Paul Rem: een wieg voor baby Beatrix
Publicatiedatum: 31 januari 2022
Ze wordt 84 jaar, oud-koningin Beatrix! Op 31 januari 1938 werd zij op Paleis Soestdijk geboren. Zij was het eerste kind van prinses Juliana en prins Bernhard en ze zou de oudste van de 4 kinderen worden. Allemaal meisjes. Beatrix kreeg nog 3 zusjes: Irene (1939), Margriet (1943) en Christina (1947). Bij elke geboorte stond de positie van de oudste prinses op het spel. Want stel dat er nu een prinsje geboren zou worden. Toen het 4 kind van Juliana en Bernhard een meisje bleek te zijn, en er verder niet aan gezinsuitbreiding werd gedacht, was het zeker: Beatrix was nu toch echt de vermoedelijke troonopvolger! De Nederlandse wet zat namelijk zo in elkaar dat jongens voorrang hadden op meisjes.
Met feestgedruis welkom geheten
Maar in januari 1938 hield Nederland zijn adem in. Toen bekend werd gemaakt dat een prinsesje was geboren en moeder en kind het goed maakten, werd baby Beatrix -troonopvolgster of niet- met feestgedruis door het land welkom geheten. Een stroom aan boeketten werden aan de hekken van het paleis afgegeven. Een stroom ook van telegrammen uit alle delen van de wereld en van vele staatshoofden en dus ook van de Duitse Rijkskanselier Adolf Hitler, immers toen nog beschouwd als een ‘bevriend staatshoofd’… Meteen barstte een meerdaags volksfeest los. Koningin Wilhelmina was enig kind geweest. Ook haar dochter Juliana was enig kind geweest. Steeds hing het voortbestaan van het huis Oranje-Nassau aan een zijden draadje, dus de opluchting in politiek Den Haag was groot, toen bleek dat prinses Juliana een kindje had gekregen.
Bijzonder wiegje uit Polen
Dagen, zo niet weken, voor de geboortedag posteerden journalisten voor de ijzeren hekken van Paleis Soestdijk. Elke beweging, elke auto die het terrein in -en uitreed, werd beoordeeld. Zou het al zover zijn? Regelmatig werden geschenken afgeleverd, ook vóór de geboorte van het prinsesje. Een van de aardigste was een wieg die geschonken werd door de directie van het Poolse Staatsbosbeheer. Deze link vereist enige uitleg… Het jaar ervoor waren Juliana en Bernhard getrouwd. De huwelijksreis duurde vele maanden, maar ving aan in een Pools wintersportgebied, dat een ware boost kreeg na het verblijf van prins en prinses. Dankbaar Polen liet een bijzonder wiegje maken van ahornhout op een voet van gezwart eikenhout. Het wiegje werd een mooi voorbeeld werd van Poolse volkskunst. Op het hemeltje prijkten acht hout gesneden duifjes, die de zijden draperie vasthielden. Bij de wieg hoorde zelfs een rijmpje:
De houtsnyder van Polen ijverde aan het ahornen wiegje voor Beatrix
Zal het prinsesje daar rustig in slapen gaan? Zeer zeker en gewis
De bladeren vallen op de wiege-sluier. Zij worden verweven met zijde en lint
En vogels keerden haastig weer uit het Zuiden. Om een kroon te zijn boven het Koningskind.
Meubelbewaarplaats
Maar hoe dit wiegje door Juliana en Bernhard ook werd gewaardeerd als bijzondere herinnering aan hun wittebroodsweken in Polen, hij werd niet gebruikt. Hij belandde op de meubelbewaarplaats van het paleis. Want er waren al wiegen. Officiële wiegen, die bij de geboorte van prinses Juliana in 1909 aan koningin Wilhelmina waren aangeboden. Bijvoorbeeld de elegante ‘Haagse wieg’ in neo-Lodewijk XV-stijl, in crème en goud. Of de eigentijdse ‘Amsterdamse wieg’, die op Soestdijk in de werkkamer van Juliana stond. Deze monumentale rozenhouten wieg was een geschenk van de vrouwen en meisjes van Amsterdam. De gordijntjes waren afgezet met een brede rand waarin afwisselend een gekroonde ‘W’, een oranjeappel, de Nederlandse leeuw en het Amsterdamse stadswapen voorkomen. De vogel op de kroon hield als teken van hoop een groen steentje in de snavel. Na Beatrix heeft deze wieg ook dienst gedaan voor prins Willem-Alexander en voor Amalia.
Bijzondere rol voor de Poolse wieg
Toch speelde de Poolse wieg later toch een heel bijzondere rol. Toen het Rode Kruis na de grote Watersnoodramp in 1953 gebruiksgoederen inzamelde voor de vele getroffenen, schonk koningin Juliana de wieg en kwam hij terecht bij een familie in Wolphaartsdijk is de omgeving van Goes. Veel later keerde het wiegje uit Polen naar een paleis terug, maar nu naar Paleis Het Loo!
(Foto: Poolse wieg van Paleis Het Loo Apeldoorn / Bruikleen particuliere collectie)
