Ted van Essen: ‘In de zorg is wachten tot een kunst verheven’

Optreden voor televisie is vooral veel wachten. Voor de visagie, tot de bespreking met de redactie, tussen de teaser en de start van het programma. Bij opnames op locatie komt daar het opzetten van de camera, het licht en het geluid bij. En dan moet het nog eens een paar keer opnieuw.

Nieuwe heup

Maar ja, televisie is net het gewone leven. Wachten op de krant ’s morgens, op een examenuitslag, bij de bakker. En heel lang wachten op een eigen woning of een verbouwing. In de zorg is wachten helemaal tot een kunst verheven: wachten op een afspraak bij de dokter, op een uitslag van een onderzoek, op een diagnose van je klachten, op een operatie. In de GGZ zijn de wachtlijsten voor sommige behandelingen wel heel erg lang. Ik kan er intussen ook over meepraten: ik wacht al even op een nieuwe heup.

Vrij spreekuur

Toen ik als huisarts begon, had ik nog een open spreekuur. Als je ‘s morgens ergens last van had ging je gewoon in de wachtkamer op je beurt wachten. Maar ja, als veel mensen die dag op het zelfde idee waren gekomen, dan kon dat ook uren duren. Dus gingen huisartsen afspraken maken, liefst voor dezelfde dag. Maar tegenwoordig is het zo druk bij de huisarts dat je op zo’n afspraak soms ook weken moet wachten. Dan heb je intussen zo veel klachten opgespaard, dat het consult veel langer gaat duren. Gelukkig kan dat sinds de laatste tijd. De acties van de huisartsen in april vorig jaar hebben ertoe geleid dat er meer tijd voor de patiënt mag worden uitgetrokken.

Spoed

Natuurlijk, als een klacht echt met spoed moet worden behandeld, dan lukt dat wel. Maar dan kan het op de spoedeisende hulp wel weer zo ver uitlopen dat alle behandelkamers bezet zijn en de deur van de SEH tijdelijk op slot gaat. Als je uit het ziekenhuis ontslagen wordt en niet naar huis kunt, is het wachten weer op een verpleeghuisbed. Of op de thuiszorg, waar ook personeelsgebrek is. Inmiddels spreken we over een zorginfarct: de zorg komt piepend en krakend tot stilstand.

Zelfzorg

We worden steeds ouder en er komen steeds meer ouderen. Daardoor nemen de chronische aandoeningen toe en neemt het aantal zorgverleners af. We zullen dus meer moeten selecteren. Wat kun je zelf oplossen, met de hulp van Thuisarts bijvoorbeeld? Waarvoor heb je anderen in je omgeving nodig? Waar moet je zijn voor maatschappelijke hulp? Op die manier blijft de zorg beschikbaar voor de echte medisch problemen en verdwijnen de wachtlijsten misschien.

Ted van Essen is tot december 2016 huisarts in Amersfoort. Hij is voorzitter van de Nederlandse Influenzastichting en griepexpert. Daarnaast is Dokter Ted wekelijks te zien in Tijd voor MAX. Lees hier zijn columns.