Nu even niet, Marianne
Publicatiedatum: 24 april 2020
Ik neem u eerst even mee naar de twintigste eeuw en wel naar de managementpraktijken uit die tijd. Voordat u zich afvraagt waar dit heen gaat: ik heb deze paar inleidende woorden nodig om uit te komen bij de coronacrisis.
Kritisch tegen het licht
Begin jaren 70 van de vorige eeuw ontwikkelde de Boston Consulting Group, een groot internationaal adviesbureau, de BCG Matrix, ook wel Boston Matrix genoemd. Het was een model waarmee ondernemingen hun producten (en die van de concurrenten) kritisch tegen het licht kunnen houden. Welke artikelen die we maken leveren nu het meeste op, maar hebben beperkte groeikansen? Welke nieuwe producten kunnen nog sterk groeien als we er voldoende in investeren? Welke producten doen het nu misschien niet zo goed, maar hebben toch wel levensvatbaarheid? En van welke producten kunnen we maar beter zo snel mogelijk afscheid nemen, omdat ze alleen maar verlies opleveren en in de toekomst nooit winstgevend zullen worden.
Wat heeft zijn langste tijd gehad?
Concerns als Unilever bijvoorbeeld gebruiken dit soort modellen om hun assortiment voedingsmiddelen te analyseren. Een omroep zou in principe zo ook naar zijn programma’s kunnen kijken: wat zijn de kijkcijferkanonnen en moet je vooral niet wijzigen, wat zijn concepten met veel potentieel als er nog meer energie in wordt gestoken, welke programma’s trekken niet super veel kijkers maar horen er gewoon bij en welke hebben echt hun langste tijd gehad. Volgens die BCG Matrix kun je producten in 4 verschillende vakjes indelen: ‘melkkoe’, ‘ster’, ‘vraagteken’ en ‘hond’. Grote uitgeverijen gebruikten dit model ook om tijdens een economische crisis tijdschriften te stoppen of te verkopen.
Geen toekomst? Eruit!
Zolang je dit model alleen voor je marketing gebruikt is er weinig aan de hand. Maar diezelfde uitgeverijen gingen dit model ook toepassen op hun personeel. Om kosten te besparen werden medewerkers ontslagen en dat gebeurde niet bijvoorbeeld aan de hand van aantal dienstjaren, maar volgens dat BCG-model. En het kwam letterlijk voor dat directies afdelingsmanagers vroegen de mensen op hun afdeling in een van die vakjes in te delen. Alleen de besten, de medewerkers aan wie je nu en in de toekomst als bedrijf het meeste hebt, mochten blijven. De rest werd ontslagen. Het vakje ‘hond’ werd ook wel ‘dor hout’ genoemd: kwam je daarin terecht, dan was het vonnis ‘geen toekomst, eruit dus’. Hemeltergend, ik ben het helemaal met u eens. Zo ga je niet met mensen om.
De sterksten overleven
Terug naar nu. Een van de mensen die in deze keiharde bedrijfscultuur carrière hebben gemaakt, is Marianne Zwagerman. U kent haar waarschijnlijk wel van haar columns of van een van haar boeken. In een vorig leven was zij directeur bij een groot uitgeefconcern en het kan niet anders dan dat zij daar ‘besmet’ is geraakt met die verfoeilijke BCG-praktijken en geleerd heeft op die manier naar mensen te kijken. ‘Survival of the fittest’: alleen de sterksten overleven. Mevrouw Zwagerman verdient haar brood tegenwoordig vooral als gastspreker en dagvoorzitter van congressen, een bedrijfsactiviteit die door het coronavirus – spijtig voor haar – geheel is stil komen liggen. Ze moest vast gedacht hebben: ik moet zorgen dat ik hoe dan ook ‘in the picture’ blijf als zelfbenoemd opiniemaker. Het hele land is nu bezig met de coronapandemie, laat ik eens iets tegendraads roepen, waardoor iedereen verontwaardigd op zijn achterste benen gaat staan en mijn naam weer een tijdje in de publiciteit rondzingt.
‘Overtrokken maatregelen’
In haar BNR-column en op Twitter vroeg mevrouw Zwagerman zich af of de lockdown-maatregelen in ons land niet te overtrokken waren. Ze vindt dat jongere mensen te veel moeten opofferen om oudere mensen te beschermen. “De zeis gaat vooral door het dorre hout”, waarmee ze doelde op de ouderen en zwakkeren in de samenleving. En ach, of die nu 1 of 2 jaar voor hun tijd doodgaan… Ik heb die column nog eens teruggelezen (u kunt hem vinden op internet). Daarin vertelt ze ook over haar eigen vader van 75. Ik hoop van harte dat het coronavirus aan het huis van Zwagerman senior voorbijgaat en dat hij nog vele jaren van zijn leven mag genieten – ook al behoort hij volgens zijn eigen dochter tot de categorie ‘dor hout’.
