Paul Rem: “Prins Bernhard terug op Het Loo”

Wacht even? Bernhard woonde toch, met koningin Juliana, op Soestdijk? Dat klopt. Na hun huwelijk kreeg het prinselijk paar een ‘woning’ in Paleis Soestdijk aangeboden als Nationaal Geschenk. Het oude zomerpaleis van koningin-moeder Emma was na haar dood overgegaan op koningin Wilhelmina. Zij stond toe dat voor het jonge paar een klein gedeelte van het paleis werd verbouwd tot een eigentijdse woning. Zowel koningin Juliana als prins Bernhard overleden beiden op Soestdijk, in het jaar 2004.

Woon- en werkpaleis

Maar een koningin had vroeger meerdere paleizen. Juliana had er bij haar aantreden in 1948 niets voor gevoeld het traditionele werkpaleis Noordeinde in Den Haag te gaan gebruiken. In dit paleis was ze weliswaar geboren, maar wonen en werken in dat statige paleis in de binnenstad trok haar niet aan. Groot was destijds de verrassing dat zij er als regerend vorstin voor koos te blijven wonen op haar geliefde Soestdijk, maar er ook te gaan werken.

Maar het gebruik wilde altijd nog dat voor het staatshoofd een ‘klein Versailles’ in stand werd gehouden op de Veluwe. Paleis Het Loo was immers de officiële zomerresidentie van de vorst! Toen koningin Wilhelmina zich na haar aftreden in 1948 in een klein appartement op Het Loo terugtrok, werden haar voormalige, koninklijke vertrekken in gereedheid gebracht voor haar opvolgster. Juliana deed wat er van haar werd verlang: elk jaar verbleef zij enkele zomerse weken op Het Loo. Dit hield stand tot het overlijden van haar moeder Wilhelmina in 1962.

Ontvangkamer prins Bernhard

Koningin Juliana had haar vertrekken op de hoofdverdieping, waar vóór haar alle regerende Oranjes hadden gewoond als zij Het Loo bezochten. Dat gold niet voor hun wederhelften. De vorstelijke partner’ woonde beneden. Baas boven baas, ook aan het hof. En dus woonde prins Bernhard in de vertrekken die nog waren ingericht door zijn schoonvader prins Hendrik, de man van Wilhelmina. In het pas weer opengestelde en geheel gerenoveerde Paleis Het Loo herinneren het Jachtkabinet en de zitkamer met de jachttrofeeën altijd nog aan prins Hendrik, maar ook de ‘Ontvangkamer’ van prins Bernhard is weer teruggekeerd!

Modern vertrek

Toen prins Bernhard zich in 1952 ging bezighouden met de inrichting van zijn appartement op Het Loo, maakte hij van de slaapkamer van prins Hendrik een Ontvangkamer, waar hij vrienden uit de oorlog, leden van de hofhouding en ‘captains of industry’ kon ontvangen. Hendriks ledikant werd naar de meubelzolder overgebracht, want Bernhard had andere plannen. De nieuwe Ontvangkamer moest een modern vertrek worden. Weliswaar met een zekere allure, maar toch eigentijds. De allure werd vertegenwoordigd door de prachtige vroeg 18^de-eeuwse geschilderde wandbekleding, gezet in een betimmering van (zeer modern!) eikenhout-fineer. En nu eens geen kristallen kroonluchter, zoals gebruikelijk in een paleisruimte, maar eigentijdse tl-buizen, weggewerkt in de koof van het nieuwe, wit gestuukte plafond.

Persoonlijke toets

Een bestaand wollen kleed werd lichtgroen geverfd en de comfortabele meubelen, bekleed met wijnrode trijp, kwamen uit de meubelwerkplaats van het paleis. Ook de tijdschriftenkast van de prins werd op Het Loo gemaakt. De ouderwetse hofpianist had hier niets te zoeken: voor moderne klanken zorgde het radio/pick up-meubel van Philips. Boetseerwerkjes van de prinsessen, geschenken van de keizer van Ethiopië gaven het vertrek een persoonlijke toets. Het meest persoonlijk was wellicht het salontafeltje, dat een herinnering was aan een soortgelijk tafeltje dat nog van de vader van prins Bernhard was geweest, maar dat door de Duitse bezetter was ontvreemd. De prins wilde graag weer zo’n ijzeren tafeltje, met een blad van neushoornhuid. Onder dit blad was een elektrisch lampje aangebracht, waardoor de huid gloedvol oplichtte.

Kamer prins Bernhard opnieuw teruggebracht

Al die elementen zijn sinds kort weer aanwezig! Op Het Loo werd kon Bernhards Ontvangkamer opnieuw worden teruggebracht. Op een enkel meubel na bleken alle stukken van de inrichting nog in de collectie van Het Loo aanwezig. Misschien dat de bezoekers even moeten wennen aan dit vertrek, dat zó anders is dan de andere ruimtes waar de Oranjes woonden. Maar indruk maakt hij zeker, deze kamer van de grootvader van de huidige koning!

(Foto: © Paleis Het Loo)