Wat u moet weten over PSD2, de nieuwe richtlijn voor betalingsverkeer tussen consumenten en bedrijven

Sinds 19 februari 2019 kunnen consumenten gebruik maken van de nieuwe Europese betaalrichtlijn PSD2. Een regeling waarbij consumenten bedrijven buiten hun bank om toegang kunnen geven tot hun betaalgegevens. Wat houdt dit precies in? We zetten het voor u op een rij.

Wat is PSD2?

Voorheen is het zo geregeld dat alleen uzelf toegang heeft tot uw betaalrekening bij uw bank. Door de nieuwe wet PSD2, Payment Service Directive (Betalings Service Richtlijn 2), kunt u ook derde partijen (bedrijven) toegang geven tot uw online betaalrekening. Ook kunnen bedrijven betalingen verrichten namens u. Daardoor kunt u, als u toestemming geeft, op nieuwe manieren bankieren.

Hoe gaat het in zijn werk?

Bedrijven die toegang willen tot uw gegevens of betalingen willen verrichten, moeten daarvoor een speciale vergunning hebben. Daarnaast moeten ze regelmatig opnieuw toestemming vragen. Een toestemming voor inzage in betaalgegevens geldt 90 dagen. Toestemming voor het doen van een betaling geldt alleen voor die ene betaling. Het is niet verplicht om toestemming te geven. Als u geen toestemming geeft, verandert er niets.

Is het veilig?

Als consument hoeft u in principe niet te controleren of de partij die u haar diensten aanbiedt, onder toezicht staat. Dit doet uw bank. De partij moeten in het bezit van een speciale vergunning zijn voor er toegang komt. In Nederland geeft De Nederlandsche Bank (DNB) zulke vergunningen. PSD2 bevat daarnaast aanvullende veiligheidseisen voor toegang. Volgens DNB is PSD2 door het vergunningensysteem veilig. Wel moeten klanten zich zelf afvragen of ze een bedrijf vertrouwen met hun bankgegevens. Daarnaast waarschuwt DNB consumenten dat ze bedrijven nooit zomaar hun pincode, wachtwoord of identiteitsbewijs moeten geven:

• Deel nooit zomaar uw pincode, wachtwoord of identiteitsbewijs.
• Bedenkt altijd of u de partij die om uw toestemming vraagt vertrouwt.
• Bij twijfel, geen toegang verlenen.

Hoe zit het met de privacy?

De Consumentenbond vreest dat consumenten straks overspoeld worden met allerlei aanbiedingen en opent een meldpunt voor misstanden en klachten rondom PSD2. Zo heeft de bond al verschillende vragen ontvangen van ongeruste consumenten die zich afvragen wat er met hun gegevens gebeurt als niet zij, maar iemand anders toestemming geeft. Van de personen die toestemming geven ziet de derde partij namelijk ook aan wie is betaald en van wie betalingen zijn ontvangen, ook al geven die op hun beurt geen toestemming. Zo’n bedrijf mag die gegevens overigens niet gebruiken voor andere doeleinden (zoals advies of reclame) dan waarvoor de gebruiker toestemming heeft gegeven. Helaas is het niet mogelijk om uw eigen betaalgegevens hiervoor af te schermen.

Nieuwe mogelijkheden

Het doel van PSD2 is meer concurrentie, meer innovatie, een betere consumentenbescherming en meer veiligheid in het Europese betalingsverkeer. Zo zijn de betaalinitiatiediensten een alternatief voor onder meer iDEAL-, creditcard- of Paypal-betalingen. Dit kan handig zijn als de bank van bijvoorbeeld een webwinkel niet aangesloten is bij iDEAL, bijvoorbeeld in het buitenland, of als de klant geen creditcard of Paypal-rekening heeft. Ook kan een webwinkel met een vergunning zelf de betaling van de betaalrekening van de klant starten. Dat kan de betaling gemakkelijker en goedkoper maken voor de winkelier. Toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) stelt dat consumenten meer keuze krijgen in hoe zij kunnen betalen aan de kassa en online.

Nieuwe manieren van betalen in winkels

Ook tijdens het winkelen kunt u namelijk te maken krijgen met PSD2. Winkeliers kunnen nieuwe manieren van betalen aanbieden, waardoor u meer mogelijkheden krijgt voor elektronisch betalen aan de kassa.

Digitaal huishoudboekje

Consumenten die meer inzicht willen in hun uitgaven kunnen een bedrijf toegang geven tot de informatie op hun betaalrekening om zodoende een digitaal huishoudboekje te maken. Dat geeft dan bijvoorbeeld een overzicht van betalingen per categorie, zoals voor levensmiddelen, kleding, vervoer, abonnementen of verzekeringen. Handig als u meerdere betaalrekeningen bij 1 of meer banken heeft. Rekeninginformatiedienstverleners kunnen ook, als u daarvoor toestemming geeft, een overzicht maken van ontvangsten, betalingen en besparingen. Dat kan nuttig zijn als u een financieel product nodig heeft, zoals een hypotheek.

Wie doen er allemaal mee?

Alle derde partijen die een vergunning hebben om financiële producten aan te bieden zijn terug te vinden in een openbaar register.

Meer uitleg van DNB

In onder meer spotjes op radio en televisie, via billboards en met een speciale website legt DNB uit wat de regels precies inhouden. Ook benadrukt de toezichthouder dat de klant zelf bepaalt wat er met zijn gegevens gebeurt. Als consument kunt u met vragen terecht bij de Informatiedesk. Telefonisch via: 0800-020-1068 (gratis) op werkdagen van 9.00 – 17.00 uur en via e-mail: info@dnb.nl.

(Bron: ANP, De Nederlandse Bank, psd2bankieren.nl, Consumentenbond)