Het is bijna kerstmis

Het is bijna kerstmis. Maar gelooft u dat in mijn praktijk kerst al maanden aan de gang is? ‘Mijn broer gaat met wintersport en nu zit ik met moeder!’. ‘Hoe durft mijn zus weg te gaan nu vader zo slecht is.’ Allemaal varianten op het cliché: wat doen we met moeder met de kerst? Geen feest is zo beladen, zo vol wederzijdse verwachtingen als kerstmis.

Hèt familiefeest

Ooit iemand horen klagen ‘mijn dochter gaat weg en nu zit ik alleen met Pasen’? Familie houdt elkaar soms gevangen in verwachtingen. Want moeder, berg je maar als je niet thuis zit met de kerst. Zeker nu ouderen reislustig zijn, hoor ik het steeds vaker andersom. ‘Vorig jaar gingen ze op operareis naar Wenen. En nu gaan ze alweer weg met de kerst’, klagen de kinderen. Kerst is hèt familiefeest, een feest van rituelen.

Rituelen

En rituelen zijn er om te volgen, niet om mee te breken, en zeker niet tijdens die zo beladen feestdagen. Rituelen zijn belangrijk, want we hangen onze herinneringen er aan op. De boom, de kerstdienst, de maaltijd erna, wandelen met zijn allen; er zijn vaak jarenlange herinneringen mee verbonden. En die koesteren we. Iedere familie heeft zijn eigen kerstrituelen. Dezelfde verwachtingen leiden tot hetzelfde resultaat. En dat is ook waarom mensen enorm tegen kerst op kunnen zien. Weer de verhalen van broer Kees, dezelfde flauwe grapjes van zwager Bob, het verhaal uit datzelfde boek, de boom in de hoek van de kamer, de ballen en de piek en altijd die eeuwige kalkoen.

Overslaan

Het is heel aanlokkelijk het een keertje over te slaan en af te reizen naar de hei, de bergen of een buitenlandse stad. Je weet dat de mededeling met kerst verstek te laten gaan – zacht gezegd –  weinig enthousiasme zal oogsten. Maar je besluit staat vast en de reis is geboekt. Je gaat, wat er ook gebeurt.

Thuis met de Kerst

En dan ga je. En dan zit je in dat hotel. Aan je 4e gang van de 6. Het orgel speelt en Stille Nacht galmt met een zware echo door de boxen. Je kijkt om je heen en ziet niemand, die elkaar kent, iets met elkaar heeft. En dan bel je toch even naar huis. ‘Nou, de kalkoen is weer heerlijk. En de boom zo mooi! Hoe hebben jullie het?’ Ja, heerlijk eten, mooi hotel, prachtig versierd. Maar toch voelt het kaal. Je hebt het gevlucht. Maar waarvoor ook alweer. Volgend jaar toch maar weer thuis dan? Hè gezellig; thuis met de Kerst.