Rouwen is liefdeswerk

Een jaar geleden is de oudste dochter van Jan en Thérèse overleden aan borstkanker. Toen de diagnose gesteld werd, was Jan net met pensioen. Van het plan om lekker lang in hun huisje in Frankrijk van het leven te gaan genieten was natuurlijk niets terechtgekomen. En ook nu, anderhalf jaar later, waren ze er nog steeds niet geweest. Jan wel, alleen en met een vriend. Maar Thérèse moet er niet aan denken. Ze wil eigenlijk helemaal niets meer. Elke dag zit ze met haar neus in de fotoboeken van haar dochter. Ze wordt zelfs een beetje kribbig als Jan over Frankrijk begint. Ze wil thuis blijven, bij haar fotoboeken, haar herinneringen en haar kleinzonen van elf en acht. Die moeten hun moeder al missen, dus hun oma moet beschikbaar blijven.

Jan begint wanhopig te worden en net als Thérèse ook een beetje kribbig. Áltijd maar met haar neus in die fotoboeken. Wat heeft het voor zin?’, zegt hij. Moet hij haar met rust laten, of haar naar Frankrijk sleuren, desnoods aan haar haren?’ Bieden herinneringen haar troost of zal verandering van omgeving haar goed doen? Jan weet het niet meer. En dat kan ik me goed voorstellen.

Gelukkig heb ik hem gerust kunnen stellen. Het is normaal dat je elkaar niet meer begrijpt als zoiets gebeurd is. Mensen rouwen verschillend, ook echtgenoten. Daar moet je elkaar de ruimte voor geven. Maar dat wil niet zeggen dat je elkaar niet helpen kunt. Samen afleiding zoeken helpt. Sommige mensen zijn geen dag of avond meer thuis. Dat is vluchten. Maar ik denk dat Jan gelijk heeft dat naar Frankrijk gaan goed is, al is het voor een paar dagen. Maar die fotoboeken troosten ook. Thérèse helpt zichzelf door die herinneringen aan haar kind te koesteren. Dat is wat die fotoboeken belichamen.

Ik weet nog dat ik de moeder van een overleden vriend vroeg hoe haar zoon als baby was. En hoe ze toen opklaarde en met een gelukzalige blik begon te vertellen hoe schattig hij was, hoe blij ze met hem was. Herinneringen troosten. Afleiding helpt. En de tijd, die helpt ook een beetje. Maar niet na een jaar. Alle seizoenen, feestdagen, verjaar- en sterfdag, je moet het minstens twee keer door zijn geweest voordat je merkt dat tijd ook wat doet. Het overlijden van een kind verandert je leven. Voorgoed. De medicijnen zijn de kleinzonen. Zij worden door haar getroost en in bijzijn van de kleinkinderen voelt Thérèse zich beter. Via de kleinzonen is ze met haar dochter verbonden.

Geef een reactie

Reacties (6)

    Barteld Stam says:

    De mensen van voorbij – is een gedicht van Hanna Lam

      aagjevennik@gmail.com says:

      Dag!
      Waar vind ik dat gedicht? Vr. Groet, Atie.

    Loes Doorenspleet says:

    ik ben jn oktober mijn man verloren hij heeft een hartstistand gehad en is toen hier in de vijver op de berlagelaan gevallen ,hij ging s,avonds weg en ik zij kom je niet zo laat terug nee zij hij ik kom niet zo laat terug dat is het laatste wat hij tege mij heeft gezegt,wij waren net in september 45jaar gettouwd geweest en hij was 68jaar geworden op 21 september en ik 65 ,dit is zo moeilijk om te begijpen e ik heb atrosse en loop met een rollator en ben nu helemaal alleen thuis,en ik heb geen rijbewijs en geen auto dus ik kom niet zo ver.dus als er mensen zijn die dit ook meemaken en willen reageren graag.groetjes van loes doorenspleet.

      RABE says:

      Ik ben in 2011 mijn man verloren na een heftig ziekbed. Anders dus dan wat u is overkomen, maar ook ik ben nu alleen.
      Het is nog steeds moeilijk maar langzaam aan leer ik er mee omgaan. Het een plekje geven vind ik een nare uitspraak want ik weet niet waar dat plekje is. Iedere dag brand ik een kaarsje en ik praat tegen de foto. Die foto zegt niets maar het geeft mij het gevoel dat mijn man nog steeds om een hoekje mee kijkt.
      Ik wens u heel veel sterkte met de verwerking. Het is goed zoals u het doet. Het blijft een gemis en daar mag best af en toe een traan rollen. En laat u niets opdringen want niemand kent uw gevoel, alleen u zelf weet wat u doormaakt.

    RABE says:

    Waarom gaan de fotoboeken niet mee naar Frankrijk??
    Ik begrijp dat het huis in Frankrijk van u is, dus zet daar een mooie foto.
    Zo is uw dochter altijd bij u.
    Ik wens u heel veel sterkte.

    Oma ellie says:

    Ook wij hebben onze oudste dochter verloren aan borstkanker,zei liet een man en drie pubers
    achter. Het eerste half jaar ,was het net of ze ieder moment weer binnen kon lopen of bellen
    een watsapp kon sturen .Nu is het werkelijkheid aan het worden ,mijn verstand begint nu pas tewerken ,en te beseffen .
    We kunnen er samen goed over praten, ik meer als mijn man .
    Wij hebben een goed contact met onze schoonzoon,hij komt met de kinderen ,drie maal in de
    week warm eten,hoor dan ook de verhalen van de kinderen,en zien ook de eigen schappen van onze
    dochter terug .En we helpen waar we kunnen .
    Het gaat dagen goed,je probeert je leven weer op te pakken ,en dan val je terug in herinneringen
    dat te paard in en met emoties.
    Graag zou ik met mensen in contact komen die dit ook mee gemaakt hebben ,