Van wie is spanakopita? Burenruzies over eten
Publicatiedatum: 11 augustus 2021
Eten bereiden en ervan genieten heeft in veel culturen niet alleen een praktische functie (het verkrijgen van energie), maar vooral ook een sociale, emotionele en maatschappelijke. Eten is verbonden met herinneringen, sentiment, samenzijn, trots. Niet voor niets zijn ze dan ook nog steeds in het Midden-Oosten aan het bakkeleien over waar hummus, de bekende kikkererwtenspread, vandaan komt en is er nog steeds een vete tussen de Grieken en Turken over wie de stroperige, zoete baklava (noten-honinggebak) heeft bedacht.
Dit zijn maar een paar voorbeelden van vele klassieke gerechten waar burenruzies over zijn ontstaan. En eerlijk gezegd kan Emina Zorlak hier enorm van genieten. Niet omdat ze houdt van gekibbel, maar omdat ze zo blij is om te zien dat er overal ter wereld mensen zijn die net zoveel passie voelen voor eten als zij. “Ik kan mij helemaal verliezen in de geschiedenis en het ontstaan van gerechten en heb uren, maanden, jaren aan culinaire research achter de rug. En wat ik dan toch het meest bevredigende vind: uitvogelen hoe een klassieker “werkt” en er vervolgens een eigen (naar mijn mening betere) draai aan geven.”
Is spanakopita Grieks of Turks?
Zoals bij deze spanakopita, een Griekse spinazietaart. En ook hier ga je weer… in de Balkan wordt het zeljanica of pita sa zeljem genoemd en in Turkije zijn er zelfs meerdere versies van, zoals de ispanakli börek (opgerold in slangvorm) en de sigara böregi (opgerold als sigaar). In Griekenland werd het al 400 jaar geleden gegeten, maar het schijnt toch door de Turken te zijn bedacht en in Griekenland te zijn geïntroduceerd tijdens de Ottomaanse heerschappij tijdens de 16e eeuw. Niet gek dat ze het in de Balkan ook eten, want ook dat was in die tijd Ottomaans.
Filodeeg
Deze spinazietaart wordt met filodeeg gemaakt. Filodeeg werd al eeuwen geleden door de Arabieren gebruikt om zoete baksels mee te maken; waarschijnlijk hebben de Turken het via deze weg ook geïntroduceerd in Europa. Het wordt gemaakt van bloem en water en zo dun uitgerold dat u er een krantje doorheen kunt lezen. Wanneer u deze dunne laagjes deeg bestrijkt met olie of boter, op elkaar stapelt en bakt, krijgt u een vergelijkbaar effect als bij bladerdeeg, alleen dan nog krokanter. Tegenwoordig vindt u dit gewoon in de supermarkt in het vriesvak, maar let erop dat u het na het ontdooien wikkelt in een vochtige theedoek om uitdroging en scheuren te voorkomen.
Eigen twist aan klassieker
De klassieke spanakopita wordt gemaakt met spinazie, maar ik vind dat qua smaak te eenzijdig. Door de toevoeging van doperwten en chiliflakes, wordt de taart iets zoeter, minder wrang (spinazie kan soms wrang smaken vind ik) en krijgt het een stevigere vulling, omdat de erwten voor binding zorgen. Tegenover dat zoete mag wel een kick in de vorm van chiliflakes. Dan heeft u een goedgevulde groententaart; krokant, zoet, kruidig en met een kick. Heerlijk met een dot tzatziki erbij!
Recept Griekse spinazietaart met doperwten (2 personen):
- 6 vellen filodeeg
- 500 gram spinazie
- 200 gram doperwten
- 150 gram feta
- 2 eieren
- snuf chiliflakes
- peper, zout
- olijfolie
Extra nodig: bakblik van circa 20 x 20 cm
Bereidingswijze:
Verwarm de oven voor op 200 graden. Laat de vellen filodeeg ontdooien en verpak ze vervolgens in een vochtige theedoek om uitdroging te voorkomen.
Verwarm een scheutje olie in een koekenpan en bak de spinazie circa 5 minuten. Laat de spinazie uitlekken in een zeef en druk met een soeplepel al het vocht eruit.
Breng een pan water met een beetje zout aan de kook en kook de doperwten circa 4 minuten. Giet af en prak of stamp de doperwten in een grote kom tot grove puree. Verkruimel hier de feta over. Breek de eieren boven de kom en kluts de eieren met de feta en doperwten. Hak de spinazie grof en voeg toe aan de eieren. Voeg naar smaak chiliflakes toe en breng op smaak met peper en zout. Roer goed door.
Vet het bakblik in met olie. Bestrijk drie vellen filodeeg met olie en leg ze op elkaar. Leg deze vellen in het bakblik en laat het over de randen hangen. Schenk hier de spinazie-doperwtenvulling over. Vouw de randen filodeeg naar binnen over de vulling. Bestrijk de rest van de vellen filodeeg met olie en leg ze over de over; het mag er een beetje grillig uitzien. Bak de taart in circa 30 minuten goudbruin en gaar.
TIP: u kunt ook borrelhapjes maken van dit recept: bestrijk steeds één vel filodeeg met olie en lepel in een hoekje wat van de vulling. Vouw dit vervolgens zo om dat het een driehoekje wordt. Bak het circa 20 minuten in de oven of tot het goudbruin kleurt.
Emina Zorlak is met anekdotes en wetenswaardigheden over eten elke woensdag te horen in het MAX-radioprogramma De MAX! met Wat eet De MAX! vandaag? Meer recepten van Emina vindt u in onze kookrubriek Dit kookt MAX Vandaag.