Deel 1: Het ziektebeeld
Het verschil tussen dementie en Alzheimer
De termen ‘dementie’ en ‘ziekte van Alzheimer’ worden vaak door elkaar gebruikt. Dementie is een verzamelnaam voor symptomen waarbij de hersenen worden aangetast. Zenuwcellen doen hun werk niet goed meer, waardoor het functioneren van de hersenen achteruit gaat. Diverse ziekten kunnen dementie veroorzaken. De ziekte van Alzheimer is er één van: het is de meest voorkomende en bekendste oorzaak van dementie.
Wat zijn de symptomen?
- Veranderd gedrag
Vaak zijn subtiele veranderingen in het gedrag van een persoon de eerste verschijnselen van de ziekte van Alzheimer. Denk hierbij aan: verminderd sociaal actief zijn, minder initiatief tonen en vaak een korter lontje hebben. - Vergeetachtigheid
Bij ouderen begint de ziekte van Alzheimer meestal met vergeetachtigheid. Mensen gaan dingen dubbel vertellen en laten steken vallen in het huishouden; ze kopen bijvoorbeeld vier pakken koffiemelk, maar geen brood. In een wat latere fase ziet u dat ze zichzelf minder goed verzorgen. - Stemming en persoonlijkheid veranderen
De ziekte heeft ook invloed op uw stemming en uw persoonlijkheid. U heeft uzelf minder goed in de hand, kunt minder goed vooruitdenken of relativeren. - Taal wordt een belemmering
Het taalvermogen gaat achteruit en het taalgebruik verarmt. - Dagelijkse handelingen worden moeilijker
Zaken als aankleden, koffie zetten of wassen lukken steeds minder goed. Soms kunt u zelfs uw evenwicht niet meer bewaren. - Desoriëntatie
Het besef van tijd en ruimte gaat achteruit.
Merkt iemand zelf dat hij dementeert?
Vaak merken mensen in de omgeving als eersten op dat er iets niet in orde is. Zij signaleren dat de vergeetachtigheid toeneemt. Iemand die dementeert weet aanvankelijk misschien niet wat er aan de hand is, maar hij beseft wel dat er iets mis gaat. Hij verliest geleidelijk aan grip op de wereld. Vaak ziet u façadegedrag: zeer optimistisch vertellen hoe goed het gaat, terwijl de omgeving dagelijks ziet dat iemand de greep op de werkelijkheid verliest.
Vaak brengt de ziekte onzekerheid, angst, verdriet, somberheid en opstandigheid met zich mee. In een later stadium lijkt het ziektebesef en inzicht verloren te gaan en verdwijnen ook veel zorgen en angsten. De persoon leeft dan alleen nog in het hier en nu. Wel blijven ze nog veel gevoel voor sfeer en emoties houden.
Iedereen kent het: u loopt een kamer in en weet niet meer wat u er ook alweer kwam doen. Dat is een onschuldig concentratieprobleem. Als iemand structureel dingen niet meer kan opslaan in zijn geheugen, is er iets aan de hand. In die gevallen is het goed om contact op te nemen met een huisarts.
In deel 2 gaat Freek aandacht besteden aan de veranderingen in gedrag bij iemand die Alzheimer heeft. Klik hier als u terug wilt naar het overzicht van de cursus.