Vogels kijken is scannen

Vroeger was er een bekend vogelboekje dat heette Zien is kennen. Als u nu vogels gaat kijken dan zou ik daar een eigentijdse vertaling van willen geven namelijk: zien is ‘scannen’!

Actief kijken

Als u meer vogels wilt spotten dan een gemiddelde Nederlander op zijn zondagmiddagwandeling ziet, dan is er maar één oplossing en dat is actief om u heen kijken naar alle potentiële plekken waar vogels kunnen zitten. Dus alle paalkoppen langs een weiland inspecteren, alle kale boomtoppen van een bomenlaan in de verte één voor één bekijken, als u het bos uitkomt heel voorzichtig om een hoekje kijken in plaats van zo pardoes de heide op te lopen en voortdurend de blauwe lucht voor u, boven u maar ook achter u inspecteren op overvliegende vogels. Kortom, het is gedaan met al keuvelend ontspannen zo maar door de natuur wandelen. Kijken, kijken en nog eens kijken, maar dat levert wel heel veel op. Plotseling gaat u overal kleine en grote vogels zien. Zeker als u zich rustig beweegt en niet al te uitbundig gekleed gaat. Let ook op de zonnestand, als u met de zon meekijkt ziet u de kleuren van de vogels veel beter!

Zintuigen

Belangrijk is ook al uw zintuigen bij het vogels kijken te betrekken. Vooral het gehoor is zeer belangrijk, want vaak hoor je de vogels voordat je ze ziet. En als u ze hoort hebben ze u misschien ook nog niet gezien en kunt u ze van heel dichtbij waarnemen. Heeft u ze in beeld, vraag u dan altijd af wat doen ze en waarom doen ze dat. Vogels zijn bijna altijd wel ergens mee bezig. Als u een minuut of 5 of 10 blijft kijken naar wat ze aan het doen zijn, in plaats van alleen maar vast te stellen welke soort het is om daarna weer direct door te lopen, dan wordt het vogels kijken nog veel leuker en gaat u zicht later allerlei bijzondere waarnemingen herinneren.

Levensreddend

Het is overigens sowieso goed om altijd even op te letten of u vogels ziet of hoort, soms kan het zelfs levensreddend zijn! Zo raakte ik ooit op een schaatstocht op de Randmeeren in een plotseling opkomende dichte mist volstrekt verdwaald en wist echt niet meer welke kant ik op moest schaatsen om veilig de wal te bereiken. Omdat de vaargeul nog open was zou een verkeerde beslissing fataal kunnen zijn. Maar gelukkig hoorde ik in de verte de kleine zwanen joelen, die in de wakken dichtbij bij de vaargeul heen en weer zwommen en wist ik dat ik precies de andere kant op moest schaatsen om de wal te bereiken!

Vogelkijkhutten

Gaat u het veld in neem dan behalve een verrekijker ook een veldgids mee en verder een thermoskan koffie of thee en een zitmatje om ergens eens rustig een uurtje te kunnen gaan zitten. Als u niet meer beweegt komen de vogels soms zo maar voor uw neus zitten en kunt u ze prachtig bekijken. Een bezoek aan één van de vele vogelkijkhutten in ons land is ook altijd een echte aanrader. U ziet de vogels vaak van heel dichtbij zonder dat ze u kunnen zien. Ze vertonen hun natuurlijk gedrag en vaak zijn er ook nog andere vogelaars in de buurt die u bij de soortherkenning wel een handje kunnen helpen.

Alle vogelkijktips op een rij

• Als u een vogel ziet vraag u dan af waar de vogel mee bezig is en waarom. Blijf eens 10 minuten kijken in plaats van 10 seconden!
• Als u een vogel in uw verrekijker wilt zien ga dan niet ‘zoekend’ kijken met uw verrekijker, maar blijf naar de vogel ‘staren’ en breng de kijker met een snelle beweging in de ‘kijklijn’ tussen uw ogen en de vogel.
• Beweeg u als een ‘ree’ heel rustig door bos en veld, sta af en toe stil, luister en wacht even of u iets hoort of ziet.
• Gebruik kleding met schutkleuren en als u een poosje blijft staan, gebruik dan bomen of struiken als achtergrond om niet op te vallen.
• Als u naar een gebied gaat kijk dan vooraf even op internet welke vogelsoorten u daar kunt verwachten en zoek ze vooraf op in uw vogelgids.
• Ga af en toe eens mee met een ervaren vogelaar of nog beter: sluit u aan bij een vogelwerkgroep.
• Volg een vogelcursus en leer de vogels spelenderwijs beter kennen.
• Beluister voordat u het veld in gaat de vogelzang van 5 soorten die u mogelijk tegenkomt en die u graag wilt zien. U hoort ze dan vaak voordat u ze ziet.
• Respecteer altijd de belangen van de vogels die u observeert. Als vogels alarmeren bij een nest, ga dan snel weg en houd afstand.
• Probeer zo veel mogelijk met de zon in de rug vogels te kijken. U ziet de kleuren dan veel beter. Houd bij de planning van uw excursieroute hier rekening mee.
• Ga eens een halve dag in een schuilhut zitten. Neem er de tijd voor! Koffie en broodjes mee en uw dag kan niet meer stuk. Op internet zijn de locaties te vinden.