Hart op de juiste plaats
Haar column eindigt ze met: “De NPO stort nu bejaardenbeweeg- en troost-tv over ons uit, maar oude mensen hebben meer aan tv-educatie over waardig en op tijd doodgaan. Leef, maar rek het niet tot voorbij je houdbaarheid.” Uiteraard voel ik me als MAX-directeur direct aangesproken. Welnu, mevrouw Zwagerman, ik daag u uit om elke dag even te kijken naar het indrukwekkende programma Frontberichten waarin artsen en verpleegkundigen op hartverwarmende verslag doen van hun intensieve en betrokken zorg voor corona-patiënten op leeftijd, die soms in eenzaamheid, zonder hun dierbaren in hun nabijheid, overlijden. Of lees de intrieste boodschappen op sociale media van mensen van wie de moeder of vader is opgenomen in het ziekenhuis en die er alles voor over hebben om hem of haar nog een paar jaar in hun midden te mogen houden. Generatiegenoten van u, met het hart op de juiste plaats. Houd uw kille mening alstublieft nog even voor u, totdat we deze crisis achter de rug hebben. Heus, uw tijd komt nog wel.
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
ik kan niet wachten tot u ook behoord tot het dorre hout
Weet U overigens waarom ouderen zoveel meer kwetsbaar zijn voor virussen? … Het menselijk lichaam heeft natuurlijke afweercellen in het bloed, die binnendringende virussen doden. Door medicijngebruik veranderd het afweersysteem en wordt een lichaam meer kwetsbaar. En juist ouderen gebruiken veel meer medicijnen als jongeren, waardoor de natuurlijke afweer tegen binnendringende verminderd. …
Mevrouw Zwagerman behoort tot een mensenras, dat uitverkoren is, volgens hun fantasie, en voelen zich verheven boven de rest van de mensheid. In hun bijbel wordt gesproken over een belofte van God, dat zij over de wereld mogen regeren en oordelen. Dat uber-ras overleeft Armageddon en zal gespaard blijven bij de ondergang van de wereld, volgens die eigen fantasie. Hen is niet alleen een land beloofd, maar zelfs de hele wereld, volgens hun eigen fantasie. Haar gedrag en uitspraken passen precies in die fantasie, die zij voor de waarheid aanzien.
oordelen en be-(ver)oordeeld worden
in een nieuwe eeuw is het tijd om oude systemen eens tegen het licht te houden, of ze nog wel meekunnen?
mw.Zwagerman roept natuurlijk veel weerstand. tegelijkertijd blijkt weer dat diverse gebeurtenissen op verschillende mensen verschillende indruk maken. zij heeft in elk geval een verkeerd beroep m.i. het is sowieso verkeerd om jouw mening aan anderen op te leggen . dit zegt iets over het respect dat men heeft voor die anderen.
indien mw enig respect voor mensen zou hebben dan geeft zij geen mening maar feiten.
(ook bij de NOS doet men dit al jaren. feiten met bijvoeglijke naamwoorden doorspekken zodat we de goede(?) mening krijgen. in elk geval, in welk radio/tv programma dan ook vind ik dat die kleuren weggelaten moeten / kunnen worden. )
hier wordt ik uitgenodigd mijn kritiek te leveren en dus kan ik zeggen wat ik vind maar een NOS journaal is daarentegen iets anders.
ik heb altijd al een hekel aan opiniemakers. ik verdien het, als zelfstandig volwassen mens, dat ik mijn eigen mening kan en mag vormen. als men mij de feiten geeft dan kan ik in overeenstemming met mijn karakter , ervaringen en wat ik verder geleerd heb, best mijn eigen mening vormen en als dat nu nog niet lukt dan kan ik dingen verder opzoeken en zo beter uitkristalliseren.
ik vind mw Zwagerman dan ook uitermate arrogant en het zal me niet verbazen als zij ’n aanhanger is van *forumtegendemocratie, in die kringen is men ook tegen mensen die volgens hén er niet zo toe doen, houdt men niet van variatie. saaie mensen eigenlijk als je het zo ziet.
Mijn naam is Joke en ik ben een vrouw van 68 jaar. IK heb mijn leven lang hard gestudeerd (2e kans onderwijs), hard gewerkt, kinderen opgevoed, mantelzorger voor onze beperkte zoon, vrijwilligerswerk gedaan en goed geweest voor wie dat nodig had. Ik voel me niet aangesproken door mevrouw Zwagerman omdat ik me geen dor hout voel. Ik zet mijn kennis en kunde en mijn senioriteit in als vrijwilliger bij de instelling waar onze zoon woont, ik help met visie en beleid formuleren, met experimenteren voor een nieuw soort zorg waarin de begeleiders ondersteunend zijn aan de autonomie van onze zoon.
Ik vraag me waarom mevrouw Zwagerman met gestrekt been erin een discussie wil aanzwengelen over de hoofden van zoveel mensen. Het geluk van de een mag nooit gebouwd worden op het ongeluk van de ander. Het zou mooier zijn tijdens deze crisis als er een dialoog ontstaat tussen verschillenden groepen mensen van alle leeftijden over de impact die ieder voelt tijdens deze crisis en over de impact van een ieder op het leven van anderen. Dan zal duidelijk zijn dat dor hout een onjuist metafoor is. Laten we met elkaar zoeken naar een nieuw metafoor voor onze ouderen anders krijgt Marianne Zwagerman teveel eer.