Deel 1: Er was eens…

1000-1600

‘In het begin was het woord.’ Die zin uit de Bijbel zou u ook kunnen gebruiken voor de klassieke muziek. Wanneer die begint, is niet duidelijk. Maar wel waarmee. Met de stem. Het woord dus.

Zingen voor God

Mensen zingen, meestal bij godsdienstige rituelen. In de kerken is muziek geliefd, want het is een mooie manier om God te verheerlijken. De gezangen ademen iets onaards en mysterieus en omdat de gelovigen ze samen uitvoeren, zijn die hymnen, lofzangen, ook in staat om mensen met elkaar te verbinden.

De basis van de muziekgeschiedenis

Het is dan ook niet verwonderlijk dat een monnik aan de basis staat van onze muziekgeschiedenis. Deze Italiaan, Guido van Arezzo, bedenkt rond het jaar 1000 een methode om muziek beter te kunnen onthouden. Hij schrijft met streepjes toonhoogten bij de woorden van gezangen. Aan hem danken we onder meer het ‘do-re-mi-fa-sol-la-ti-do!’

Het notenschrift van Arezzo

Arezzo’s uitvinding vormt de basis van ons notenschrift. Door muziek op te schrijven, kunnen we haar bewaren en telkens opnieuw spelen. En dat levert de afgelopen duizend jaar een schatkamer aan muziek op.

Gregoriaans

Een mooi voorbeeld uit de begintijd van de muziek is het Gregoriaans. Onder die term vallen de vroegste kerkgezangen, die in de katholiek mis gezongen werden. Het begrip is ontleend aan de naam van Paus Gregorius I (540-604).

Het ontstaan van klassieke muziek hebben we eigenlijk te danken aan het geloof. Maar er werd al veel eerder muziek gemaakt. Daarover leert u meer in deel 2. Ook stellen we u voor aan de vader van de klassieke muziek: Johann Sebastian Bach. Klik hier als u terug wilt naar het overzicht van de cursus.