Futen van satijn

Eén van de mooiste voorjaarsrituelen in de natuur is de futenbalts. Futen zijn watervogels die al duikend de vis bemachtigen. Ze zijn niet zeldzaam en broeden zelfs in de Amsterdamse stadsgrachten. Dat is niet altijd zo geweest. Tot het midden van de vorige eeuw werden ze nog vervolgd. Ze aten vis en werden daarom schadelijk geacht. Ze werden onder andere geschoten voor het ‘futenbont’. De bevedering van de borst is zo dicht en compact, om geen water door te laten, dat het aanvoelt als zacht satijn. Daarom maakte men van futen warme damensmoffen waarmee de handen warm konden worden gehouden tijdens koude winterdagen.

Haring in plaats van ruisvoorn

Dat is gelukkig allemaal veranderd. Futen zijn beschermd en komen nu ook in de stadsvijvers en grachten voor. Ze trekken in het najaar naar wat groter en dieper water, omdat ook de vis de lagere, warmere waterlagen opzoekt. De prachtige roodbruine voorjaarskraag en kuif zijn verdwenen. Ze worden steeds witter en als ze hun buik poetsen kunt u een glimp opvangen van het witte satijn. Als het niet gaat vriezen blijven ze zo dicht mogelijk bij huis maar als de winter invalt gaan ze op trek. Niet naar Zuid-Europa of Afrika maar naar… de Noordzee. Zij verwisselen het zoete voor het zoute water en eten dan haring in plaats van ruisvoorn!

Futenbalts

Als het maar even weer dooit in het voorjaar racen ze snel naar hun eigen broedgebied om dat als eerste te bezetten. Maar nu in april kunt u genieten van de futenbalts. De futen zwemmen tegelijk naar elkaar toe, duiken als op een afgesproken teken onder en komen keurig dicht bij elkaar weer boven. Hoofdschuddend zwemmen ze nog dichter naar elkaar toe en soms biedt het mannetje het vrouwtje, al watertrappelend, een bouquet waterplanten aan! Dus als u één dezer dagen futen ziet, ga er dan eens goed voor zitten, neem de tijd en geniet van de spectaculaire futenbalts.