Josine Droogendijk: koningin Elizabeth 70 jaar op de troon
Publicatiedatum: 28 januari 2022
Ieder mens heeft emoties en gevoelens, dat staat buiten kijf. Toch kun je daar als staatshoofd lang niet altijd naar handelen. Als de toekomst van de monarchie in het geding komt, gaat het hoofd boven het hart. Dat blijkt ook wel uit het veelbewogen leven van koningin Elizabeth, die op 6 februari 2022, 70 jaar op de troon zit.
Als kersverse moeder vond ik het in 2014 een hele opgave om mijn dochter een middagje naar de oppas te brengen. Zou ze niet teveel huilen? Zou ze me niet teveel missen? Hoewel ik zelf een leuke activiteit in mijn agenda had staan, heb ik amper kunnen genieten. Misschien had ik van tevoren beter wat tips kunnen vragen aan koningin Elizabeth, want als íemand weet hoe het is om van je kinderen gescheiden te zijn, dan is zij het wel.
Moederliefde moet wachten
Prins Charles is pas 2 maanden oud, als hij voor het eerst bij zijn moeder wordt weggehaald. De prinses (want dat is Elizabeth dan nog) blijkt te lijden aan mazelen en dat wil ze natuurlijk niet overbrengen op de toekomstige troonopvolger. Dat de borstvoeding gestopt moet worden, is dan maar zo. Het vervelende voorval blijkt uiteindelijk een voorbode te zijn voor de rest van Charles’ kindertijd. Terwijl Elizabeth op Malta gaat wonen vanwege Philips werk bij de marine, wordt de kleine Charles opgevoed door zijn grootouders en kindermeisjes.
Uit de brieven die Elizabeth vanuit het Verenigd Koninkrijk ontvangt, blijkt dat ze erg wordt gemist. Haar moeder, koningin Elizabeth, schrijft bijvoorbeeld dat prins Charles zijn armen om zichzelf heen slaat als hij een brief van zijn moeder ontvangt. Als ik dat zou lezen over mijn eigen kinderen, zou ik ze bij de spaarzame ontmoetingen helemaal plat knuffelen. Als Elizabeth en Philip na een lange reis door Amerika en Canada in 1951 hun zoon weer ontmoeten, krijgt hij echter alleen een vluchtig kusje van zijn moeder en een schouderklopje van zijn vader. Ik vind de beelden hartverscheurend, maar de media zijn in die tijd juist lovend over de scheiding tussen hoofd en hart. “Moederliefde moet wachten tot in de besloten omgeving van Clarence House”.
Overladen met liefde
Als prins Andrew, de jongere broer van Charles, 9 jaar later geboren wordt, staan de zaken er anders voor. Prinses Elizabeth is inmiddels koningin Elizabeth geworden en heeft haar plekje aan het Britse hof gevonden. Waar prins Charles zijn moeder zelden ziet in zijn eerste levensjaren, wordt Andrew juist overladen met liefde. Natuurlijk doet dat wat met een kind en met de hechting. Het is dan ook geen geheim dat Andrew een speciaal plekje heeft in het hart van Elizabeths.
De huidige situatie rondom de prins, die wordt beschuldigd van seksueel misbruik van minderjarigen, doet de Queen dan ook pijn. Toch neemt ze hem begin 2022 wel zijn koninklijke predicaat en militaire titels af, want nu de kwestie de monarchie dreigt te schaden, gaat het hoofd boven het hart.
Kiezen tussen de liefde en het koninklijk huis
Ten opzichte van haar jongere zus, prinses Margaret (1930-2002) heeft de Queen eveneens moeilijke keuzes moeten maken. Het meest bekend is de kwestie Townsend. Voor wie dat niet bekend in de oren klinkt: Townsend was de Deputy Master of the Household en regelde in de jaren 40 de privébijeenkomsten van de koninklijke familie. Rond 1950 wordt Margaret stapelverliefd op deze man en hij op haar. 1 probleem: Townsend heeft net een huwelijk achter de rug en is dus gescheiden.
Als hoofd van de Anglicaanse Kerk kan de Queen onmogelijk met een huwelijk instemmen en daarnaast is ze ook nog eens fel tegenstander van echtscheidingen. Van een scheiding komt een scheiding, zo is haar ongezouten mening. Margaret krijgt van Elizabeth dus een ‘nee’ te horen en uiteindelijk wordt de prinses voor een keuze gesteld: óf de liefde óf een plekje in de lijn van troonsopvolging. Uiteindelijk kiest Margaret voor het 2e, want ze is veel te gehecht aan haar leven vol luxe. Maar écht gelukkig? Nee, dat is Margaret nooit geworden.
Keuzes tussen het hoofd en hart
Vinden de keuzes tussen hoofd en hart alleen plaats in het privéleven van de Queen? Helaas niet. Ook als zij aan het werk is, moet zij meer dan eens haar gevoelens uitschakelen. Neem de ontmoeting met de Roemeense dictator Nicolae Ceausescu. Omdat de Britse regering in 1978 vliegtuigen wil verkopen aan Roemenië, moet de beste man met alle egards ontvangen worden op het paleis. Elizabeth heeft daar helemaal geen oren naar, want de afgezette Roemeense koning is nota bene familie van haar. Toch moet ze, want de plicht roept.
Tijdens de ontvangst op het Victoria Station is er van afkeer weinig te merken, maar als de Queen op de 2e dag van het bezoek een wandeling door de paleistuin maakt en de Roemeense dictator in de verte spot, twijfelt ze niet en duikt ze diep de bosjes in om niet gezien te worden. Wat was ik daar graag bij geweest!
