Victoria

De tv-serie over koningin Victoria gaat over de intriges in Buckingham Palace, maar vooral ook over de liefde tussen haar en Prince Albert. Zij waren neef en nicht van elkaar. De kijker kan weten dat zij 9 kinderen gaan krijgen. Het lopende, tweede jaar van de serie gaat tot Kerst 1846, als er inmiddels 5 kinderen geboren zijn. Bij de tweede bevalling, in 1841, kwam de dokter met een verlostang aandragen. Die was toen al zo’n 100 jaar in gebruik en dat was geen pretje. Maar de tangverlossing lukte en deze eerste zoon volgde haar op als koning Eduard VII, pas na haar dood in 1901.

Verlostang

In de boedel van mijn voorganger zat ook zo’n verlostang. Hij begeleidde nog bevallingen aan huis. Ik deed alleen maar verlossingen tijdens mijn opleiding en die tang heb ik nooit hoeven gebruiken. In Amerika wordt die nog veel toegepast, maar in Europa gebruikt de gynaecoloog liever een vacuümpomp. Een cupje op het hoofdje wordt vacuüm gezogen en dan wordt het kind aan een kettinkje naar buiten getrokken. Als dat niet lukt wordt meestal een keizersnede uitgevoerd. In de 19^de eeuw werd nog dat nog weinig gedaan, want de benodigde narcose werd pas in 1848 uitgevonden. Met de komst van de antibiotica in de jaren 40 van de vorige eeuw konden dokters pas de operatie-infecties de baas en werd de keizersnede steeds vaker uitgevoerd. Voor Victoria was die tangverlossing dus een soort laatste redmiddel. Niet verwonderlijk dat zij daarna overduidelijk een postnatale depressie doormaakte, al heette dat nog niet zo.

‘Narcose à la reine’

In 1853 beviel zij voor de 8^ste keer. De geboorte van haar zoon Leopold was zo zwaar dat zij onder narcose werd gebracht met chloroform. Zowel zijzelf als haar baby overleefden dat. Het was een echte noviteit. Sinds die tijd heette dat koninginnennarcose, ‘narcose à la reine’. Het werd een hype in heel Europa.

Koninklijke ziekte

Leopold bleek later hemofilie te hebben en werd daardoor al jong invalide. Hemofilie of bloederziekte wordt overgedragen door vrouwen, maar alleen zonen krijgen de verschijnselen. Het staat bekend als de koninklijke ziekte, omdat zoveel van de afstammelingen van Victoria en Albert er aan leden. 2 van hun dochters, Alice en Beatrice, waren drager en kregen zonen met hemofilie. De dochter van Alice, de latere tsarina Alexandra van Rusland, was ook drager van de afwijking en haar zoon, tsarevitsj Aleksej, werd wel de beroemdste hemofiliepatiënt.

De serie Victoria is een prachtige illustratie van de ontwikkeling van de geneeskunde. Al was het maar dat neven en nichten beter samen geen kinderen kunnen krijgen, omdat de kans op erfelijke aandoeningen dan enorm veel groter is. Ook al houden ze nog zoveel van elkaar.