Deel 5: De librettist

1750-1800

De operacomponist schrijft muziek, maar het verhaal en de tekst zijn het terrein van de librettist. De meesten van hen zijn we allang vergeten. Ze worden zelden genoemd. En op de cover van de plaat, cd of dvd staat altijd alleen de naam van de componist.

Lorenzo da Ponte

Eén librettist wordt wel beroemd: de Italiaan Lorenzo da Ponte. Hij schrijft drie prachtige opera’s voor het klassieke wonderkind uit Salzburg: Wolfgang Amadeus Mozart. Ze worden ook wel de Da Ponte Opera’s genoemd.

• Le Nozze di Figaro, vertaald: ‘de bruiloft van Figaro’, een komedie over een trouwerij met veel misverstanden. Mozart en Da Ponte doen hier iets niet ongevaarlijks: ze nemen de machtige adel op de hak.
• Don Giovanni, een duister verhaal over een vrouwenversierder.
• Cosi fan tutte, vertaald: ‘Zo doen ze allemaal’, gaat over de trouw en ontrouw van twee verloofde stellen. De mannen proberen in vermomming elkaars vriendin te versieren. En dat lukt.

Eenvoudig en gelaagd tegelijk

Da Ponte zet de verhalen zo ingenieus in elkaar, dat ze aan de ene kant eenvoudig te volgen zijn, maar aan de andere kant psychologen ook vandaag nog aan het denken zetten. Vooral over verleider Don Giovanni: hield hij nou van vrouwen of haatte hij ze? Is hij een misdadiger of stelt hij juist de schijnheiligheid van zijn omgeving aan de kaak?

Vraag aan een operaliefhebber: noem mij de beroemdste librettist?
En negen van de tien zullen antwoorden: Lorenzo da Ponte. En die tiende… die houdt niet van Mozart.

Luistertip:

Uiteraard de drie genoemde Da Ponte-opera’s van Mozart.

Richard Wagner speelt in deel 6 een grote rol. Klik hier als u terug wilt naar het overzicht van de cursus.