Ted van Essen: ‘6 weken rust was overal goed voor’

Mijn vader leed aan maagzweren. Dat was in de tijd dat met een slangetje in de maag kijken (gastroscopie) nog niet bestond. Het maagzuur werd verdacht als oorzaak, misschien ook stress. Elke dag nam hij zijn Rotertabletjes met zuurneutraliserende werking. Ik herinner mij nog heel goed hoe hij soms wekenlang rust moest houden met een dieet van voornamelijk melkproducten. Na een week of 6 ging hij dan weer aan het werk, tot het volgende recidief. Nu weten we dat een maagzweer wordt veroorzaakt door de maagbacterie die met antibiotica meestal verdwijnt.

Een kistkuur

Toen ik net huisarts was kregen mensen met rugklachten soms 6 weken lang een kistkuur. Ze lagen dan in een ziekenhuisbed, met opgetrokken knieën en de onderbenen rustend op een verhoging. Vaak werd gedacht aan een hernia, maar die was op een gewone röntgenfoto niet te zien. CT-scans bestonden toen nog niet. Tegenwoordig krijgen mensen met rugklachten juist het advies om meer te bewegen. Opereren doen we liever niet aangezien meestal de tijd de hernia geneest.

Mijn vader kreeg ook een hartinfarct in de jaren 70. Dat was voor de tijd van dotteren en het plaatsen van een stent, wat tegenwoordig de standaard therapie is. Daarmee wordt de vernauwde kransslagader weer opgerekt, zodat het bloed weer naar de hartspier kan stromen. Na 3 weken bedrust in het ziekenhuis moest hij thuis nog enkele weken rust houden.

Meer bewegen

Ook na een hersenschudding was het advies om langdurig rust te houden, zelfs met de gordijnen dicht. Een slaapkuur tegen depressie duurde ook 6 weken, alsof de oorzaak dan vanzelf verdwijnen zou. Ook een verstuikte enkel zou gebaat zijn met rust. Die 6 weken rust waren kennelijk een panacee voor alle kwalen. Behalve misschien na een bevalling, want wie moest er dan na het verplichte kraambed van 10 dagen voor de baby zorgen?

Kortom, vroeger dachten dokters dat bedrust alle kwalen kon genezen. Het heeft jaren geduurd voordat we inzagen dat juist beweging het herstel bevordert. Bij rugklachten, na een operatie, na een hartinfarct, bij een depressie of overspanning: de revalidatie bestaat vooral uit meer gaan bewegen.

Een gekneusde rib

Onlangs viel ik tijdens mijn vakantie bij een bergwandeling vervelend op mijn zij. Ik was weer snel op de been. Mijn hond keek mij een beetje glazig aan, maar gelukkig had verder niemand het gezien. Zo’n val is toch altijd een beetje gênant. Een paar schaafwondjes bloedden wat, maar verder ging het goed. Totdat ik thuisgekomen flink pijn in mijn zij kreeg, vooral bij hoesten en diep ademhalen. Een gekneusde rib dus. Of gebroken, maar ik weet dat het niet zoveel uitmaakt zolang zo’n gebroken rib je long maar niet lek prikt.

Als dokter vertelde ik mijn patiënten altijd dat een gekneusde rib wel 6 weken zou duren, maar dat er verder niets aan te doen is behalve wat pijnstilling. Die magische termijn gold immers voor zowat alle medische problemen, maar eerlijk gezegd zei ik dat vooral om te voorkomen dat ze na een week weer op de stoep stonden omdat het nog niet over was. Ik kan u echter melden dat die voorspelling toch juist was. Vandaag, 6 weken na de val, heb ik eindelijk geen last meer.

Ted van Essen was tot december 2016 huisarts in Amersfoort, thans is hij geregistreerd als arts (BIG-nummer: 49020200101). Hij is voorzitter van de Nederlandse Influenzastichting en griepexpert. Daarnaast is Dokter Ted wekelijks te zien in Tijd voor MAX en is zijn expertise te raadplegen in Dokter Teds Spreekuur en MAX Medisch. Lees hier zijn columns.

(Foto: Shutterstock)