Waarom zijn er opeens zoveel stroomstoringen in Nederland?

‘Stroom in delen Amsterdam weer (even) uitgevallen’, ‘Treinverkeer rond Utrecht stilgevallen door stroomstoring’, Stroomstoring in Roosendaal: duizend adressen zonder elektriciteit, ‘Ruim 20.000 klanten in Breda getroffen door korte stroomstoring’… Het zijn zomaar wat nieuwskoppen van de NOS en Omroep Brabant, van begin 2024. Het aantal storingen in deze januarimaand is inderdaad opmerkelijk hoog. Wat zijn de oorzaken?

Stroomstoring bij Abcoude, treinverkeer ligt plat

Een kleine stroomstoring kan grote en ingrijpende gevolgen hebben, blijkt op maandag 22 januari 2024. Als bij Abcoude kortstondig de stroom uitvalt, ontstaat er een sein- en wisselstoring en ligt het treinverkeer rondom Utrecht urenlang volledig stil. Het is niet de enige stroomstoring in Nederland van die maand, integendeel zelfs. Naast Amsterdam, Roosendaal en Breda zijn bijvoorbeeld ook Arnhem, Oisterwijk, Wamel, Uden en Hengelo getroffen. Elke stroomstoring staat op zich en kan verschillende oorzaken hebben. Het komt ook vaak voor dat er helemaal geen specifieke aanleiding bekend is.

Amsterdam in het donker. Stroom weer uigevallen. #stroomstoring #amsterdam pic.twitter.com/zPVfdAK1kX

— Dick Maas (@WildGeraas) January 23, 2024

Hoe ontstaan deze storingen?

Maar in sommige gevallen is er wel een aanwijsbare oorzaak. In Hengelo heeft de stroomstoring bijvoorbeeld te maken met een ‘spontane kabelbreuk’, stelt netbeheerder Enexis, actief in Noord-Brabant, Limburg, Groningen, Drenthe en Overijssel. Tim van Ham, woordvoerder van datzelfde Enexis, wijst tegenover Omroep Brabant op een andere oorzaak. In het zuiden van het land is er namelijk uitzonderlijk veel regen gevallen. “We zien een duidelijk verband tussen de extreem natte winter en het aantal storingen”, klinkt het.

Daar komt bij dat sommige elektriciteitskabels in de grond mogelijk extra kwetsbaar zijn. “Bijvoorbeeld door een kleine graafschade of een steen in de grond. Als er dan vocht bij de kabel komt, dan kan dat tot kortsluiting leiden”, vervolgt Van Ham. De storingen in Amsterdam hebben te maken met snel wisselende weersomstandigheden, benadrukt netbeheerder Liander. Door overvloedige regenval en een snelle overgang van koud naar warm weer is er vocht in een belangrijk elektriciteitsstation ontstaan. Daar komt bij dat de verwarmingsinstallatie in dit elektriciteitsstation defect is. Liander houdt het daarom op een ‘optelsom van factoren’.

Brancheorganisatie Netbeheer Nederland wijst tot slot op het overvolle Nederlandse stroomnet. “De kabels en transformatorhuisjes kunnen deze druk soms niet aan en de kans op verstoringen neemt daardoor toe”, verklaart woordvoerder Theo Scholte, geciteerd door Hart van Nederland. Is er bij u thuis een storing, dan kunt u het gratis Storingsnummer (0800-9009) bellen. Via uw netbeheerder kunt u controleren of er storingen in uw woonplaats zijn.

Lees ook: Hoe zit het? Hebben we na 2030 nog genoeg elektriciteit?

Kunt u geld terugkrijgen bij een stroomstoring?

Een stroomstoring van een paar uur zorgt voor veel ongemak. En heeft u thuis nog een gasaansluiting, dan komt een gasstoring ook altijd ongelegen. Als u thuis minstens 4 uur zonder stroom en/of gas komt te zitten, is uw netbeheerder verplicht om u hiervoor te compenseren. Duurt de stroom- of gasstoring 4 tot 8 uur, dan krijgt u als kleinverbruiker 35 euro compensatie (of 195 euro, bij grote aansluitingen) van uw netbeheerder. Als u langer dan 8 uur geen stroom en/of gas heeft, loopt de compensatie per uur verder op. Bent u een zakelijk verbruiker, dan moet u met uw netbeheerder in overleg over een mogelijke compensatie. Wat hierbij komt kijken, legt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) uit.

Terug naar de stroomstoring bij Abcoude, waardoor veel treinreizigers op Utrecht Centraal zijn gestrand. Als u zelf minstens een half uur vertraging oploopt door een stroomstoring, kunt u compensatie ontvangen van de NS. Voor internationale treinreizen geldt een compensatieregeling als uw treinreis minstens 60 minuten achterloopt op schema. MAX vakantieman geeft hier meer uitleg over. Heeft de stroomstoring een ‘landelijke uitstraling’, zoals de NS omschrijft? Dat is dan weer een situatie van uitzonderlijke overmacht en dan maakt u geen aanspraak op compensatie.

Lees ook: Wat moet er allemaal in een noodpakket zitten?

(Bron: Archief, MAX vakantieman, NOS, Omroep Brabant, Hart van Nederland, ANP, De Gelderlander, Omroep Gelderland, TC/Tubantia, Autoriteit Consument & Markt, Liander, Enexis, NS, X: Dick Maas (@WildGeraas). Foto: Shutterstock)