Geen vrije-uitloopeieren meer in de supermarkt, dit is de reden

Vanaf woensdag 25 januari 2023 liggen er (tijdelijk) geen vrije-uitloopeieren meer in de supermarkt. Dit heeft te maken met de ophokplicht voor pluimvee, die al sinds 5 oktober 2022 geldt. Vogelgriep is nog steeds in Nederland te vinden en daarom is de landelijke ophokplicht nog steeds van kracht.

De regels voor vrije-uitloopeieren

Vrije-uitloopeieren mogen de naam krijgen als kippen buitenruimte hebben. Maar als kippen meer dan 16 weken binnen hebben gezeten, mogen de eieren niet meer als zodanig verkocht worden. En die datum is dus 25 januari. “Zodra de ophokplicht wordt ingesteld, begint er een klokje te tikken”, legt Bart-Jan Oplaat van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders uit aan Editie NL. “Deze regel is ontstaan vanuit een Europese afspraak over consumentenmisleiding.”

Nu verkocht als scharreleieren

De eieren liggen voortaan in de winkel als scharreleieren en dat levert de boeren 3 cent per ei minder op, laat Bart-Jan Oplaat aan MAX Vandaag weten. Boeren hebben vaak meer moeten investeren om hun eieren als vrije-uitloopei te kunnen verkopen. Daarom is het product in de winkel duurder dan een scharrelei. Verschillende supermarkten, zoals Albert Heijn, Jumbo en PLUS zullen boeren gedurende de ophokplicht wel compenseren, zegt Oplaat. “Daar zijn we heel erg blij mee.” Maar nog lopen boeren volgens hem zo’n 3.000 euro per week mis.

Boeren moeten nu kiezen: scharrel of toch vrije-uitloop?

Boeren die nu nieuwe, jonge hennen moeten bestellen voor de komende periode zitten in een tweestrijd volgens Oplaat. Kiezen ze voor scharrel of gaan ze toch weer voor de vrije-uitloop? “Op de buitenruimte kan dan mais of tarwe gezaaid worden. Maar dat is eigenlijk de investering die eerder gedaan is niet waard.”

Het is daarom best frustrerend voor boeren op het moment. De keuze die ze maken is voor de komende 2 jaar. Daar komt bij dat in het 1e kwartaal van 2023 de regel van de 16 weken besproken zou worden op Europees niveau. Alleen is dat met een half jaar uitgesteld. Boeren weten niet waar ze aan toe zijn.

‘Vrije-uitloopeieren kunnen gaan verdwijnen en dat is niet goed’

Als te veel boeren stoppen met de vrije-uitloopeieren, gaat het segment verdwijnen zegt Oplaat. “Dan is er niks meer tussen biologisch en scharrel.” Ook voor de boeren wordt het dan lastiger om de overstap van scharrel naar biologisch te maken. Want dan zit er te veel investering in om van het 1 over te gaan op het ander. Hij is er dan ook voorstander van om de doosjes met vrije-uitloopeieren zo te laten, maar met een sticker erop dat het tijdelijk scharreleieren zijn. “Dat is voor de consument beter. We zijn gewoontedieren, we pakken hetzelfde kleur doosje steeds.”

Verschillende soorten eieren

In Nederland hebben we 3 soorten eieren: biologisch, vrije-uitloop- of graseieren en scharrel- of rondeeleieren. Op eieren staan codes, waaraan de oorsprong te ontdekken is. De termen biologisch, vrije-uitloop en scharrel staan voor de leefomstandigheden van de kip. De vrije-uitloopeieren zijn dus een middenmaat. Eieren worden steeds duurder, door verschillende redenen. Heel Holland Bakt geeft tips hoe u kunt bakken zonder eieren.

Kritiek op regelgeving

De regel van 16 weken is Europees vastgelegd. Maar in meerdere landen begint steeds meer kritiek op de maatregel te komen. Zo is België net als Nederland voorstander voor het afschaffen van de regel. Duitsland heeft het iets gemakkelijker, omdat daar geen landelijke ophokplicht geldt. Daar werken ze met deelstaten die de plicht op kunnen leggen. Frankrijk houdt zich op het moment niet aan de regel. En de Europese Unie? Die controleert volgens Oplaat niet. Waarom we in Nederland ons dan niet net zo gedragen als Frankrijk? “We zijn het braafste jongetje van de klas”, legt hij uit.

Al eerder geen vrije-uitloopeieren te koop

In februari 2022 werd de grens van 16 weken ook al bereikt, door een landelijke ophokplicht. Toen mochten de vrije-uitloopeieren ook al niet als zodanig verkocht worden.

(Bron: Nu.nl, Editie NL, Nederlandse Vakbond Pluimveehouders, Rijksoverheid. Foto: Shutterstock)