Hoe zit het? Eten we meer in het bijzijn van anderen?
Publicatiedatum: 2 augustus 2022
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: eten we meer in het bijzijn van anderen?
Meer eten
Iedereen eet weleens te veel. Er wordt weleens gezegd dat dit vooral gebeurt als we eten in het bijzijn van vrienden of andere bekenden. In hoeverre berust deze veronderstelling op feiten?
Dit zegt de wetenschap
Nou, voor een heel groot gedeelte, zo blijkt uit verschillende wetenschappelijke studies. In de jaren 80 en 90 analyseert de Amerikaanse psycholoog John de Castro bijvoorbeeld 500 eetdagboeken, waarin mensen ook hebben genoteerd of zij alleen of samen met anderen hebben gegeten. De Castro’s conclusie (tekst in het Engels) is dat er tot wel 44 procent meer wordt gegeten als er anderen bij zijn.
Het is niet de eerste keer dat dit wordt vastgesteld. In 1972 toont een andere studie ook al aan dat mensen geneigd zijn om meer te eten als zij niet alleen eten. Een gelieerd onderzoek uit 1979 besluit met dezelfde conclusie. John de Castro zelf doet overigens in 2000 vervolgonderzoek en komt ook dan tot dezelfde conclusie.
Motivatie
Er is dus wetenschappelijk bewijs voor de veronderstelling dat mensen meer eten in het bijzijn van anderen. Daarmee is de kous niet af. Want wat zorgt ervoor dat wij mensen meer eten zodra we niet alleen zijn? Hierover is de wetenschap iets meer verdeeld. Uit de studie van 1972 wordt het toegeschreven aan het feit dat we ons in gezelschap makkelijk spiegelen aan degenen met wie we zijn. Eet deze persoon veel? Dan is de drempel om dit ook te doen minder hoog. Gezamenlijk eten draait immers niet enkel meer om het eten, maar ook om het sociale gebeuren er omheen. Ook bij het drinken van alcohol werkt dit zo. Waarom mensen op deze manier reageren op dit soort situaties? Dit is niet 100 procent hard te maken, maar vermoedelijk is elkaar imiteren een manier om elkaar een veilig gevoel te geven.
Kanttekeningen
Hoewel zien eten dus klaarblijkelijk doet eten, zijn er wel een aantal kanttekeningen. Zo blijkt de samenstelling van het gezelschap van belang. Uit het onderzoek van De Castro komt naar voren dat vrouwen minder eten als zij in het gezelschap zijn van mannen en juist meer als zij met andere vrouwen zijn. Bij mannen is dit verschil niet waargenomen.
Ook schijnt de duur van de maaltijd van cruciaal belang te zijn. Hoe langer we aan tafel zitten, hoe meer we eten. Dat blijkt onder andere uit een experiment uit 2006 (tekst in het Engels), onder 132 deelnemers. Al deze mensen krijgen 12 of 36 minuten de tijd om pizza en koekjes te eten. Dit doen zij alleen, of in een groep van 2 of 4 personen. Uiteindelijk blijkt dat mensen die 36 minuten de tijd krijgen consequent meer eten, ongeacht of ze dit alleen of samen met anderen doen.
Conclusie
Er zijn verschillende wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat mensen inderdaad meer eten als ze in gezelschap van anderen verkeren. Dit heeft te maken met sociaal gedrag’; we spiegelen ons graag aan anderen. Hoewel er wetenschappelijk bewijs is, toont een andere studie ook aan dat de duur van de maaltijd ook van invloed kan zijn om hoeveel er gegeten wordt en dat het dus niet altijd aan het gezelschap ligt.
(Bron: BBC Future, Vriendin, ScienceDirect, SSIB, archief, Imagine Health, Springer Nature. Foto: Shutterstock)
