‘Ondervoeding voor veel ouderen een ernstig probleem’
Publicatiedatum: 28 december 2017
Janny van der Heijden is behalve culinair journaliste en jurylid van Heel Holland Bakt ook lid van de Taskforce Gezond eten met ouderen. Ze strijdt in deze stuurgroep van de overheid voor een beter en duurzaam voedingspatroon voor ouderen. Want de cijfers zijn zéér zorgwekkend!
Is het echt zo slecht gesteld met het voedingspatroon van ouderen in ons welvarende land?
“Ja, 15 tot 30 procent van de ouderen in Nederland is ondervoed. Van ouderen die in ziekenhuizen worden opgenomen, blijkt zelfs 40 procent ondervoed te zijn. Ondervoeding is dus een enorm probleem en heeft verschillende nadelige gevolgen voor de gezondheid en kwaliteit van leven.”
Terwijl 60 procent van de 65-plussers juist overgewicht heeft, meer dan het landelijke gemiddelde?!
“Ondervoeding betekent niet per se dat je te weinig eet, het gaat ook om verkeerd eten en niet de benodigde voedingsstoffen binnenkrijgen. Je kunt ook met overgewicht ondervoed zijn! Daarom is bewustwording zo belangrijk. Ouderen zijn een kwetsbare groep als het om voeding gaat; ze hebben vaak minder trek, proeven minder, slikken gaat minder makkelijk, hebben geen zin meer om te koken omdat ze alleen zijn, om maar wat te noemen. Daardoor kunnen ouderen te weinig of eenzijdig gaan eten, met als gevolg dat ze qua vitaliteit achteruit gaan en vatbaarder worden voor ziekte, maar ook moeizamer herstellen. Ook mentaal heeft slechte voeding een weerslag. Als je geen volwaardige voeding binnenkrijgt, kun je somber worden. Er is zelfs een relatie vastgesteld tussen slecht kauwen en dementie. Terwijl je juist vaak ziet dat ouderen in zorginstellingen zacht voedsel krijgen aangeboden!”
Waar vrees jij voor?
“Dat de problemen, als we niet met z’n allen ingrijpen, steeds groter worden. De vergrijzing neemt alleen maar toe, explosief zelfs. Dat houdt in dat we daarmee natuurlijk een enorme aanslag doen op de gezondheidszorg. Door de medische mogelijkheden leven mensen langer, maar de kwaliteit van leven wordt steeds minder.”
Wat gaat de stuurgroep ouderen waar jij deel vanuit maakt, daaraan doen?
“We brengen in kaart welke positieve ontwikkelingen er al zijn, proberen het bewustzijn rond dit probleem te vergroten, praten met de voedingsindustrie en stimuleren initiatieven waardoor mensen beter gaan eten. Concreet voorbeeld? Ik ga langs bij tehuizen om te zien hoe enthousiaste koks proberen om de bewoners van bijvoedingsflesjes af te krijgen. Door bijvoorbeeld meer kleine, qua voedingsstoffen hoogwaardige, hapjes aan te bieden. Succesvolle projecten proberen we daarna verder uit te rollen. Waar ik overigens tot dusver het meest van geschrokken ben, is hoe groot het eenzaamheidsprobleem is onder ouderen. Ik zou heel graag zien dat er meer projecten van de grond komen waardoor mensen samen koken en samen eten. Dan vang je twee vliegen in een klap.”
Geef eens een paar eenvoudige tips om het voedingspatroon te verbeteren.
“Als je ouder wordt, neemt de eiwitbehoefte toe, terwijl mensen vaak minder trek en minder zin in vlees hebben. Eet eens wat vaker een harinkje tussendoor, dat vindt bijna iedereen lekker. Neem vaker een eitje, ook een bron van volwaardige eiwitten. Maak van groente geen bij-, maar een hoofdgerecht, zoals je dat veel in mediterrane landen ziet. Eet volgens het seizoen, de natuur heeft ervoor gezorgd dat er in de winter heel veel vitamine C in groenten zit die dan van het land komen.”
Geef je zelf eigenlijk wel het goede voorbeeld?
“Ik heb natuurlijk een levensgevaarlijk vak als het om taartjes proeven gaat. Ik draag in ieder geval uit dat ik van lekker eten houd en mezelf niets ontzeg. Maar ik weet ook dat ik heel gezond, dat wil zeggen, volwaardig eet en tegelijkertijd ook geniet van eten. Dus ik ben voorlopig niet ondervoed, haha.”
(Bron: MAX Magazine)