Even geen dementie dankzij oude voetbalherinneringen: ‘Mijn geheugen van vroeger is hartstikke helder’
Even geen dementie. Dat geldt voor Jan Trebus en Jan Sanberg als zij samen oude voetbalherinneringen ophalen. Aan de hand van iconische foto’s en beelden van vroeger, leven zij weer helemaal op.
Voetbal Herinneringen
Arjen Pijfers begint het initiatief van Voetbal Herinneringen – wat hij in samenwerking doet met Alzheimer Nederland – bij Willem II. Elke dinsdag komen daar ouderen samen in het stadion. Waar zij om half 3 samen herinneringen ophalen aan de hand van oude foto’s, beelden of materialen. Net zoals een voetbalwedstrijd, doen zij dat 2 keer 45 minuten. In de rust komt vaak een oud-voetballer een mooi verhaal over vroeger vertellen.
Opleven
Op het moment dat Arjen een oude foto laat zien van Louis van Gaal, Willem van Hanegem of Jan Mulder ziet hij iets gebeuren bij de anderen. “In een thuissituatie hebben ze het vaak toch lastig, maar hun mantelzorgers geven aan dat ze echt opleven als ze bij ons aan tafel zitten.” Dat zit ‘m ook in de herinneringen van vroeger, die nog heel krachtig zijn. “Juist die herinneringen van lang geleden blijven goed bewaard en die worden opgeroepen door dit soort materialen”, vertelt Arjen in Carrie op Vrijdag terwijl hij naar een paar oude voetbalschoenen wijst.
Helder
Jan Trebus lijdt aan dementie en zit bijna elke dinsdag in het Koning Willem II-stadion, bij de bijeenkomst van Voetbal Herinneringen. “Het betekent voor mij dat ik de herinnering van vroeger ophaal en mijn geheugen van vroeger, is nog hartstikke helder.”
Jan speelt in zijn jonge jaren in de jeugd van Willem II en haalt een voetbal uit die tijd tevoorschijn. “Als je die bal kopt en het is nat weer, had je 14 dagen dagen hoofdpijn”, zegt Jan. De schoenen waar Arjen het eerder over heeft, is een paartje uit de oude doos van Jan. “Daar heb ik er meerderen mee platgelegd”, zegt hij met een lach. “Het zijn gouden tijden geweest.”
Dementie
Hoe helder en scherp Jan lijkt, de eerste tekenen van dementie zijn zichtbaar. Zijn vrouw Ans, met wie hij al 55 jaar getrouwd is, noemt een paar voorbeelden. “Hij vergeet kleine dingetjes en vraagt soms 4 kaar achterelkaar hetzelfde.” Zo vraagt Jan bijvoorbeeld regelmatig wat er nog op de bankrekening staat. Soms wel meerdere keren in een halfuur. “Dat heb ik net gezegd, maar dan vraag hij het weer een keer”, legt Ans uit. Jan kan eigenlijk niet meer zonder Ans. “Ik leun volledig op mijn vrouw”, voegt Jan eraan toe.
Bellen
Vroeger gaat Jan altijd met zijn broer Frank naar wedstrijden van de Tilburgers, maar dat zit er hedendaags niet meer in. “We kijken het nu op tv”, vertelt Frank. “We hebben een afspraak gemaakt. Als Willem II scoort, belt hij mij en als de tegenstander scoort bel ik hem.” Het is een afspraak die niet heel gunstig is voor Frank. “Nou”, begint hij. “Ik heb nog nooit zo’n hoge telefoonrekening gehad als dit jaar”, aldus Frank.
Willem II
Dat het bloed van de tricolores – zoals de bijnaam van Willem II luidt – hen door de aderen stroomt, is goed zichtbaar als Carrie een video laat zien van het kampioensfeest van 1955. De mannen aan tafel stralen van oor tot oor en zingen zelfs mee met het clublied. “Fantastisch hè?!”, reageert Jan, die nog een herinnering ophaalt van die heuse dag. “Ik woon vlak in het centrum en ik zie die bus aanrijden. De spelers stappen uit. Het is kei druk, maar ze geven mij allemaal een hand.”
Ontroerd
Jan Sanberg staat in zijn jongere jaren onder de lat bij Willem II, maar lijdt inmiddels ook aan dementie. Zijn zoon Bas neemt hem daarom om de week mee naar de bijeenkomsten van Voetbal Herinneringen. “De eerste keer dat ik hem meeneem, komen er foto’s van oud-spelers op tafel. Mijn vader fleurt helemaal op en noemt zo al die namen op”, deelt Bas. “Dat ontroert mij ontzettend.”
Sinds 4 jaar merkt Bas dat zijn vader meer moeite krijgt met zijn geheugen. Helaas gaat het ook steeds harder achteruit. De middagen van Voetbal Herinneringen zijn daarom onmisbaar voor hem en zijn vader. “Om te zien hoe mijn vader daarvan geniet. Om erbij te zijn en om dat samen met mijn vader mee te maken, maakt het voor mij heel waardevol”, zegt Bas zichtbaar geëmotioneerd.
In heel Nederland
Arjen zit met zijn Voetbal Herinneringen niet alleen in Tilburg bij Willem II. Hij zit ook in Bunschoten-Spakenburg, bij de rooien en de blauwen. “Als Spakenburg en IJsselmeervogels dat samen kunnen, kan het in heel Nederland”, zegt hij. “Iedereen is welkom om zich aan te sluiten.”
Deze uitzending terugkijken kan hier. Carrie op Vrijdag is elke vrijdag te zien om 19.00 uur op NPO 1