eiwitshakes?
Ewitinname
De meningen zijn nogal verdeeld als het gaat over het eiwit gebruik van mensen. Volgens het Voedingscentrum hebben volwassenen dagelijks o,8 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht nodig. Een man van 85 kilo moet dus 68 gram eiwit per dag binnen krijgen. Een vrouw van 70 kilo zo’n 56 gram. Om een idee te geven hoeveel eiwit er in levensmiddelen zit, een paar voorbeelden: in 1 ei en in 100 gram gekookte bruine bonen zit ongeveer 8 gram eiwit. In een onsje biefstuk 24 gram en een bakje kwark van 100 gram bevat 10,5 gram eiwit. Het lijkt zo op het oog best lastig om die aanbevolen hoeveelheid te halen. Maar de eiwitconsumptie van mannen in Nederland is gemiddeld 95 gram per dag en van vrouwen 68 gram per dag.
Eiwitten en sport
Kracht- en duursporters hebben meer eiwitten nodig. Krachtsporters hebben relatief veel spieren en gespierde mensen hebben veel eiwit nodig om die spiermassa te onderhouden. Spieren worden namelijk voortdurend afgebroken en weer opgebouwd en daarvoor zijn bouwstoffen nodig. Veel sportscholen bevelen deze sporters 1,2 tot 1,7 gram (en soms nog meer) eiwit per kilo lichaamsgewicht aan. Om aan die dagelijkse behoefte te komen wordt dan aangeraden om dit met eiwitpoeders aan te vullen. De poeders die in sportscholen, sportwinkels of webshops te koop zijn worden vaak gewonnen uit zuivelproducten. Dit is vooral heel lucratief, want het is heel goedkoop om te maken. Overigens heeft het innemen van eiwit alleen effect als het na het sporten wordt ingenomen.
Te veel eiwit
Wat extra eiwit is niet erg. Een teveel aan eiwit wordt door ons lichaam verbrand of opgeslagen als vet. Het verbranden van eiwitten kost relatief veel energie. Dit kan dus helpen als u wilt afvallen. Maar er zijn ook aanwijzingen dat wanneer men meer dan 150 gram eiwit per dag binnen krijgt, dat dit ongunstig is voor de gezondheid.
Extra eiwitten nodig
Naarmate we ouderen worden verliest ons lichaam langzaam spierkracht en spiermassa. Dit wordt ook wel sarcopenie genoemd. Het afnemen van spierkracht en -massa gaat vaak gepaard met nog andere gezondheidsklachten. Om die reden is het belangrijk om de spiermassa zo lang mogelijk te behouden. Krachttraining in combinatie met eiwitrijke voeding heeft een zeer groot effect op de spiermassa. Het helpt de spieren in stand te houden en kan het risico op sarcopenie en de gevolgen ervan verlagen. Voor ouderen is het belangrijk om voldoende eiwitten binnen te krijgen, want er zijn sterke aanwijzingen dat zij meer eiwitten nodig hebben om de spierkracht te behouden. Soms wordt de voeding van ouderen voor een groot deel vervangen door eiwitshakes, maar dit is een uitzondering en vaak tijdelijk en gaat onder strikte begeleiding van een medisch specialist.
Volgens Jaap Seidell is het beste om voldoende eiwitten via normaal voedsel binnen te krijgen. Dit geldt ook voor sporters. Een eiwitshake kan dienen als aanvulling, tussendoortje of extra. Gebruik ze niet als maaltijd vervanger.
Dit onderwerp wordt door Jaap Seidell besproken in Tijd voor MAX op 21 maart 2018.