Ted van Essen: ‘Het tekort aan huisartsen is levensgevaarlijk’

Er is een tekort aan huisartsen. Misschien nog lastiger: ook een tekort aan doktersassistentes. Trouwens, er zijn ook te weinig praktijkondersteuners in de huisartsenpraktijk. Dat zijn meestal verpleegkundigen en daarvan zijn er ook niet genoeg. Als patiënt kun je daar veel last van hebben.

Ziekenhuisdokters

Medisch specialisten zijn er wel genoeg. Soms raken beginnend chirurgen zelfs werkeloos, na de opleiding van minstens 5 jaar na het artsexamen. Omscholen naar huisarts is natuurlijk mogelijk, maar een opleiding tot chirurg heeft minstens een half miljoen euro gekost. Niet zo’n goed idee dus, al zijn er meer dan genoeg opleidingsplaatsen voor huisartsen.

Basisartsen kiezen vaak voor een ziekenhuisspecialisme als vervolgopleiding. Begrijpelijk, want tijdens de medische studie werk je voornamelijk in het ziekenhuis. Maar er zijn veel meer dokters nodig buiten het ziekenhuis en dan ín het ziekenhuis. Behalve huisartsen zijn dat ook specialisten ouderengeneeskunde, AVG-artsen voor mensen met een verstandelijke beperking en diverse soorten sociaal geneeskundigen. Dat zijn bijvoorbeeld bedrijfsartsen, verzekeringsartsen en allerlei GGD-artsen. Aan al die dokters is er een tekort.

Het imago van de medisch specialist

Waarom lijkt het werken in een ziekenhuis interessanter dan buiten het ziekenhuis? De heroïek van de levensreddende chirurg speelt daarbij een rol, maar ook de verdiensten: dokters buiten het ziekenhuis krijgen minder betaald en dat begint al tijdens de opleiding. Voor huisartsen is het zelf op zoek moeten naar een adequate, betaalbare vestigingsplek een belangrijk struikelblok. De ongelofelijke administratieve rompslomp in de huisartsenpraktijk speelt ook een rol. We horen veel over het gebrek aan vertrouwen in de overheid, maar de overheid heeft zelf nog veel minder vertrouwen in artsen: alles moet gecontroleerd worden. Daar krijg je als dokter een burn-out van.

Het leukste vak dat er is

Het is deze maand 50 jaar geleden dat ik huisarts werd. Ik heb er geen dag spijt van gehad, want ik vind het natuurlijk het leukste vak dat er is. Aan het einde van mijn carrière bleek dat ik meer dan 800 mensen gedurende 40 jaar achtereen als patiënt mocht behandelen. Dan bouw je echt een band op. Kom daar maar eens om bij al die kortdurende wisselende contacten met ziekenhuisspecialisten.

Het hebben van een vaste huisarts is een groot goed. Onlangs hoorde ik het verhaal van een oude kennis die na 15 jaar in het buitenland weer terugkwam naar Nederland en dus een nieuwe huisarts nodig had. Hij bleek nergens terecht te kunnen omdat de lokale praktijken allemaal vol zaten. Als je een acute klacht hebt is dat niet zo’n probleem. Je wordt echt wel geholpen bij een gebroken enkel, een blindedarmontsteking of een hartinfarct. Hij had alleen wat vage klachten waar hij al een tijdje mee liep. Toen hij eindelijk, na een goed woordje van mij, een praktijk gevonden had, bleken zijn klachten ernstiger dan aanvankelijk leek. Binnen een week moest hij acuut geopereerd worden. Eind goed al goed, maar het had ook verkeerd kunnen aflopen. Dat tekort aan huisartsen is echt levensgevaarlijk!

Ted van Essen was tot december 2016 huisarts in Amersfoort, thans is hij geregistreerd als arts (BIG-nummer: 49020200101). Hij is voorzitter van de Nederlandse Influenzastichting en griepexpert. Daarnaast is Dokter Ted wekelijks te zien in Tijd voor MAX en is zijn expertise te raadplegen in Dokter Teds Spreekuur en MAX Medisch. Lees hier zijn columns.

(Foto: ANP)