Emina Zorlak: Erwtensoep-anders
Publicatiedatum: 15 november 2021
Sinds een tijdje is het plots een flink stuk kouder. Ik vind het heerlijk, maar het vraagt wel om een verandering van het dagelijkse menu; de salades, lichte pasta’s en frisse visschotels, vervang ik dan door stoere stamppotten, ovenschotels en dampende kommen soep. In november denk ik dan eigenlijk altijd direct aan erwtensoep en qua smaak eigenlijk nog beter: snert.
Wat is het verschil?
Vaak krijg ik dan de vraag: “wat is eigenlijk het verschil tussen die 2?”. Er is eigenlijk weinig verschil, behalve dat er in snert meer vleessoorten zitten naast worst (zoals varkensvlees, spek en botten) en pas de volgende dag wordt het echt snert genoemd. Het is dan iets dikker geworden en de smaken zijn er nog beter ingetrokken. Maar wat een raar woord is het eigenlijk, he? Er zijn meer theorieën over de oorsprong van het woord… Het zou kunnen komen uit het Fries, van het woord ‘sneirts’ wat zoiets betekent als ‘in een teug’. Het zou ook van het woord ‘snorren’ kunnen komen, wat ‘pruttelen in de pan betekent’. Snert wordt ook weleens gebruikt voor dingen die van weinig belang zijn, maar wat deze soep betreft ben ik het daar absoluut niet mee eens.
Buikkramp bij erwtensoep
Wat ik spijtig genoeg wel altijd heb na het eten van erwtensoep is enorme darmkrampen. Online zag ik dat ik niet de enige ben: peulvruchten bevatten namelijk een stofje waar niet iedereen goed tegen kan. Het resultaat: krampen en zelfs winderigheid. Dit is nooit fijn, maar u kunt het voorkomen, of in ieder geval een flink stuk verlichten. Hoe? Door de erwten eerst te weken in water. Doe ze hiervoor in een pan met flink wat water en laat ze minstens een uur staan, maar bij voorkeur langer. Spoel ze vervolgens heel goed af en daarna zijn ze klaar om gekookt te worden. Door het weken en afspoelen worden de spliterwten beter verteerbaar en is de kans op krampen kleiner.
Al eeuwen oud
Het schijnt dat de oude Grieken al soep maakten met erwten. Niet gek natuurlijk, want peulvruchten zijn ontzettend voedzaam en makkelijk te bereiden. Ook omdat voor deze soep alles in 1 pan gaat, is het een ideaal gerecht voor hardwerkende mensen die de koude dagen moeten door komen: zet alle ingrediënten met wat water boven het vuur en laat het uren pruttelen en aan het einde van een zware dag kunt u direct aan tafel. Op veel plekken in de wereld zijn er vergelijkbare recepten te vinden, maar wat ik zelf het meest gezellige vind: in Scandinavië eten ze erwtensoep met als toetje altijd een pannenkoek, een heerlijk huwelijk.
Erwtensoep-anders
Vandaag maak ik een niet-alledaagse variant op de erwtensoep. Ditmaal uit de oven, want ik kon niet kiezen tussen hartverwarmende soep of ovenschotel. 2-in-1, dus!
“Erwtensoep”-ovenschotel (2 personen)
- 200 gram spliterwten
- 0,5 knolselderij
- 1 grote winterpeen
- Scheutje olijfolie
- 1 (vega)rookworst
- 1 prei
- 2 plakken Fries roggebrood
- Eventueel: 1 theelepel maïzena
- Peper, zout
- 50 gram geraspte oude kaas
Vul een pan met flink wat water en voeg daar de spliterwten aan toe. Laat minstens 1 uur weken. Giet en spoel de spliterwten af. Doe ze vervolgens weer in een pan met flink wat water en kook circa 45 minuten.
Schil de knolselderij en winterpeen en snijd ze in kleine blokjes. Verwarm een scheutje olie in een koekenpan en bak ze ongeveer 5 minuten. Snijd de rookworst in kleine blokjes, voeg toe en bak circa 5 minuten.
Halveer de prei in de lengte, was onder de kraan en snijd de prei in dunne reepjes. Voeg toe en bak zo’n 5 minuten.
Verkruimel het roggebrood, voeg toe en bak circa 2 minuten mee. Voeg eventueel de maïzena toe en bak nog circa 1 minuut. Breng op smaak met flink wat peper en een beetje zout.
Giet de spliterwten af en stamp met de stamper tot puree. Breng op smaak met peper en zout.
Verwarm de oven voor op 200 graden. Verdeel het gebakken groentemengsel over een ovenschaal. Verdeel hierover de spliterwtenpuree en strijk het glad. Bestrooi met de kaas en bak circa 10 minuten of tot de kaas is gesmolten.
Emina Zorlak is met anekdotes en wetenswaardigheden over eten elke maandag te horen in het MAX-radioprogramma De MAX! met Wat eet De MAX! vandaag? Meer recepten van Emina vindt u in onze kookrubriek Dit kookt MAX Vandaag.